Η γκαλερί CITRONNE της Τατιάνας Σπινάρη είναι από μόνη της ένας καλός λόγος να επισκεφθεί κανείς τον Πόρο. Κάθε χρόνο, περίπου τέτοια εποχή, η Τατιάνα ανακοινώνει το όνομα ενός σπουδαίου εικαστικού που θα ανοίξει το καλοκαιρινό πρόγραμμα της μικρής αλλά γοητευτικής γκαλερί της μπροστά στη θάλασσα.
Και τότε είναι που συνειδητοποιούμε πως ναι, το καλοκαίρι είναι μόλις μερικές εβδομάδες μακριά και χαιρόμαστε γιατί ξέρουμε πως τα πρώτα μπάνια τον Μάιο, στο όμορφο και κοσμοπολίτικο αυτό νησάκι του Αργοσαρωνικού θα έχουν μια καλλιτεχνική εσάνς. Διόλου αυτονόητο αν αναλογιστούμε πως, συνήθως, στα νησιά μας, η θάλασσα πάει πακέτο με το τουριστικό φολκλόρ…
Για φέτος λοιπόν η πάντα δραστήρια Τατιάνα μας επιφυλάσσει Κώστα Πανιάρα (1934–2014). Και μάλιστα μια διπλή ατομική έκθεση που εγκαινιάζεται στις 19 Μαΐου στον Πόρο.
Η πρώτη παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του ΥΠΠΟΑ για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων και είναι συνεπιμέλεια και συνδιοργάνωση της Γκαλερί CITRONNE με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων (εγκαίνια: Σάββατο, 19 Μαΐου, 7.00 μμ. Διάρκεια έκθεσης: 19 Μαΐου – 30 Σεπτεμβρίου 2018). Θα τιτλοφορείται «Αμφιθυμία της Μνήμης και θα εκτίθενται για πρώτη φορά τα τελευταία επιζωγραφισμένα γλυπτά του εικαστικού από την ενότητα “Αφροδίτη”.
H δεύτερη έκθεση παρουσιάζεται στον χώρο της Γκαλερί (εγκαίνια: Σάββατο, 19 Μαΐου, 8.30 μμ. Διάρκεια έκθεσης: 19 Μαΐου – 14 Ιουλίου 2018). Θα λέγεται «Τοπία της Μνήμης», και τρισδιάστατα επιζωγραφισμένα έργα του καλλιτέχνη θα συνυπάρχουν με δυσδιάστατα λάδια, σχέδια και αρχειακό υλικό από την περίοδο 1960 ως το 2014 (έτος του θανάτου του).
Το ενδιαφέρον είναι πως ο εκθεσιακός χώρος της γκαλερί δημιουργεί το γενικότερο πλαίσιο, ώστε να παραπέμπει θεματικά στην ενότητα που παρουσιάζεται στο Μουσείο. Δηλαδή τα σύγχρονα έργα του Πανιάρα που θα εκτίθενται στην γκαλερί με έναν τρόπο θα «συνομιλούν» με τα εκθέματα του Μουσείου.
Η διπλή αυτή έκθεση επιχειρεί να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα από την σύνθετη προσωπικότητα και την εικαστική αναζήτηση του διεθνούς αυτού Έλληνα καλλιτέχνη, ο οποίος, προσπαθεί να διαχειριστεί μια υπερμεγέθη πολιτισμική κληρονομιά, το φορτίο ενός μακρού παρελθόντος: αρκεί να πούμε πως αφετηρία των έργων του είναι τα συχνά κακοποιημένα γύψινα αντίγραφα των συμβόλων της Αρχαιότητας, όμως, ταυτόχρονα, και τα αυθεντικά αρχαιολογικά μουσειακά εκθέματα.
Ο καλλιτέχνης επεμβαίνει αδιακρίτως και στα δύο: τα επιζωγραφίζει, τα διχοτομεί, τα πολλαπλασιάζει. Αποσκοπεί, με τον τρόπο αυτό, να διασχίσει τον χρόνο, αναμειγνύοντας ετερόκλητα, κάποτε και χρονικά ασύμβατα πρόσωπα και σύμβολα: για παράδειγμα στα έργα του συνυπάρχουν η θεότητα Υγεία και ο Άγιος Σεβαστιανός…
Και με τον τρόπο αυτό καθιστά σαφή, ευκρινή και αναγνωρίσιμη την θεματική της ιστορικής μνήμης και τις συνέπειές της.
Να προσθέσουμε πως η επιλογή των έργων του Κώστα Πανιάρα για το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου βασίζεται κατ’αρχήν στο “αρχαιολογικό” τους ενδιαφέρον. Ταυτόχρονα, όμως, εστιάζεται στην επεξεργασία της μνήμης, συλλογικής και προσωπικής, η οποία συχνά γίνεται και τυραννική. Εκφράζεται, έτσι, η επιθυμία του για μια υπερήφανη εθνική συνέχεια, αλλά και η ανάγκη για απελευθέρωση από το βάρος της Ιστορίας…
