ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ 2023 

Από την τρυφερή ιστορία έρωτα του Καουρισμάκι ως την δοσμένη με ανατροπές πορεία ενηλικίωσης του Κόρε-Έντα

Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Μπορεί, σε ιδιωτικές συναντήσεις, να συζητάμε για τους σκηνοθέτες και τις ταινιες τους, που αγαπήσαμε κι εξακολουθούμε να αγαπάμε εδώ και δεκαετίες, θεωρώντας λαθεμένα πως ο σύγχρονος κινηματογράφος έχει χάσει τη φρεσκάδα και τη δύναμη των δημιουργών εκείνων που κατάφεραν να ανανεώσουν τη γλώσσα του κινηματογράφου, από τον  Μπουνιουέλ και τον Όρσον Γουέλς μέχρι τον Αντονιόνι και τον Φελίνι, από τον Ρενουάρ και τον Μπέργκμαν μέχρι τον Αλέν Ρενέ και τον Ταρκόφσκι, από τον Μιζογκούτσι και τον Όζου μέχρι τον Κουροσάβα και τον Σατιαζίτ Ράι, για να αναφέρω μερικούς.

Κι όμως, αν κοιτάξουμε καλά, η χρόνια που κλείνει σύντομα μας αποκάλυψε πως ο σύγχρονος κινηματογράφος έχει να προσφέρει αρκετούς νεότερους σκηνοθέτες όπως ο Τούρκος Νούρι Μπίλγκε Τσεϊλάν, η Γαλλίδα Ζιστίν Τριέτ, η Σελίν Σονγκ, η Κορέατις  Σελίν Σονγκ, ενώ άλλοι κάπως μεγαλύτεροι, όπως ο Άκι Καουρισμάκι, ο Κεν Λόουτς, ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Κρίστοφερ Νόλαν, ο Ριουσούκε Χαμαγκούτσι, ο Ρολφ Ντε Χέερ, και αρκετοί άλλοι, εξακολουθούν να μας εκπλήσσουν με τις ταινίες, τα θέματα και την έμπνευσή τους. 

  1. ΠΕΣΜΕΝΑ ΦΥΛΛΑ του Άκι Καουρισμάκι – μια  απλή, μινιμαλιστικη ιστορία έρωτα, που ο Καουρισμάκι αφηγείται με ανθρωπιά και στοργή για τα πρόσωπά του και αγάπη για τον κινηματογράφο, που δεν  τον εμποδίζει να σχολιάσει, μέσα από τη σχέση των πρωταγωνιστών του, και την έκρυθμη, κοινωνικοπολιτική κατάσταση της εποχής μας. 
  2. ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΤΟΥ ΑΝΘΙΣΜΕΝΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ του Μάρτιν Σκορσέζε – η τραγική οδύσσεια μιας φυλής Αυτοχθόνων, θύματα μιας ειδεχθούς εκμετάλλευσης από την άρχουσα τάξη μιας αχόρταγης Αμερικής, σε μια με επική μορφή, και σατιρική ματιά, ταινία   
  3. ΞΕΡΑ ΧΟΡΤΑ του Νούρι Μπίλγκε Τσεϊλάν – ένας κουρασμένος, απογοητευμένος καθηγητής αντιμετωπίζει το ρατσισμό και τη διαφθορά μιας κλειστής, επαρχιακής κοινωνίας, μικρόκοσμος της σύγχρονης Τουρκίας  
  4. EVIL DOES NOT EXIST του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι – οι προσπάθειες μιας μεγάλης επιχείρησης του Τόκιο να αγοράσει μια παρθένα λίμνη μετατρέπεται σε μια, δοσμένη με διεισδυτικότητα και τόλμη, οικολογική αλληγορία. 
  5. ΟΠΕΝΧΑΪΜΕΡ του Κρίστοφερ Νόλαν – η ιστορία της δημιουργίας της ατομικής βόμβας και της συμβολής σ’ αυτό του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, δοσμένη με μια σαρωτική, συναρπαστική, γεμάτη εικαστικά εξαίρετες εικόνες, σκηνοθεσία και μια εξαιρετική ερμηνεία ένα χαρισματικό  Κίλιαν Μέρφι 
  6. ΠΡΑΣΙΝΑ ΣΥΝΟΡΑ της Ανιέσκα Χόλαντ – η μεταναστευτική κρίση μέσα από το δράμα μιας ομαδας Σύριων μεταναστών, θύματα πολιτικών παιχνιδιών ανάμεσα σε Λευκορωσία και Πολωνία, δοσμένη με συμπόνια και οργή από την Χόλαντ 
The Survival of Kindness
publicity still 49

