Η κριτική για τις νέες ταινίες που θα προβληθούν αυτή την εβδομάδα.
**** Spotlight: Όλα στο φως
ΗΠΑ, 2015. Σκηνοθεσία: Τομ ΜακΚάρθι. Σενάριο: Τζός Σίνγκερ. Ηθοποιοί: Μάρκ Ράφαλο, Μάικλ Κίτον, Λιβ Σράιμπερ, Ρέιτσελ ΜακΑνταμ, Μπράιαν Ντ’ Άρσι Τζέιμς, Στάνλεϊ Τούτσι. 128′
Την πραγματική ιστορία της μεγάλης, αποκαλυπτικής έρευνας μιας ομάδας δημοσιογράφων (της γνωστής ως Spotlight, βραβευμένης με Πούλιτζερ για τη δουλειά της), της εφημερίδας Μπόστον Γκλόουμπ της Βοστόνης, στην περίοδο 2001-2002, που έφερε στο φως το σκάνδαλο της, κατά ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, σεξουαλικής κακοποίησης αγοριών από καθολικούς ιερείς, που συγκλόνισε συθέμελα την καθολική εκκλησία, παρουσιάζει στην ιδιαίτερα συναρπαστική αυτή ταινία του ο Τομ ΜακΚάρθι («Μάικλ Κλέιτον», «Παιχνίδια συνωμοσίας»).
Στο νου αναπόφευκτα έρχεται η ταινία «Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου» του Άλαν Τζέι Πακούλα, γύρω από την άλλη μεγάλη δημοσιογραφική έρευνα που αφορούσε το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, και, πρέπει να πω, από την αρχή, πως η ταινία του ΜακΚάρθι δεν υστερεί καθόλου από εκείνη την ταινία.
Ύστερα από εντολή του νέου, τολμηρού διευθυντή της Γκλόουμπ, Μάρτιν Μπάρον (Λιβ Σράιμπερ), η ομάδα των τεσσάρων δημοσιογράφων του Spotlight, που την αποτελούν ο Μάικλ Ρεζέντις (Μάρκ Ράφαλο), η Σάσα Φάιφερ (Ρέιτσελ ΜακΑνταμς), ο Ματ Κάρολ (Μπράιαν Ντ´Αρσι Τζέιμς) και ο επικεφαλής της, Γουόλτερ Ρόμπινσον (Μάικλ Κίτον), ξεκινούν να ερευνήσουν το θέμα, με την ίδια λεπτομερή, επίμονη, διεισδυτική ματιά, με το ίδιο πάθος για αποκάλυψη της αλήθειας, που συναντούμε και στην ταινία του Πακούλα, παρόλο που έχουν να αντιμετωπίσουν την πανίσχυρη Αρχιεπισκοπή της Βοστόνης που μέχρι τότε κατόρθωνε να καλύπτει το σκάνδαλο.
Οι τέσσερις αυτοί σταυροφόροι δημοσιογράφοι ξεκινούν αρχικά με την υπόθεση του συνταξιούχου πια ιερέα Τζον Γκέγκαν, κατηγορούμενου στο παρελθόν για πολλαπλές σεξουαλικές κακοποιήσεις παιδιών, για να ανακαλύψουν στη συνέχεια, και να φέρουν στο φως, κακοποιήσεις από δεκάδες ιερείς της περιοχής, που τους κάλυπτε, συχνά μεταθέτοντάς τους σε άλλες ενορίες, όπως ανακαλύπτουν μέσα από καταθέσεις πολ-λών μαρτύρων, ο πανίσχυρος Αρχιεπίσκοπος της Βοστόνης.
Παρά τις διάφορες παρεμβάσεις και δυσκολίες από δικηγόρους και ιθύνουσες πολιτικές προσωπικότητες της πόλης, σε μια Βοστόνη όπου το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων είναι καθολικοί, και με ενδιάμεσα την τρομοκρατική επίθεση του 9/11, η ομάδα των τεσσάρων δημοσιογράφων θα καταφέρει, σταδιακά, σε μεγάλο βαθμό χάρη στη βοήθεια ενός έντιμου δικηγόρου (που ερμηνεύει ο Στάνλεϊ Τούτσι), να ξεσκεπάσει ολόκληρη τη σκευωρία της κάλυψης και να φέρει στη δημοσιότητα το τεράστιο εύρος, αν και ανυποψίαστο για τον εκτός Βοστόνης κόσμο των σεξουαλικών κακοποιήσεων από τους καθολικούς ιερείς -δυστυχώς, όπως αποκαλύπτει η ταινία, το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού της πόλης γνώριζε αλλά προτιμούσε να αποσιωπεί το σκάνδαλο.
