Ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, ΑλέξηςΧαρίτσης, και ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, παραχώρησαν κοινή συνέντευξη Τύπου για την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης για τη μελέτη, την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων διαχείρισης λυμάτων των οικισμών Γ΄ Προτεραιότητας. Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν, επίσης, ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Κωνσταντίνος Αγοραστός, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης, και ο Πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ, ΓιώργηςΜαρινάκης.
Τονίστηκε η αναγκαιότητα να ολοκληρώσει η χώρα αφενός τα έργα διαχείρισης λυμάτων σε 169 οικισμούς Γ’ Προτεραιότητας (με πληθυσμό πάνω από 2.000), για τα οποία η Κυβέρνηση εξασφάλισε πόρους ύψους 916 εκατ. ευρώ και αφετέρου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και το χρονοδιάγραμμα της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Σε αυτή την κατεύθυνση κρίθηκε σκόπιμο να συγκροτηθεί και να εφαρμοστεί ένα «Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Υποδομών Λυμάτων», που θα αφορά στους εν λόγω οικισμούς. Υπήρξε η δέσμευση όλων των εμπλεκομένων μερών να συμβάλουν εντός τους φάσματος των αρμοδιοτήτων τους για την επιτυχή ολοκλήρωση αυτής της σύμβασης.
Συμμαχία τριών αρμοδίων υπουργείων με την τοπική αυτοδιοίκηση για να γλυτώσει η χώρα τα υψηλά πρόστιμα λόγω ελλείψεως βιολογικών καθαρισμών των λυμάτων.
Σκουρλέτης: Νομοθετική ευελιξία στις ΔΕΥΑ
Στη παρέμβαση του τόνισε πως τα τελευταία χρόνια, επί των ημερών αυτής της κυβέρνησης, έχουν γίνει πάρα πολύ σπουδαία πράγματα συνολικά στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, είτε στερεών, είτε λυμάτων.
Σας υπενθυμίζω ότι επί των ημερών μας ολοκληρώθηκε ο εθνικός σχεδιασμός, τα περιφερειακά σχέδια. Έχουν υπάρξει νομοσχέδια και νομοθετήματα τα οποία έρχονται να συμπληρώσουν όλο αυτό το παζλ των αναγκαίων μέτρων και διαχείρισης, τομείς για τους οποίους η χώρα μας χαρακτηριζόταν από μια μεγάλη καθυστέρηση σε σχέση με το τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη και βρισκόταν σε μια μεγάλη απόσταση με βάση τις ευρωπαϊκές οδηγίες και κατευθύνσεις, υπογράμμισε.
Νομίζω πως έχουμε τρέξει αρκετά. Η απόσταση ακόμη είναι μεγάλη. Και γι’ αυτό βρισκόμαστε εδώ για να υπογράψουμε αυτή τη συγκεκριμένη προγραμματική συμφωνία, η οποία όπως ακούσατε στοχεύει στους οικισμούς Γ’ προτεραιότητας. Σκοπός μας είναι να μπορέσουμε να καταγράψουμε τις ανάγκες, να επισημάνουμε τι πρέπει να γίνει, να συντονίσουμε όλες τις δυνάμεις σε κυβερνητικό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο της Αυτοδιοίκησης, παρένθεση, η Αυτοδιοίκηση, οι δήμοι και οι ΔΕΥΑ έχουν την κύρια ευθύνη της διαχείρισης των λυμάτων και εμείς από τη μεριά μας πρέπει να δημιουργήσουμε όλο εκείνο το υποστηρικτικό πλαίσιο και σε επίπεδο μελετών και σε επίπεδο συντονισμού και σε επίπεδο χρηματοδότησης για να μπορέσουν να γίνουν πράξη τα έργα που θα προκύψουν μέσα από ένα αναγκαίο εθνικό επιχειρησιακό σχεδιασμό, ο οποίος θα στοχεύει ακριβώς στους συγκεκριμένους οικισμούς.
Με αφορμή την παρουσία στο πάνελ του κ. Μαρινάκη, του Προέδρου της Ένωσης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης, θέλω να θυμίσω ένα σημαντικό νομοθέτημα του Υπουργείου Εσωτερικών το οποίο ήρθε να θωρακίσει τη λειτουργία αυτών των 130 περίπου στον αριθμό δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης, οι οποίες αποδειχτήκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια αποτελεσματικά και χρήσιμα εργαλεία.
