Οι ίδιοι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι “καθώς τα έργα βαίνουν προς ολοκλήρωση, όλο και συχνότερα ανατρέχουμε στο αρχείο που έχει συγκροτηθεί μετά από συστηματική και λεπτομερή καταγραφή των καθημερινών εργασιών στο εργοτάξιο. Οι αριθμοί είναι καθηλωτικοί: περισσότερα από 300.000 τεκμήρια φυλάσσονται σήμερα στο αρχείο της ΥΣΜΑ και είναι προσβάσιμα στους μελετητές. Το πλούσιο αυτό απόθεμα γνώσης μπορεί κανείς να προσεγγίσει με πολλούς τρόπους, από διαφορετική οπτική γωνία. Έναν ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης επιχειρεί η έκθεση «ΣΜΙΛΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ. Η συμβολή της μαρμαροτεχνίας στην αναστήλωση των μνημείων» φωτίζοντας την καθημερινή ζωή στο εργοτάξιο. Η έκθεση επιχειρεί να απαντήσει σε μια σειρά ερωτημάτων: Ποια είναι η συμβολή των μαρμαροτεχνιτών στα έργα αναστήλωσης και ποιος ο βαθμός εμπλοκής τους στο εγχείρημα; Ποια είναι τα συναισθήματα εκείνα που βιώνουν και μοιράζονται στη διάρκεια των επεμβάσεων; Πώς οργανώνεται και λειτουργεί η κοινότητα των μαρμαροτεχνιτών μέσα από τη συνεργασία, την ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας, τη σχόλη; “
Η έκθεση συμβάλει επίσης στην προβολή της μαρμαροτεχνίας ως άυλου πολιτιστικού αγαθού, στην ανάδειξη των έργων των μαστόρων της παράδοσης, της πολιτισμικής εμπειρίας, τις συλλογικές σχέσεις και μνήμες στο πλαίσιο των οποίων η τέχνη αυτή μεταδίδεται αιώνες τώρα από γενιά σε γενιά. Το 2013 η Τηνιακή Μαρμαροτεχνία εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας και το 2015 στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.
Η έκθεση θα φιλοξενηθεί από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη και την Άνοιξη του 2019 στην Τήνο.
