«Ευτύχησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής να έχει στο πλάι του την ανιψιά μου, την Αμαλία, την κόρη του αδελφού μου του Αναστάση. Μια καλλονή, γεμάτη αστική ευγένεια και διακριτικότητα». Κάπως έτσι μου είχε παρουσιάσει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος την Αμαλία Μεγαπάνου, όταν το 1985 μου αφηγείτο τη ζωή του για την εφημερίδα «Εθνος».
Ηταν υπερήφανος ο σπουδαίος αυτός διανοούμενος και πολιτικός για την Αμαλία η οποία έφυγε σήμερα από τη ζωή, στα 91 της χρόνια, σφραγίζοντας έτσι μια εποχή της νεώτερης ιστορίας της Ελλάδας.
Υπήρξε το πρότυπο της πρώτης Κυρίας αυτής της χώρας με την ομορφιά και την υποδειγματική στάση της πλάι σε έναν πανίσχυρο πρωθυπουργό, όπως ήταν ο Καραμανλής. Του στάθηκε στις καλές μέρες όταν άνοιγε γι αυτούς ο Λευκός Οίκος με τον Τζoν Φιτζέραλντ και τη Τζάκι Κένεντι , αλλά και σε δύσκολες στιγμές. Τον ακολούθησε στην αυτοεξορία στο Παρίσι. Δεν άντεξε όμως τον οξύθυμο και αυταρχικό χαρακτήρα του και μια μέρα άνοιξε την πόρτα στη Γαλλία και αποχώρησε.
Δεν μίλησε ποτέ εναντίον του και δεν δημοσιοποίησε τους λόγους που την ώθησε στο διαζύγιο αν και πολλοί έλεγαν πως η Αμαλία στάθηκε το εφαλτήριο για τον Καραμανλή στα πρώτα βήματα της καριέρας του ως πολιτικού. Παντρεύτηκαν το 1951 και χώρισαν το 1972 χωρίς να αποκτήσουν παιδιά. Η Αμαλία έπειτα, παντρεύτηκε τον μαιευτήρα Επαμεινώνδα Μεγαπάνο. Το μόνο που ποθούσε ήταν να αποκτήσει ένα παιδί που της στέρησε ο Καραμανλής. Τελικά, δεν τα κατάφερε.
Η προσωπικότητά της έλαμψε όταν άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνία. Εγινε πλέον γνωστή ως συγγραφέας κρατώντας το επίθετο του δεύτερου συζύγου της.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο συλλυπητήριο μήνυμά του αναφέρθηκε στην εποχή που την γνώρισε όταν πήγαινε με τον Καραμανλή στο σπίτι του στο Παρίσι.
Στην συγγραφική της πλευρά της αναφέρθηκε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη:
«Η Αμαλία Μεγαπάνου, ήταν μια γυναίκα με σπάνια καλλιέργεια. Η ευγένεια, το απαράμιλλο στιλ και η διακριτική της παρουσία καθόρισαν μια ολόκληρη εποχή. Το ανεξάρτητο πνεύμα και η μόρφωση της την έκανε να μη συμβιβάζεται εύκολα με τις κοινωνικές συμβάσεις. Ως συγγραφέας, μελέτησε με εξαντλητική λεπτομέρεια ένα ευρύ φάσμα θεμάτων.
Πολυγραφότατη, έγραψε περισσότερα από 15 βιβλία. Tο έργο όμως που θα συνοδεύει τη μνήμη της Αμαλίας Μεγαπάνου, είναι το λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, στο οποίο καταγράφονται αναλυτικά όλα τα αρχαία ονόματα: Από τα αρχαϊκά χρόνια ως και τον 1ο μ.Χ. Αιώνα, τα «Πρόσωπα – Και άλλα κύρια ονόματα», με αναλυτικές λεπτομέρειες για το καθένα, αποτελούν μια εντυπωσιακή τράπεζα δεδομένων με 21.625 ονόματα.
Το έργο αυτό αποδεικνύει τον πνευματικό πλούτο της και την αγάπη της για τη γλώσσα. Έγραψε και μια σειρά από διηγήματα αλλά τόλμησε να ασχοληθεί και με θέματα ταμπού για την ελληνική κοινωνία, όπως ο “Διάλογος με την Άννα” το 1988. Υπήρξε μια σημαντική γυναίκα, που απέδειξε με το συγγραφικό της έργο και την κοινωνική παρουσία της ότι προηγείτο της εποχής της. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια της και στους φίλους της”.
