Εκλάπη κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου και βρέθηκε σε συλλογή που δωρήθηκε από Νομπελίστα στο Ιδρυμα Nobel. Ο λόγος για το χρυσό σφραγιστικό μυκηναϊκό δαχτυλίδι που μόλις επιστράφηκε στη χώρα μας.
Πρόκειται για ένα σημαντικό ταφικό εύρημα της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής το 1927 από την μυκηναϊκή νεκρόπολη της Ιαλυσού Ρόδου. Είναι σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης και φέρει παράσταση δύο σφιγγών. Αφαιρέθηκε μαζί με εκατοντάδες άλλες αρχαιότητες (νομίσματα και κοσμήματα που ακόμη αγνοούνται) κατά τη διάρκεια της Κατοχής και της Ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα. Ολα φυλασσόταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου. Τότε, οι έρευνες που έγιναν για τον εντοπισμό τους απέβησαν άκαρπες, παρά την κινητοποίηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας.
Πέρασαν πάνω από δέκα χρόνια όταν το χρυσό δαχτυλίδι της Ρόδου βρέθηκε στις Η.Π.Α., και τη δεκαετία του 1950 ή του 1960 αγοράστηκε από τον Ούγγρο νομπελίστα Georgvon Békésy. Το 1972, μετά τον θάνατό του, η συλλογή του von Békésy περιήλθε στο Ίδρυμα Νόμπελ και τα έργα τέχνης δόθηκαν προς φύλαξη, ανάλογα με το είδος τους, σε διάφορα μουσεία. Ετσι, το δαχτυλίδι κατέληξε στο Μουσείο Μεσογειακών και Ανατολικών Αρχαιοτήτων, με έδρα τη Στοκχόλμη.
Το 1975, ο τότε Διευθυντής του σουηδικού Μουσείου και διακεκριμένος αρχαιολόγος Carl Gustaf Styrenius διαπίστωσε, ότι το μυκηναϊκό δαχτυλίδι προέρχεται από το αρχαίο νεκροταφείο της Ιαλυσού Ρόδου, είναι αυτό που έχει αφαιρεθεί από το ελληνικό μουσείο και ενημέρωσε τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές, αλλά το δαχτυλίδι παρέμεινε για ανεξήγητους λόγους στη Στοκχόλμη.
Μετά από συντονισμένες έρευνες που γίνονται από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για την Τεκμηρίωση και Διεκδίκηση κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών άρχισαν με την συνδρομή και της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Στοκχόλμη οι διαπραγματεύσεις με το Μουσείο Μεσογειακών και Ανατολικών Αρχαιοτήτων και το Ίδρυμα Νόμπελ.
Τα δύο σουηδικά ιδρύματα αντιμετώπισαν εξαρχής θετικά το ελληνικό αίτημα και παρείχαν με προθυμία αρχειακό υλικό, καθώς και κάθε διευκόλυνση για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, το δαχτυλίδι εξετάστηκε από εμπειρογνώμονες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που μετέβησαν στη Στοκχόλμη για τον σκοπό αυτό και επιβεβαιώθηκε η ταύτισή του με το κλαπέν της Ρόδου, ανοίγοντας οριστικά τον δρόμο για τον επαναπατρισμό του και την έκθεσή του πάλι στο ροδίτικο μουσείο.
«Hταν προφανές για εμάς ότι το δαχτυλίδι έπρεπε να επιστραφεί. Αυτό το τεχνούργημα έχει πολύ μεγάλη πολιτιστική και ιστορική αξία για την Ελλάδα» όπως είπε ο Vidar Helgesen, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ιδρύματος Νόμπελ, ο οποίος παρέδωσε το δαχτυλίδι σε ειδική τελετή που έγινε χθες 19 Μαΐου στη Στοκχόλμη στην Έλενα Βλαχογιάννη, Προϊσταμένη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του ΥΠΠΟΑ.
Για την θετική έκβαση αυτής της υπόθεσης η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Το Ίδρυμα Νόμπελ και το Σουηδικό Κράτος με την απόφασή τους της επιστροφής του μυκηναϊκού δαχτυλιδιού στην Ελλάδα, στην χώρα προέλευσής του, δείχνουν τον σεβασμό τους στη σύγχρονη Ελλάδα και στις συνεχείς προσπάθειες, που καταβάλουμε, για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών. Είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτή τη χειρονομία. Αποτελεί παράδειγμα ήθους και γενναιοδωρίας και για άλλα ιδρύματα και μουσειακούς οργανισμούς ανά τον κόσμο».
