Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι μετά τα του πολέμου στην Ουκρανία και μαζί με αυτά, η Στρατηγική Πυξίδα είναι το αμέσως επόμενο κυρίαρχο θέμα. Ενα θέμα πολυσυζητημένο με τους Ευρωπαίους αρμόδιους να νοιώθουν, θα λέγαμε, κάπως άβολα για διαφορετικούς, εθνικά, λόγους, αλλά τους Ευρωπαίους πολίτες να το ζητούν.
Ενδοιασμοί υπήρχαν, βέβαια και από εκτός συνόρων της ΕΕ, ώσπου ήρθε ο πόλεμος και τα σχέδια κάλυψαν διαδικασίες χρόνων σε λίγες εβδομάδες, μπροστά στην ανάγκη που στήριξαν για ενότητα.
Είναι χαρακτηριστική στο θέμα αυτό, η δήλωση που έκανε o Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, χτες, 21 Μαρτίου, στη σύνοδο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων και Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (Άμυνα), στην οποία εγκρίθηκε η Στρατηγική πυξίδα:
«Όταν παρουσίασα την Πυξίδα τον περασμένο Νοέμβριο, είπα ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κίνδυνο. Τώρα είναι πασιφανές. Αυτή η απρόκλητη και αδικαιολόγητη εισβολή σηματοδοτεί μια «κοσμογονική αλλαγή». Η αντίδρασή μας στον πόλεμο κατέδειξε ότι εμείς, ως ΕΕ, μπορούμε να ενεργούμε σταθερά και γρήγορα όταν είμαστε ενωμένοι. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη σημερινή έγκριση της Πυξίδας».
Η έγκριση,χτες από τους Υπουργούς των κρατών μελών και η αναμενόμενη συμφωνία, μεθαύριο από τους Ηγέτες της ΕΕ.
Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (Άμυνα) στη σύνοδο της 21η Μαρτίου ενέκρινε επισήμως τη Στρατηγική πυξίδα, σε μία χρονική στιγμή κατά την οποία διαπιστώνουμε την επιστροφή του πολέμου στην Ευρώπη, αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση. Και συνεχίζει:
Η πυξίδα παρέχει στην ΕΕ ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης για ισχυρότερη πολιτική ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ έως το 2030.
Το πιο εχθρικό περιβάλλον ασφάλειας απαιτεί από εμάς να κάνουμε ένα σημαντικό άλμα και να αυξήσουμε την ικανότητα και την προθυμία μας να δράσουμε, να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητά μας και να επενδύσουμε περισσότερο και καλύτερα στις αμυντικές μας δυνατότητες.
Η δύναμη της Ένωσής μας έγκειται στην ενότητα, την αλληλεγγύη και την αποφασιστικότητα. Στόχος της στρατηγικής πυξίδας είναι να καταστεί η ΕΕ ισχυρότερος και ικανότερος πάροχος ασφάλειας. Η ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να προστατεύει τους πολίτες της και να συμβάλλει στη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό στην παρούσα χρονική στιγμή κατά την οποία ο πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη, μετά την αδικαιολόγητη και απρόκλητη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, καθώς και κατά την οποία παρατηρούνται μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές. Η παρούσα στρατηγική πυξίδα θα ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ και την ικανότητά της να συνεργάζεται με εταίρους για τη διαφύλαξη των αξιών και των συμφερόντων της.
Μια ισχυρότερη και πιο ικανή ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και τη διατλαντική ασφάλεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας για τα μέλη του. Θα εντείνει επίσης τη στήριξη στην παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες, με τα Ηνωμένα Έθνη στον πυρήνα της.
Τι δήλωσε,ακόμη, ο Josep Borrell: «Οι απειλές αυξάνονται και είναι σαφές ότι η αδράνεια έχει το τίμημά της. Η στρατηγική πυξίδα αποτελεί οδηγό δράσης. Καθορίζει μια φιλόδοξη μελλοντική πορεία για την πολιτική μας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας για την επόμενη δεκαετία. Θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τις ευθύνες μας στον τομέα της ασφάλειας, ενώπιον των πολιτών μας και του υπόλοιπου κόσμου. Εάν όχι τώρα, τότε πότε»;
Η στρατηγική πυξίδα παρέχει κοινή εκτίμηση του στρατηγικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται η ΕΕ και των απειλών και προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ένωση. Το έγγραφο διατυπώνει συγκεκριμένες και εφαρμόσιμες προτάσεις, με πολύ ακριβές χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα της ΕΕ να ενεργεί αποφασιστικά σε κρίσεις και να υπερασπίζεται την ασφάλεια και τους πολίτες της.
Η πυξίδα καλύπτει όλες τις πτυχές της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας και διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις πυλώνες:δράση, επένδυση, εταίροι και ασφάλεια.
