Η Γκάνα, μια χώρα που ευρέως θεωρείται πρότυπο δημοκρατίας στην αφρικανική ήπειρο, εξέπληξε τους πάντες όταν ο επικεφαλής της αστυνομίας ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η κυβέρνηση θα αναστείλει την πρόσβαση σε κοινωνικά δίκτυα κατά την ημέρα των ερχόμενων εκλογών τον Νοέμβριο.

Το μπλοκάρισμα θα πραγματοποιηθεί από τις πέντε μέχρι τις επτά το απόγευμα, «για να διασφαλιστεί ότι τα κοινωνικά δίκτυα δεν θα χρησιμοποιηθούν για να στείλουν παραπλανητικές πληροφορίες που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα», ανέφερε ο διοικητής.

 

Παρότι κανείς δεν περίμενε μια τέτοια κίνηση από την Γκάνα, το μπλοκάρισμα του Διαδικτύου είναι από τις πλέον συνηθισμένες πρακτικές σε πολλές άλλες αφρικανικές χώρες, που μεταξύ άλλων δεν είναι αρκετά… γενναιόδωρες ώστε να ενημερώσουν τους ψηφοφόρους ότι απενεργοποιούν την πρόσβαση στα social media και τους στερούν το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης γύρω από το ζήτημα των εκλογών.

 

Ο Deji Olukotun του Access Now, που υπερασπίζεται την ελευθερία στο Ίντερνετ, σχολιάζει πως η Γκάνα «προφανώς εξετάζει αυτό που άλλες χώρες έχουν ήδη κάνει». Πολίτες στην Αιθιοπία, το Κονγκό, το Τσαντ, την Ουγκάντα και αλλού, σπανίως έχουν πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα όταν στη χώρα τους διεξάγονται εκλογές.

 

Τα social media έχουν εξελιχθεί σε ζωτικής σημασίας κομμάτι της πολιτικής κινητοποίησης στην Αφρική. Το παράδειγμα της Ουγκάντας είναι παραπάνω από ενδεικτικό, καθώς η χώρα είδε ένα δεύτερο μπλοκάρισμα στην πρόσβαση μέσα σε μόλις τρεις μήνες, τις μέρες που προηγήθηκαν της ορκωμοσίας του προέδρου Γιουέρι Μουσέβενι πριν από την αμφιλεγόμενη πέμπτη θητεία του. Η προηγούμενη φορά που οι πολίτες της Ουγκάντας αποκλείστηκαν από τα κοινωνικά δίκτυα, ήταν η ημέρα των εκλογών τον Φεβρουάριο. Ο κόσμος αναγκάστηκε να κάνει χρήση εικονικών ιδιωτικών δικτύων (virtual private networks) προκειμένου να παρακάμψει τους περιορισμούς και να χρησιμοποιήσει το Facebook, το Twitter και το WhatsApp.

 

Αν και τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται ευρέως στη Δύση για ψυχαγωγικούς σκοπούς και συχνά θεωρούνται υπερβολή ή και χάσιμο χρόνου, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά σε μια ήπειρο όπου τα social media έχουν εξελιχθεί σε εργαλείο για την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση σε πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Σχετική έρευνα έχει καταδείξει ότι τα tweets από την Αφρική έχουν περισσότερο περιεχόμενο πολιτικής φύσεως σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη.