Της Ζωής Τόλη

Η παράσταση «Μαμά»(Tocar Mare) της βραβευμένης Ισπανίδας, ηθοποιού, σκηνοθέτιδος και συγγραφέως, Marta Barcelo, ανέβηκε στο νέο θέατρο Βασιλάκου, σε μετάφραση Μαρίας Χατζηεμμανουήλ και σκηνοθεσία Γιώργου Σουλεϊμάν. Με πρωταγωνίστριες την Ελένη Καστάνη και την Ευγενία Σαμαρά, κερδίζει την εκτίμηση του κοινού, με την αλήθεια και την ποιότητά του, για δεύτερη σεζόν.

Μία παράσταση ανθρώπινη, με βασικό αίτημα την αγάπη, μεταποιείται σε αιχμηρή διακήρυξη της ελεύθερης αυτοδιάθεσης, κάτι που παραπέμπει σε θεατρική πράξη με πολιτική διάσταση.
Πρόκειται για επαναστατικό κείμενο που κινείται έξω από στερεότυπα και παραδοσιακές δομές που αφορούν στη μέχρι τώρα θεσμικά γνώριμη οικογένεια.

Η ισχυροποίηση της ανθρώπινης επαφής και η ανταποδοτικότητα ευγενών συναισθημάτων στις ανθρώπινες σχέσεις, ως επιλογή, πέρα σπό δεσμούς αίματος, προβάλλεται ως ιδέα ανακατάταξης των συστημικών ρόλων.

Καλλιέργεια εκτίμησης, σεβασμού και εμπιστοσύνης δεν θεωρούνται απαρασάλευτα δεδομένα, αντιθέτως κερδίζονται με τόλμη και ρίσκο, έξω από καθησυχαστικά πρότυπα ζωής. Για αυτόν ακριβώς το λόγο οι ηρωίδες διεκδικούν θαρρετά τη σύσταση μιας ιδιόμορφης οικογενειακής εστίας, παρά τα εμπόδια.

Η αναπόδραστη σύγκρουσή τους, στέκεται απειλητικά και δυσκολεύει την μεταξύ τους επικοινωνία, αλλά η τελική έκβαση μόνο θετικά αποτελέσματα έχει να προσφέρει. Η ανορθόδοξη συμφωνία που συνάπτουν ανάμεσά τους, αυθορμήτως, «εν τη ρύμη» της σκηνικής διαδρομής, αυτοαναιρείται. Έτσι κτίζεται αρμονικά η συνύπαρξη μάνας και κόρης, με βάση την ενσυναίσθηση, παρά τις διαφορές στην ηλικία, στα βιώματα και στη στάση ζωής.

Σκηνοθεσία:
Ο Γιώργος Σουλεϊμάν χρησιμοποιεί το ρεαλισμό, ως φόρμα θεατρικής γραφής, κάνοντας τα νοηματικά πεδία να καρποφορήσουν και επιπροσθέτως τα «διαλείμματα» αφηγηματικού λόγου να διανθίζουν το πλούσιο / διαθέσιμο υλικό. Μέσα σε ένα «πολυμορφικό» σκηνικό, διαδραματίζεται η ιστορία δύο γυναικών, με κοινό παρονομαστή το αίσθημα του «ανήκειν».

Η δόμηση του θεατρικού, εκτός των άλλων, στηρίχτηκε και στην ενέργεια των ηθοποιών, με αποτέλεσμα την πολλά υποσχόμενη εκφραστικότητα. Επομένως η σκηνοθετική «εγκατάσταση», φωτίζει γενναιόδωρα την εξελίξιμη πλοκή που επιμηκύνει τη δράση εκπληκτικά. Η κίνηση «συνεργάζεται» αποδοτικά, καθώς ενδύει κατάλληλα το θυμικό των χαρακτήρων.

Ερμηνείες:
Η Ελένη Καστάνη στο ρόλο της μαμάς, άλλοτε γήινη και άλλοτε ρομαντική, κατακτά κυριολεκτικά το σανίδι, δείχνοντας για άλλη μια φορά την αξία του ταλέντου της. Ένας ρόλος «καταρρακτώδης» που δεν αφήνει περιθώρια ανάσας στους θεατές, προκαλώντας …..βαθειά συγκίνηση. Η εσωτερική δράση της ηρωίδας, ξεχειλίζει, αναβλύζοντας μία καλλιεπή κλίμακα αισθήσεων, χρωμάτων και εντυπώσεων…..

Είναι άμεση, όπου χρειάζεται μπριόζα, γλυκειά και αποφασιστική. Η αγάπη το μοναδικό της κίνητρο και το μότο της, μάνα και κόρη, ό,τι και να συμβεί, στο τέλος θα τα βρούν. Το σημαντικό είναι πως χωρίς να πέσει στην παγίδα της υπερβολής ή του μελοδράματος, εκπέμπει τη γνησιότητα μιας λυρικής κατάθεσης ψυχής.

Την κόρη υποδύεται η Ευγενία Σαμαρά. Διακρίνεται για την εξαιρετική σκηνική της παρουσία, αφού διαχειρίζεται με ζήλο, το «φορτίο» της παιδικότητας και την απελπισμένη ανάγκη της να ανήκει σε οικογένεια. Η νεαρή ηθοποιός παίζει δίπλα στη «μαμά» της, συγκροτημένα, φανερώνοντας την ακμαιότητα της αποκαλυπτικής ερμηνείας της.
Ελένη Καστάνη και Ευγενία Σαμαρά, ένα δίδυμο που υπηρετεί τη θεατρική τέχνη με το μεγαλείο μιας τρυφερής απλότητας που κατακτά το κοινό.

Συντελεστές:
Εύστοχη μετάφραση Μαρία Χατζηεμμανουήλ, σκηνογραφία / ένδυματολογία Ηλένια Δουλαδίρη. Σωστά φώτα Ζωή Μολυβδά – Φαμέλη, εναρμονισμένη με το ύφος του δρώμενου η πρωτότυπη μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη, οργάνωση παραγωγής Εύα Πολυχρονιάδου, φωτό Νίκος Ζήκος και Artwork Κωνσταντίνος Γεωργαντάς.

Αξιολόγηση:
«Μαμά», παράσταση αυθεντική, συναισθηματικά διάφανη, περικλείουσα ένα φάσμα άρτιας θεατρικής ακτινοβολίας. Ρηξικέλευθη πρόταση που οραματίζεται ένα κόσμο, πιο ελεύθερο, πιο συνειδητό, πιο δίκαιο, με πλοηγό την αγάπη.