Μια νομοθετική πρωτοβουλία που πήραμε πέρσι το καλοκαίρι και προέκυψε μέσα από μια πάρα πολύ καλή, θα έλεγα αγαστή και χρήσιμη συνεργασία ανάμεσά μας, έτσι ώστε να θωρακίσουμε αυτές τις επιχειρήσεις οι οποίες εποπτεύουν, υλοποιούν όλα αυτά τα οποία συζητάμε και σήμερα σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό.
Και έχει σημασία να το τονίζουμε αυτό, όχι για να ανταλλάσσουμε φιλοφρονήσεις μεταξύ μας, αλλά διότι αυτές οι επιχειρήσεις έχουν ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα. Είναι δημοτικές επιχειρήσεις οι οποίες αποδείχτηκαν, όπως σας έλεγα πριν, εργαλεία τα οποία λειτουργούν, λύνουν κοινωνικές ανάγκες. Αυτός ο χαρακτήρας τους είναι που τις καθιστά θα έλεγα κάτι μοναδικό, βασίζονται στη λογική της ανταποδοτικότητας ανάμεσα στους πολίτες και τους δήμους και θεωρώ ότι με τις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις που κάναμε το προηγούμενο διάστημα διευκολύνουμε το έργο τους και θα συνεχίσουμε και από εδώ σε αυτή την κατεύθυνση.
Θέλω επίσης να πω ότι και σε αυτό τον τομέα η συνεργασία μας με την ΕΝΠΕ και την ΚΕΔΕ, αποδεικνύεται μια καθοριστική παράμετρος για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε κρίσιμα ζητήματα. Έχει γίνει πια συνείδηση στην κυβέρνηση ότι ανεξάρτητα από την οπτική που ο καθένας αντιμετωπίζει ορισμένα πράγματα, την αντίληψη που μπορεί να έχει για την δική του οπτική, για τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ, για τους πολίτες ανήκουμε όλοι και μας αντιμετωπίζουν όλους, σαν να είμαστε από την ίδια πλευρά.
Άρα δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης, δήμοι, περιφέρειες, υπουργεία, ενώνουν αυτή τη στιγμή τις δυνάμεις τους και στο συγκεκριμένο
τομέα για να μπορέσουμε να καλύψουμε την απόσταση, να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες, κάτι που είναι επιβεβλημένο για μια σύγχρονη χώρα που σέβεται τους πολίτες, που σέβεται το περιβάλλον και προωθεί μια σύγχρονη αντίληψη διαχείρισης των λυμάτων εν προκειμένω, κατέληξε.
Αλέξης Χαρίτσης: Εγγυημένη η χρηματοδότηση για τα έργα
Ο Αλέξης Χαρίτσης τόνισε την προσήλωση σε μικρά έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, σχολικών υποδομών.
Διαθέσιμοι πόροι 916 εκατ. ευρώ**
(**Περιλαμβάνονται τα 200 εκατ. ευρώ από τη ρήτρα αναθεώρησης του ΕΣΠΑ)
Αναλυτικά
872 εκατ € στο τομεακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». Για το ποσό αυτό η διαχείρισή του εξειδικεύεται ως εξής: 872 = 262 (Διαχείριση από ΕΥΔ ΥΜΕΠΕΡΑΑ) + 610 (εκχώρηση διαχείρισης ΠΕΠ).
44 εκατ € στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα.
Πρόσθετοι πόροι χρηματοδότησης και χρηματοδοτικά εργαλεία:
Εθνικό σκέλος ΠΔΕ: Το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ – από τα 700 εκατ. ευρώ το 2015 ανήλθε στο 1,3 δις. ευρώ το 2017, ενώ το 2019 θα ξεπεράσει το 1,5 δις. ευρώ.
Ταμείο Υποδομών: Με το νέο Ταμείο, κινητοποιούνται πόροι 1 δισ. ευρώ (μαζί με την ιδιωτική συμμετοχή), σημαντικό μέρος των οποίων θα κατευθυνθεί για την κάλυψη αναγκών των δήμων.
Νέο Πρόγραμμα-ΕΤΕπ: Το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε πρόσφατα υλοποιούν από κοινού το Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης και το Υπουργείο Εσωτερικών, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ,) το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Το πρόγραμμα ξεκινά με κεφάλαια 500 εκατ. ευρώ με προοπτική να φτάσουν τα 2 δισ. σε βάθος πενταετίας. Θα χρηματοδοτήσει πλήθος από έργα στους ΟΤΑ και των δύο βαθμών, με έμφαση στους δήμους.