  1. Η ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΥΓΕΝΙΑΣ του Ρολφ Ντε Χέερ – συγκλονιστική, δυστοπική αλληγορία γύρω από την άγρια εκμετάλλευση των αποικιοκρατών, μέσα από την οπτικά συναρπαστική, βουβή οδύσσεια μιας Αφρικάνας.   
  2. Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΑΜΠ του Κεν Λόουτς – ένα παμπ στην αγγλική επαρχία χρησιμεύει για επαφή και αλληλεγγύη ανάμεσα στους εγκαταλειμμένους από το κράτος πρώην ανθρακωρύχων και τους Σύριους μετανάστες.
  3. Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΜΙΑΣ ΠΤΩΣΗΣ της Ζιστίν Τριέτ – εξαιρετικό,  χαμηλών τόνων  ψυχολογικό θρίλερ ανάμεσα στο δικαστικό δράμα και την αναζήτηση της αλήθειας, αλλά και γύρω από έναν έρωτα που μπορεί να μετατραπεί σε μίσος.
  4.  ΖΩΝΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ του Τζόναθαν Γκλέιζερ – μια άλλη, το ίδιο συγκλονιστική και φρικιαστική εικόνα του Ολοκαυτώματος μέσα από την ειδυλλιακή ζωή της οικογένειας του ναζιστή εγκληματία Ρούντολφ Χες στο πολυτελές σπίτι της παραπλεύρως του στρατοπέδου του Άουσβιτς. 
  5.  ΠΕΡΑΣΜΕΝΕΣ ΖΩΕΣ της Σελίν Σονγκ – ο έρωτας, η ταυτότητα και ο ρόλος της τύχης κυριαρχούν στην πορεία της ζωής ενός ζευγαριού που ξεκινούν σαν παιδικοί φίλοι για να ξανασυνανρηθούν χρόνια μετά, σ’ αυτό το όμορφο, βουτηγμένο σε μια μελαγχολία, ρομαντικό δράμα. 
  6. ΤΟ ΤΕΡΑΣ του Χιροκάζου Κόρε-Έντα – οι οικογενειακές σχέσεις, η φιλία, οι σχέσεις μαθητή- δασκάλου, μέσα από την επίπονη, με συνεχείς ανατροπές, πορεία ενηλικίωσης ενός 11χρονου αγοριού και με την υποβλητική μουσική του Ριουίτσι Σακαμότο, που χάσαμε πρόσφατα.  
    Αξίζει ακόμη να σημειώσω τις ακόλουθες ταινίες που για μένα έδωσαν μιαν άλλη, δυνατή και ελπιδοφόρα, εικόνα για το πού βρίσκεται και που οδηγείται ο κινηματογράφος που αγαπάμε: 
  1.  Η ΦΑΛΑΙΝΑ του Ντάρεν Αρονόφσκι
  2.  ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΣΕΟΥΛ του Ντάβι Τσού
  3.  ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ του Γούντι Άλεν 
  4.  ASTEROID CITY του Γουές Άντερσον 
  5.   ΟΛΗ Η ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ Η ΑΙΜΑΤΟΧΥΣΙΑ της Λόρας Πόιτρας 
  6.  ΤΟ ΜΠΛΕ ΚΑΦΤΑΝΙ της Μαριάμ Τουζάνι
  7.  ΙΕΡΗ ΑΡΑΧΝΗ του Αλί Αμπάσι 
  8.  ΣΕΝΤ ΟΜΕΡ της Αλίς Ντιόπ