Του Βασίλη Διαμαντάκη
Στις 11 Μαρτίου του 2011 ξεκίνησε στην πανέμορφη Συρία ο πιο τραγικός εμφύλιος της δεκαετίας που διανύουμε και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Η πιο αιματηρή σύγκρουση του 21ου αιώνα απο την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και το 1939, με πάνω απο 470.000 νεκρούς.
Η τραγικός εμφύλιος ξεκίνησε στον απόηχο της Αραβικής Άνοιξης, όταν διαδηλώσεις καταστάλθηκαν βίαια στη Δαμασκό από το καθεστώς που κυβερνούσε για 45 ολόκληρα χρόνια ο πρόεδρος Χαφέζ αλ Άσαντ και στη συνέχεια ο διάδοχος και γιος του, Μπασάρ αλ Άσαντ.
«Άφησαν να εξελιχθούν στη Συρία πολλαπλοί πόλεμοι μέσω πληρεξούσιων οι οποίοι δεν έχουν πλέον μεγάλη σχέση με τα αρχικά αιτήματα του συριακού λαού» γράφει ο Καρίμ Μπιτάρ, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων IRIS.
Την ίδια ώρα, η άφιξη εκατοντάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων στην Ευρώπη έχει προκαλέσει την χειρότερη μεταναστευτική κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πλήττoντας σε πρωτοφανή βαθμό την Ελλάδα και όχι μόνο.
Ο πρόεδρος της Συρίας Άσαντ παραμένει ακλόνητος στην εξουσία και τίποτα δεν προμηνύει την αποχώρησή του τα επόμενα χρόνια, ένα αίτημα που θα θέσει η αντιπολίτευση για πολλοστή φορά την προσεχή εβδομάδα στη Γενεύη.
Ο μελλοντικός γύρος των ειρηνικών διπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ αρχίζει ξανά στις 14 Μαρτίου και θα επικεντρωθεί στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης, στην κατάρτιση νέου Συντάγματος και την διεξαγωγή βουλευτικών και προεδρικών εκλογών μελλοντικώς στην Συρία.
«Κατέστη σαφές στους Αμερικανούς ότι πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις, αλλά την ίδια στιγμή δεν είναι έτοιμοι να δεχτούν ότι ο Άσαντ θα παραμείνει επ’ αόριστον στην εξουσία» τονίζει ο Γεζίντ Σάγιγ, ερευνητής στο Κέντρο Carnegie για την Μέση Ανατολή.
«Θέλουν τουλάχιστον ως προϋπόθεση ο Άσαντ να φύγει στην αρχή, κατά τη διάρκεια ή στο τέλος μιας περιόδου μετάβασης, κάτι που οι Ρώσοι εξακολουθούν να μη δέχονται. Θα επιτραπεί στον Άσαντ να θέσει υποψηφιότητα στις προσεχείς προεδρικές εκλογές το 2021; Αυτό είναι ένα κρίσιμο θέμα», καταλήγει ο Σάγιγ.
Οι δύο εγγυητές της εκεχειρίας που τέθηκε σε ισχύ από τις 27 Φεβρουαρίου μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των ανταρτών, γνωρίζουν μεταξύ τους ότι, χωρίς συμφωνία, οι εμφύλιες μάχες θα αρχίσουν και πάλι να φαίνονται στον ορίζοντα. «Αν η εκεχειρία δεν υποστηριχθεί από μια πολιτική συμφωνία, η βία θα επιστρέψει σταδιακά» προειδοποιεί ο Σάγιγ.
Από τη σύγκρουση υπάρχει μια θρησκευτική μάχη μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας, που υποστηρίζει τους αντάρτες, οι οποίοι είναι σουνίτες στην πλειοψηφία τους, και του σιιτικού Ιράν που θέλει να διατηρήσει τη φατρία των Αλαουιτών στην εξουσία της Δαμασκού. Η σιιτική οργάνωση Χεζμπολά του Λιβάνου πολεμά επίσης στο πλευρό της συριακής κυβέρνησης.
«Οι περιφερειακές σουνιτικές δυνάμεις, όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, παραμένουν σε μια γραμμή πολύ πιο αδιάλλακτη και μαξιμαλιστική σε σχέση με αυτή της κυβέρνησης Ομπάμα η οποία δοκιμάστηκε από την εισβολή στο Ιράκ και διστάζει να εμπλακεί σε πόλεμο εναντίον του Άσαντ», αναφέρει ο Μπιτάρ.
Το Ριάντ απαιτεί την αποχώρηση του προέδρου Άσαντ, όπως και η Άγκυρα η οποία βομβαρδίζει τις συριακές κουρδικές δυνάμεις που προσδοκούν αυτονομία στα σύνορά της.