Και, όπως μας πληροφορούν τελικά οι καρτέλες στους τελικούς τίτλους της ταινίας, οι κακοποιήσεις αυτές δεν περιορίζονταν στην περιοχή της Βοστόνης αλλά κάλυπταν (και ίσως εξακολουθούν να καλύπτουν) και άλλες μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ.
Με σκηνές αναπτυγμένες ρεαλιστικά και με διεισδυτικότητα, με μια κάμερα που ακολουθεί από κοντά και ασταμάτητα τους δημοσιογράφους (οι σκηνές, με την εξοχή φωτογραφία του Μασανόμπου Τακαγιανάγκι, να τους ακολουθεί στα δαιδαλώδη γραφεία της εφημερίδας είναι εκπληκτικές), με ένα γοργό ρυθμό που, παρότι ο θεατής γνωρίζει το αποτέλεσμα, κατορθώνει να δημιουργήσει το απαιτούμενο σασπένς, με μια επιμονή στις λεπτομέρειες εκείνες που συμβάλλουν στον εντοπισμό των αναζητουμένων στοιχείων και με εξαιρετικές ερμηνείες από ένα ανσάμπλ θαυμάσιων ηθοποιών (με επικεφαλής έναν εξαίρετο Κίτον), ο ΜακΚάρθι έφτιαξε μια από τις πιο συναρπαστικές (αναμφισβήτητα την καλύτερή του) ταινίες της χρονιάς, ανάμεσα στα φαβορί για τα φετινά Όσκαρ (υποψήφιας ήδη για 6 Όσκαρ, ανάμεσά τους και καλύτερης ταινίας).
*** Καυτός ήλιος
Zvizdan. Κροατία/Σερβία/Σλοβενία, 2015. Σκηνοθεσία-σενάριο: Ντάλιμπορ Ματάνιτς. Ηθοποιοί: Τιχάνα Λάζοβιτς, Γκόραν Μάρκοβιτς, Νίβες Ιβάνκοβιτς. 123΄
Ο έρωτας (τελικά απραγματοποίητος), στη διάρκεια μιας καλοκαιρινής περιόδου (κάτω από ένα «Καυτό ήλιο», που παίρνει και αλληγορική σημασία) μέσα από τρεις διαφορετικές ιστορίες, σε τρεις διαφορετικές εποχές, με τους ίδιους ηθοποιούς και στις τρεις, με φόντο τον εθνικό πόλεμο που άρχισε το 1991 ανάμεσα σε Σερβία και Κροατία, είναι στο επίκεντρο της ταινίας αυτής του Κροάτη σκηνοθέτη Ντάλιμπορ Μετάνοβιτς (Βραβείο της επιτροπής στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα» του Φεστιβάλ των Κανών).
Στην πρώτη ιστορία, που εκτυλίσσεται το 1991 (το ερωτικό τους διάλειμμα στην αρχή της ταινίας είναι από τις πιο λυρικές και όμορφες σκηνές της ταινίας), σε δυο αντίμαχα χωριά, ένα σέρβικο και ένα κροατικό, λίγο πριν από την έκρηξη του πολέμου. έχουμε τον έρωτα ανάμεσα στη Σέρβα Γέλενα (Τιχάνα Λάζοβιτς) και τον Κροάτη Ιβάν (Γκόραν Μάρκοβιτς), οι οποίοι για να γλιτώσουν από τις οικογενειακές και άλλες πιέσεις ετοιμάζονται να φύγουν για το Ζάγκρεμπ, όταν ο αδερφός της Γέλενα επεμβαίνει με τραγικά αποτελέσματα.
Η δεύτερη ιστορία εκτυλίσσεται το 1995 όταν μια νεαρή Σέρβα επιστρέφει μαζί με τη μητέρα της, για να εγκατασταθούν στο βομβαρδισμένο χωριό τους. Η σύγκρουση εδώ θα δημιουργηθεί ανάμεσα στη ψυχρή, με ψυχικά τραύματα του παρελθόντος, νεαρή γυναίκα, και έναν Κροάτη εργάτη που τον καλούν για να επισκευάσει το μισοερειπωμένο σπίτι τους.
