Tης Μαρίνας Κουρμπέλα (marinakourbela@gmail.com)
Πολλές από τις συσκευές που χρησιμοποιούμε στη καθημερινή μας ζωή βασίζονται στην κβαντική φυσική, από τα λέιζερ μέχρι τα GPS και τα κινητά τηλέφωνα. Τώρα έρχεται μια δεύτερη κβαντική επανάσταση, η οποία υπόσχεται έως και ένα εκατομμύριο φορές πιο γρήγορους υπολογιστές αλλά «άθραυστη» τεχνολογία κρυπτογράφησης.
Στις 6 Απριλίου, η Γραμματεία Αξιολόγησης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Επιλογών (STOA) πραγματοποίησε σεμινάριο με ειδικούς για τις νέες κβαντικές τεχνολογίες.
Η κβαντική θεωρία εξηγεί πώς συμπεριφέρεται η ύλη σε υποατομικό επίπεδο. Αυτή η συμπεριφορά είναι πολύ παράξενη σε σχέση με το δικό μας καθημερινό κόσμο. Για παράδειγμα, το ηλεκτρόνιο μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετικά σημεία την ίδια στιγμή, ένα φαινόμενο γνωστό ως υπέρθεση, ή μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλο σωματίδιο σε μεγάλη απόσταση χάρη σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται συμπλοκή.
Οι επιστήμονες και οι μηχανικοί χρησιμοποιούν αυτή την «παραξενιά» του κβαντικού κόσμου για να αναπτύξουν τεχνολογίες αιχμής, όπως μέχρι και ένα εκατομμύριο φορές πιο γρήγορους υπολογιστές από αυτούς που χρησιμοποιούμε σήμερα.
Χρησιμοποιώντας την ικανότητα των υποατομικών σωματιδίων να βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία ταυτόχρονα, οι μηχανικοί προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν ισχυρό κβαντικό υπολογιστή, που θα μπορεί να δουλεύει με έναν μεγάλο αριθμό «εναγκαλισμένων» κβαντικών μονάδων πληροφοριών (qubits). Σε σχέση με τα κλασσικά bits, τα οποία μπορούν να αναπαραστήσουν την τιμή 1 ή 0, τα qubits μπορούν να αναπαραστήσουν την τιμή και 1 και 0 την ίδια στιγμή. Αυτό επιτρέπει να γίνονται παράλληλοι υπολογισμοί, οι οποίοι αυξάνουν γεωμετρικά την ταχύτητα του υπολογιστή.
«Επίσης, οι κβαντικές τεχνολογίες ανοίγουν το δρόμο για πιο ασφαλείς επικοινωνίες μέσα από την «άθραυστη» τεχνολογία κρυπτογράφησης», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Paul Rübig (ΕΛΚ, Αυστρία) και πρόεδρος της STOA, στο άνοιγμα της εκδήλωσης.
Ωστόσο, η εμπορική εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων της κβαντομηχανικής, είναι ακόμα περιορισμένη, δήλωσε ο επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας Günther Oettinger. «Είναι πολύ σημαντικός ο χρονικός προγραμματισμός σε αυτή την προσπάθεια, οι ανταγωνιστές μας δεν θα περιμένουν», πρόσθεσε.
Ο Γάλλος φυσικός Alain Aspect ζήτησε από τους Ευρωπαίους πολιτικούς, να υπάρξει καλύτερη χρηματοδότηση. «Διαφορετικά, δεν θα μπορούμε να ανταγωνιζόμαστε τους κορυφαίους του πρωταθλήματος», είπε και πρόσθεσε ότι μέρος των χρημάτων «πρέπει να πάει στη δημιουργία συνεργασιών με τη βιομηχανία».
Ο Leo Kouwenhoven από το Ινστιτούτο QuTech του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Delft, στην Ολλανδία, δήλωσε ότι η κβαντικοί υπολογιστικές και θα είναι πιο γρήγορα αλλά και θα καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια από ότι οι κλασικοί υπολογιστές.
«Δεν ξέρω αν θα πάρει 35 ή 25 χρόνια για την κατασκευή ενός κβαντικού υπολογιστή, πρέπει όμως να ξέρουμε ότι όταν η φυσική μας λέει ότι κάτι μπορεί να γίνει, τότε μπορεί να γίνει πραγματικά», δήλωσε ο Alain Aspect.
