Η θεατρική μεταφορά της γαλλοϊαπωνικής ταινίας του Αλαίν Ρεναί ( 1959), βασισμένη στο μυθιστόρημα της Μαργκερίτ Ντιράς, «Χιροσίμα, Αγάπη μου», σε σκηνοθεσία / δραματουργία του Νίκου Διαμαντή, είναι ένα δυνατό υπαρξιακό δράμα.
Μια θεατρική δουλειά γύρω από την ιστορία και τη μνήμη, τον έρωτα και το θάνατο, αλλά και την ατομική και συλλογική οδύνη που προκαλεί ο πόλεμος.
Η σύντομη γνωριμία και ο παράφορος έρωτας δύο νέων ανθρώπων, μιας Γαλλίδας ηθοποιού που γυρίζει έργο για την ειρήνη στον καθημαγμένο από τις πυρηνικές βόμβες τόπο και ενός Ιάπωνα αρχιτέκτονα, με φόντο την μεταπολεμική Χιροσίμα, εγείρει ένα πλέγμα συνεχών διαλόγων, αισθησιακών πόθων και ημίγυμνων κορμιών. Δύο σφόδρα ερωτευμένοι νέοι, στη δίνη ενός αδιέξοδου / καταστροφικού Έρωτα.
Εκμυστηρεύσεις, παθιασμένες εξομολογήσεις για παρελθοντικές αγάπες, αντεγκλήσεις, μνήμες που πονάνε, γρήγορες μεταθέσεις χρόνου και χώρου, από το τώρα στο τότε, από το παρόν στο παρελθόν, σε ένα σκηνικό όπου το φορτίο της κάθε προσωπικής ιστορίας, μετουσιώνεται σε μια μαρτυρία ευρεία, επαναλαμβανόμενη, μια αλήθεια που χαρακτηρίζει την παγκόσμια μοίρα της ανθρωπότητας. Έρωτας, θάνατος, λήθη, τοποθεσίες, πόλεμος και τα αποτυπώματά τους σε προσωπικό και καθολικό επίπεδο, στηρίζουν τους θεματικούς κώδικες του μύθου.
Η σκηνοθετική κατεύθυνση του Νίκου Διαμαντή, με υπόβαθρο την ολοσχερώς αφανισμένη πόλη της Χιροσίμα, κτίζει την ερωτική επαφή των νεαρών, σε χρόνο στιγμιαίο, μιας ημέρας, με εστίαση στο μοτίβο του απόλυτου έρωτα, της απόλυτης έλξης. Μιας ιστορίας πάθους και αμοιβαιότητας που όμως το τέλος της έχει και ημερομηνία λήξης και συντριπτική βεβαιότητα λήθης.
Πρόκειται για μια καταστροφή που δεν μπορεί να ελεγχθεί, όπως εκείνη της πόλης της Χιροσίμα, υποκείμενη σε δυνάμεις έξω από τη λογική ή τα καθιερωμένα, χωρίς εξήγηση, ανείπωτα.
Οι δύο εραστές, Εκείνος και Εκείνη, ονοματοποιούνται αντίστοιχα σε Hiroshima και Nevers (γαλλική πόλη, όπου η Γαλλίδα ηθοποιός, στην εφηβεία της είχε ερωτευτεί ένα Γερμανό, την περίοδο της κατοχής και στο τέλος του πολέμου διαπομπεύτηκε), επωμίζονται το βάρος τόσο του ιδιωτικού τους επώδυνου βιώματος, κατά τη διάρκεια του Β´ παγκόσμιου πολέμου, σε δύο διαφορετικές γωνιές του πλανήτη, όσο και το συλλογικό άλγος ενός τεράστιου όλεθρου που προκαλεί ο πόλεμος, με την αποδεκατιστική του σφραγίδα μιας στυγνής και ανελέητης αλήθειας.
Η χρήση της επανάληψης και η συχνή επαναφορά σε μορφές, σχήματα και εικόνες σκοπό έχουν, ώστε ο λόγος, η έκφραση και η κίνηση να διεισδύσουν στον πυρήνα της αλήθειας, στην ανακάλυψη μιας άρρητης εσωτερικότητας. Και αυτό είναι που κάνει αυτό το έργο εμπειρία ψυχικής ενατένισης και συναισθηματικής ευωχίας, γιατί δείχνει πόσο ανυπεράσπιστοι είμαστε απέναντι στον έρωτα, αφού και αυτός εμπεριέχει στις φλέβες του τη δυναμική του πολέμου.
Τη μετάφραση με καίριο τρόπο, φωτίζοντας τη μεστότητα του κειμένου και το ποιητικό ύφος, έκανε ο Χρήστος Χρυσόπουλος, ενώ τα λιτά σκηνικά και τα απλά κοστούμια επιμελήθηκε η Aση Δημητρολοπούλου. Στους φωτισμούς και τη μουσική συναντάμε το Νίκο Διαμαντή.
Ερμηνεύουν οι Ιωάννα Μακρή, Ελίνα Παπαθεοδώρου, Όμηρος Πουλάκης και Βαγγέλης Ρόκκος. Η διανομή των ηθοποιών, πετυχημένη και γόνιμη. Με απέριττο και ευρηματικό τρόπο, με ευθύβολη πνοή, πηγαίο ταλέντο και υποκριτικό ήθος, υπηρετούν την τραγικότητα της πλοκής, καθιστώντας τη σκηνική αφήγηση το θεμέλιο για μια θεατρική παράσταση ζεστή, χειροποίητη, πολύχρωμη και αισθητικά εύγλωττη.
Η ένστασή μου αφορά στη δομή και συγκεκριμένα στη σκηνή με τη μαρτυρία του κατοίκου της Χιροσίμα που υποδύεται ο Βαγγέλης Ρόκκος. Φάνηκε κάπως απότομο αυτό το δρώμενο, σαν να μην συνδέεται οργανικά με την εξολοκλήρου προηγηθείσα δράση. Και βέβαια καθόλου δεν αμφισβητείται η ικανότητα του συγκεκριμένου ηθοποιού.
«Χιροσίμα, Αγάπη μου», της Μαργκερίτ Ντιράς, σε δραματουργία / σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή και μετάφραση Χρήστου Χρυσόπουλου, στο θέατρο Σημείο, αποτελεί συναρπαστική θεατρική εμπειρία που δεν διαψεύδει τις προθέσεις της.