Η τρίτη ιστορία εκτυλίσσεται το 2011, στο πολύ κοντινό παρελθόν, αν και η έχθρα και τα τραύματα του παρελθόντος δεν έχουν ακόμη επουλωθεί, με τον πρωταγωνιστή να επιστρέφει στο χωριό του για να πάρει μέρος σε μια γιορτή και να συναντήσει την πρώην, που είχε εγκαταλείψει έγκυο, φιλενάδα του, με τον Ματάνιτς να βρίσκει τελικά μια ελπίδα φωτός και σωτηρίας μέσα από τη συγκινητική, ερωτική, αλά Ρωμαίου και Ιουλιέτας, αυτή ιστορία του.
Με εικόνες εικαστικά όμορφες (με καλύτερες εκείνες της πρώτης ιστορίας), με ωραίους, ολοκληρωμένους χαρακτήρες, με τους φυσικούς χώρους να παίζουν δραματουργικό (συχνά σε αντίστιξη) ρόλο και στις τρεις ιστορίες, με σωστό μοντάζ, με άνετο, όπως απαιτούν οι ιστορίες, ελεγμένο με φρόνηση, ρυθμό και με πολύ καλές, όλο ζωντάνια και δύναμη, ερμηνείες, ιδιαίτερα από το νεαρό ζευγάρι Λάζοβιτς-Μάρκοβιτς, ο Μάρκοβιτς έφτιαξε μια όμορφη, με ατόφια συγκίνηση, ταινία.
*½ – Το ξύπνημα της άνοιξης
Ελλάδα, 2015. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Γιάνναρης. Σενάριο: Κωνσταντίνος Γιάνναρης, Μαρία Πάουελ. Ηθοποιοί: Κωνσταντίνος Ελματζιόγλου, Αρμάντο Ντάουτι, Μούκο Φαμπρίξιο, Εντριαν Φρίλινγκ, Μαρλένε Καμίνσκι, Μάρλεν Καμίνσκι. 89΄
Την ιστορία μιας ένοπλης ληστείας από μια ομάδα πέντε εφήβων αφηγείται στην ταινία του, «Το ξύπνημα της άνοιξης», ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης. Η ταινία αρχίζει με τη σύλληψη των δραστών μετά την τραγική κατάληξη της ληστείας, με τον σκηνοθέτη να αφηγείται, παράλληλα με τις ανακρίσεις των νεαρών από την αστυνομία, στιγμές από τη ζωή των πέντε εφήβων, μέσα από διάφορα φλας-μπακ, ενώ σοκαρισμένοι γονείς και συγγενείς περιμένουν στο διάδρομο.
Ο γρήγορος ρυθμός, που στις καλύτερες ταινίες του Γιάνναρη («Κοντά στον παράδεισο», «Από την άκρη της πόλης» -η καλύτερη μέχρι στιγμής ταινία του- και μέχρι σε ένα βαθμό στον «Δεκαπενταύγουστο») συνέβαλλε στη δημιουργία ατμόσφαιρας και ενός σασπένς, εδώ δυστυχώς οδηγεί στο αντίθετο.
Οι απλοϊκοί, αφελείς διάλογοι, ο αδικαιολόγητος μισογυνισμός (όλες οι γυναίκες παρουσιάζονται σαν απλό σεξουαλικό αντικείμενο που ικανοποιούν τους άντρες με πεολειχία ή σοδομισμό!, χωρίς ποτέ οι ίδιες να απολαμβάνουν μια απλή, ευχάριστη σεξουαλική πράξη!), και γενικά ένα σκόρπιο, που προσπαθεί να πει πολλά, σενάριο, το οποίο δεν βοηθά στη σωστή ανάπτυξη του παζλ, με τις ασύνδετες με την υπόλοιπη αφήγηση σκηνές από διαδηλώσεις και συγκρούσεις αστυνομικών με διαδηλωτές (που δένονται άκομψα με την υπόλοιπη ιστορία), καταστρέφουν γενικά τον οποιοδήποτε ρυθμό που προσπαθεί να δημιουργήσει ο σκηνοθέτης.
Ενώ οι λιγοστές αρετές (όπως η καλή φωτογραφία του Γιώργου Αργυροηλιόπουλου και κάποιες, επιμέρους, ερμηνείες) δεν καταφέρνουν να σώσουν την ταινία. Αποτέλεσμα: στα 45 περίπου λεπτά της ταινίας να αρχίζεις να βαριέσαι!
