Του Μπατίστα Μαλαματένιου*
Σήμερα λέω να κάνουμε έναν περίπατο, να διαβούμε το ΕΑΤ–ΕΣΑ, την Ασφάλεια στην οδό Μπουμπουλίνας, το Μπογιάτι, τον Διόνυσο. Όχι τόσο για να εναποθέσουμε ένα λουλούδι, αλλά για να αναμετρηθούμε με τις σιδερόβεργες, με τα στειλιάρια και τις κραυγές.
Και καθώς θα περπατάμε, θέλω να σε προετοιμάσω για αυτό, θα παρέμβει ξεδιάντροπα Κάποιος και θα μας επιπλήξει: «Είναι ψέματα όλα αυτά. Ψέματα! Την επταετία γίνονταν εκλογές, η χώρα είχε μηδενικό χρέος, κάναμε εξαγωγές, το βράδυ κοιμόμασταν με ανοιχτά τα παράθυρα, στο Πολυτεχνείο δεν υπήρξαν νεκροί, δεν ήταν βασανιστές αλλά ανακριτές όπως οι σημερινοί».
Ισχυρισμοί, εστιασμένοι στα αντικείμενα, που οφείλουν να είναι μετρήσιμοι. Χρέος, εξαγωγές, αριθμός νεκρών, ποσοστά σε εκλογές, όλα μαζί ριγμένα σε ένα καζάνι, ώστε να μαγειρευτεί ο χυλός της «αλήθειας». Η αλήθεια, για να είναι «αλήθεια» πρέπει να περιγραφεί ορθολογικά και ποσοτικά, διαφορετικά δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ψέμα, μια απάτη. Πρέπει να αντικειμενοποιηθεί, ώστε στη συνέχεια να επιβεβαιωθεί και να γίνει πειστική.
Επιπροσθέτως, η αλήθεια, για να γίνει «αλήθεια», επιβάλλεται να εξιδανικεύσει τα πρόσωπα και τα γεγονότα και να ηθικοποιήσει τις προθέσεις και τις αποφάσεις τους. Έτσι ο δικτάτορας μετατρέπεται σε ένα σοφό ηγέτη, ο οποίος δεν σφάλλει και δεν ολισθαίνει ποτέ. Ο δε βασανιστής δεν έχει καμία σχέση με φάλαγγες, ρόπαλα, εικονικές εκτελέσεις και ταφές, αλλά ενδύεται το μανδύα του θεματοφύλακα των αξιών της κοινωνίας που χρήζουν προστασίας. Ένα αυστηρό πλαίσιο (σαν μέσα σε γύψο), εξιδανικευμένων, αλάνθαστων ανθρώπων, τόσο επαρκών που γίνονται εξαιρετικά θελκτικοί και γοητευτικοί. Έτοιμοι να χτίσουν «ασφαλείς» σχέσεις εξάρτησης.
Όμως, τόσες κραυγές, τόσο αίμα, τόσα κελιά, τόσοι σακατεμένοι άνθρωποι, πώς να χωρέσουν στο άτεγκτο πλαίσιο της εξιδανίκευσης; «Μα ήταν καθήκον τους» θα σου απαντήσει εκείνος ο Κάποιος, που ανακατεύεται στον περίπατό μας. Καθήκον και ηθική υποχρέωση γίνονται η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ όλων εκείνων των Κάποιων, που έχουν ανάγκη να πιστέψουν πως όσα επαίσχυντα συνέβησαν ήταν για την ηθική και πνευματική βελτίωση είτε της ανθρώπινης φυλής είτε του έθνους είτε της πατρίδας.
Μιας πατρίδας, η οποία για τον Κάποιον είναι ασφαλής μόνο όταν βρίσκεται εγκλωβισμένη σε γύψο που την κρατάει ατροφική και ελάχιστη, εμποδίζοντάς την να μεγαλώσει και να ωριμάσει, ώστε να αναλάβει την ευθύνη να σταθεί στα πόδια της, χωρίς τα δεκανίκια της εξιδανίκευσης και της ηθικοποίησης.
Έλα τώρα να συνεχίσουμε τον περίπατό μας στα κολαστήρια της χούντας, ώστε να δυναμώσουν τα ατροφικά μας από το γύψο πόδια.
* Δημοσιογράφος