Με βάση την Οδηγία 91/271, η χώρα μας είχε υποχρέωση μέχρι το 2005, να έχει ολοκληρώσει τις απαραίτητες υποδομές, δίκτυο αποχέτευσης και επεξεργασία λυμάτων σε οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων.Οι οικισμοί αυτοί που ονομάζονται Γ’ Προτεραιότητας, είναι 385, ενώ στην τεκμηρίωση που θα λάβετε και στην απομαγνητοφώνηση η οποία γίνεται και θα την πάρετε επίσης, είχαμε 19 Α’ Προτεραιότητας και 64 Β’ Προτεραιότητας.
Για τις καθυστερήσεις με βάση την Οδηγία 91/271, όσον αφορά την ελλιπή διαχείριση λυμάτων και την ελλιπή ικανοποίηση των υποχρεώσεων της χώρας, ήδη έχουμε τρεις καταδικαστικές αποφάσεις. Η μία αφορά τη Ανατολική Αττική όπου πληρώσαμε εφάπαξ πρόστιμο 10 εκατομμυρίων ευρώ τον Οκτώβριο του ’15 και πληρώνουμε 3,64 εκατομμύρια κάθε εξάμηνο και αφορά σε όλες τις περιοχές, Μαρκόπουλο, Νέα Μάκρη, Ραφήνα, Πικέρμι, Κορωπί, Παιανία, Σπάτα, που αποδεικνύει το πόσο κοντά στα κέντρα αποφάσεων και τόσο κοντά στην πρωτεύουσα δε λήφθηκαν ούτε εκεί αποφάσεις και σχεδιασμοί τα προηγούμενα χρόνια.
Το δεύτερο αφορά το Θριάσιο Πεδίο όπου υπάρχει ήδη εισήγηση πολύ υψηλού προστίμου για τη χώρα, που επίκειται ν’ ανακοινωθεί και επίσημα, που φτάνει στα 16 εκατομμύρια εφάπαξ και στα 35.000 ευρώ την ημέρα. Και έχουμε ήδη καταδικαστική απόφαση και για Προσοτσάνη, Δοξάτο, Ελευθερούπολη, Βάγια, Γαλάτιστα, από το Σεπτέμβριο του ’17.
Σήμερα από τους 385 οικισμούς Γ’ Προτεραιότητας ικανοποιούν τις απαιτήσεις οι 148. Για τους 169, υπάρχουν προγραμματισμένα έργα με διαθεσίμους πόρους και συμβάσεις, είναι αυτά που παρουσίασε ο Αλέξης Χαρίτσης και αφορούν τις τρεις πηγές χρηματοδότησης, τα έργα του ΠΕΠ, τα έργα του ΥΜΕΠΕΡΑΑ και τα έργα των ΠΕΠ από πόρους ΕΤΠΑ, που ανέρχονται σε 916 εκατομμύρια ευρώ.
Για χρηματοδότηση, αλλά ταυτόχρονα και γι’ αξιολόγηση και ωρίμανση μελετών, παραμένουν 47 έργα στα οποία και θα επικεντρωθεί η κοινή ομάδα, εκ των οποίων τα 14 έχουν μελέτη, ενώ 21 οικισμοί είτε έχουν εγκατάσταση και δεν έχουμε στοιχεία για τη λειτουργία της, είτε έχουν εγκατάσταση και δεν έχουν επάρκεια είτε εξοπλισμού είτε δικτύου αποχέτευσης.
Αυτή είναι η κατάσταση όσον αφορά τους οικισμούς. Για ποιο λόγο κάναμε την κοινή ομάδα έργου και αυτή τη συνεργασία που σας παρουσιάζουμε. Πρώτα απ’ όλα γιατί πρέπει να βελτιώσουμε τον προγραμματισμό και την αποτελεσματικότητα με συνεργασία όλων των επιπέδων Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Δε θα μπορούσαμε να πιάσουμε αυτούς τους στόχους σε τόσο γρήγορο χρονικό διάστημα. Γιατί χρειάζεται ταυτόχρονα ν’ αναβαθμίσουμε και να βελτιώσουμε την ικανότητα όλων των εμπλεκομένων και ιδιαίτερα των υπεύθυνων φορέων της Αυτοδιοίκησης που πρέπει να τα κατασκευάσουν και να τα λειτουργήσουν τα έργα αυτά.