Δράση
Προκειμένου να είναι σε θέση να δρα γρήγορα και δυναμικά κάθε φορά που ξεσπά μια κρίση, με εταίρους ει δυνατόν και μόνη της όταν είναι αναγκαίο, η ΕΕ:
— θα συγκροτήσει μια ενωσιακή ικανότητα ταχείας ανάπτυξης έως και 5.000 στρατιωτών για διάφορους τύπους κρίσεων
— θα είναι έτοιμη να αναπτύσσει αποστολή ΚΠΑΑ200πλήρως εξοπλισμένων εμπειρογνωμόνων εντός 30 ημερών, μεταξύ άλλων σε περίπλοκα περιβάλλοντα
— θα διεξάγει τακτικές πραγματικές ασκήσεις στην ξηρά και στη θάλασσα
— θα ενισχύσει τηστρατιωτική κινητικότητα
— θα ενισχύσει τις μη στρατιωτικές και στρατιωτικές αποστολές και επιχειρήσεις ΚΠΑΑ (κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας) της ΕΕ με την προώθηση ταχείας και πιο ευέλικτης διαδικασίας λήψης αποφάσεων, ενεργώντας σθεναρότερα και εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη οικονομική αλληλεγγύη
— θα αξιοποιεί πλήρως τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη για τη στήριξη των εταίρων
Ασφάλεια
Προκειμένου να ενισχύσει την ικανότητά της να προβλέπει, να αποτρέπει και να ανταποκρίνεται σε τρέχουσες και ταχέως αναδυόμενες απειλές και προκλήσεις, καθώς και να διαφυλάσσει τα συμφέροντα της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας, η ΕΕ:
— θα ενισχύσει τις ικανότητες ανάλυσης πληροφοριών
— θα δημιουργήσει εργαλειοθήκη και ομάδες αντίδρασης για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών που θα συγκεντρώνουν διάφορα μέσα για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση ευρέος φάσματος υβριδικών απειλών
— θα αναπτύξει περαιτέρω την εργαλειοθήκη για τη διπλωματία στον κυβερνοχώρο, καθώς και την πολιτική της ΕΕ για την κυβερνοάμυνα, ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένη και να αντιδρά στις κυβερνοεπιθέσεις
— θα αναπτύξει εργαλειοθήκη για τη χειραγώγηση των πληροφοριών και τις παρεμβάσεις από το εξωτερικό
— θα αναπτύξει διαστημική στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα
— θα ενισχύσει το ρόλο της ΕΕ ως παράγοντα θαλάσσιας ασφάλειας
Επένδυση
Τα κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να ενισχύσουνσημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες, ώστε να ανταποκριθούν στη συλλογική φιλοδοξία για τη μείωση των κρίσιμων κενών στις στρατιωτικές και τις μη στρατιωτικές δυνατότητες, καθώς και να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή μας βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας. Η ΕΕ:
— θα ανταλλάσσει απόψεις σχετικά με τους εθνικούς στόχουςγια την αύξηση και τη βελτίωση των αμυντικών δαπανών, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες μας στον τομέα της ασφάλειας
— θα παράσχει περαιτέρω κίνητρα στα κράτη μέλη ώστε να συμμετέχουν στην ανάπτυξη συνεργατικών δυνατοτήτων και να επενδύουν από κοινού σε στρατηγικούς παράγοντες διευκόλυνσης και σε δυνατότητες επόμενης γενιάς όταν επιχειρούν στην ξηρά, στη θάλασσα, στον αέρα, στον κυβερνοχώρο και στο διάστημα
— θα δώσει ώθηση στην τεχνολογική καινοτομία στον τομέα της άμυνας, με σκοπό την κάλυψη των στρατηγικών κενών και τη μείωση των τεχνολογικών και βιομηχανικών εξαρτήσεων.
Εταίροι
Για την αντιμετώπιση των κοινών απειλών και προκλήσεων, η ΕΕ:
— θα ενισχύσει τη συνεργασία με στρατηγικούς εταίρους όπως το ΝΑΤΟ, ο ΟΗΕ και οι περιφερειακοί εταίροι, συμπεριλαμβανομένων του ΟΑΣΕ, της Αφρικανικής Ένωσης και του ASEAN
— θα αναπτύξει περισσότερες ειδικά προσαρμοσμένες διμερείς εταιρικές σχέσεις με ομόφρονες χώρες και στρατηγικούς εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία και άλλες
— θα αναπτύξει ειδικά προσαρμοσμένες εταιρικές σχέσεις στα Δυτικά Βαλκάνια, την ανατολική και νότια γειτονία μας, την Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης του διαλόγου, της συνεργασίας, της προώθησης της συμμετοχής σε αποστολές και επιχειρήσεις ΚΠΑΑ και της στήριξης της ανάπτυξης ικανοτήτων
Ιστορικό και επόμενα βήματα
Η πρώτη έκδοση της στρατηγικής πυξίδας υποβλήθηκε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο τον Νοέμβριο του 2021, με βάση την πρώτη ανάλυση απειλών στην οποία συνέβαλαν οι υπηρεσίες πληροφοριών των 27 κρατών μελών της ΕΕ και μια φάση διαρθρωμένου διαλόγου μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και εμπειρογνωμόνων. Μεταγενέστερες εκδοχές συζητήθηκαν τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2022 προκειμένου να αποτυπωθεί η συζήτηση μεταξύ των κρατών μελών και να ληφθεί υπόψη η δέσμη μέτρων της Επιτροπής για την άμυνα και το διάστημα, της 15ης Φεβρουαρίου, καθώς και οι τελευταίες διεθνείς εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Συμβάλλει άμεσα στην υλοποίηση του προγράμματος των Βερσαλλιών.
Αφού εγκριθεί η στρατηγική πυξίδα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να την επιδοκιμάσει στις 24-25 Μαρτίου 2022.
ΠΗΓΗ: ΕΕ, pelazkarabo.blogspot.com – Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με αναφορά της πηγής.
