Του Συμεών Σολταρίδη
Παρά την γεωγραφική, γεωστρατηγική, γεωπολιτική σημασία που είχε ο οδικός άξονας Κομοτηνής-Νυμφαίας-Μακάζα και την σύνδεση της Θράκης με περιοχές της Βουλγαρίας, Ρουμανίας κ.α προς την Κεντρική Ευρώπη, η ανάπτυξη της περιοχής τουριστικά, εμπορικά, επικοινωνιακά, πολιτιστικά, καθυστέρησε να υλοποιηθεί παρά τις πιέσεις που ασκούνταν τοπικά.
Η διάνοιξη της περιοχής προς βορρά αντιμετώπιζε πάντοτε τα «εθνικιστικά κελεύσματα» που καλλιεργούσαν «επαγγελματίες του είδους» οι οποίοι είχαν την δυνατότητα να εκφράζουν στο Κέντρο τις «επαγγελματικές φοβίες» τους, υποστηρίζοντας τα συμφέροντα τους με περίβλημα «πατριωτικό».
Προβάλλονταν η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου, ο «κουμουνιστικός κίνδυνος» και οι πιθανές επαφές που θα είχε ο μειονοτικός πληθυσμός του ορεινού όγκου της Θράκης με τον Μειονοτικό πληθυσμό της Νότιας Βουλγαρίας με αποτέλεσμα να μην επιτρέπεται η επικοινωνία.
Έτσι η Θράκη απομονώθηκε από τους Βόρειους με τραγικές συνέπειες στην οικονομία κι ανάπτυξη της. Ταυτόχρονα όμως η απομόνωση της Θράκης από ανάπτυξη, αιτιολογούνταν από το Κέντρο επειδή συνόρευε με την Τουρκία από την οποία «κινδύνευε» όπως διατείνονταν οι εμπνευστές αυτής της πολιτικής. Ποτέ η Διοίκηση δεν στόχευσε στις διμερείς σχέσεις και παρά τα προγράμματα «παραμεθορίων περιοχών» δεν υπήρξε οικονομική επικοινωνία παρά μόνο μερική.
Η αιτία που προβάλλονταν ήταν ότι «η Τουρκία είναι εχθρική χώρα» , παρά το γεγονός βέβαια ότι για πολλά χρόνια αγόραζε το σύνολο του βαμβακιού της Θράκης. Θα μπορούσε ο ερευνητής να παρουσιάσει πληθώρα εμπορικών στοιχείων μεταξύ Θράκης και Τουρκικών περιοχών και να τονίσει ότι αν το Κέντρο «άφηνε την διμερή οικονομική σχέση των δύο περιοχών, χωρίς τις «πατριωτικές» παρεμβάσεις, η εικόνα της Θράκης σήμερα θα ήταν διαφορετική».
Ας επιστρέψουμε όμως και πάλι στον άξονα Νυμφαίας- Μακάζας και να αναφέρουμε μερικά ιστορικά στοιχεία σχετικά με την διάνοιξη του. Η όλη κουβέντα ξεκίνησε το 1945, αλλά προσέκρουσε στις Νατοϊκές αντιστάσεις. Συνεχίστηκε να κυριαρχεί το σκεπτικό αλλά βρήκε αντίθετες απόψεις την εποχή που προβάλλονταν η «Τουρκική Διείσδυση» στην Θράκη στις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Το πολιτικό κλίμα χαλάρωσε περί το 1998 οπότε και ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Κάρολος Παπούλιας υπέγραψε με την Βουλγαρία Πρωτόκολλο διμερές προγραμματίζοντας τον οδικό άξονα Κομοτηνής- Κίρτζαλι.
Ο συνοριακός σταθμός Νυμφαίας-Μακάζα, παρά τις αγκυλώσεις κάποιων διαχρονικών κινδυνολόγων, ήταν στην ημερήσια διάταξη κάθε Ελληνοβουλγαρικής επικοινωνίας, οπότε αποφασίσtηκε το 2008 η κατασκευή του οδικού άξονα και το στήσιμο του Τελωνείου. Άνοιξε δε τις πύλες του το 2013, ενώ οι πανηγυρικοί λόγοι που εκφωνήθηκαν και οι προεκλογικές υποσχέσεις των πολιτικών μας ήταν «πομπώδεις».
Προβλέπονταν να τοποθετηθεί από Βουλγαρικής πλευράς πλάστιγγα, που ακόμα δεν υλοποιήθηκε και υπηρεσίες με κτίρια τελωνείου και αστυνομικού σταθμού από Ελληνικής πλευράς, που βρίσκονται ακόμη υπό μελέτη, αν και πέρασαν 7 χρόνια!
Αν και κάθε χρόνο διέρχονται από τον σταθμό αυτό εκατομμύρια πολίτες της Ε.Ε και μη, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι Ελληνικές υπηρεσίες «φιλοξενούνται» σε Βουλγαρικά κοντέινερ, αφού η Ελλάδα δεν έκτισε σχετικούς σταθμούς. ‘Όπως γίνεται αντιληπτό ο σταθμός υπολειτουργεί, βρίσκεται με την ανοχή των Βουλγαρικών Αρχών, εντός της Βουλγαρικής επικράτειας. Διότι η Διοίκηση βρίσκονταν στο ζήτημα αυτό σε μία συνεχή «ραστώνη»!
Και έφθασε η πανδημία. Έκλεισαν τα χερσαία σύνορα. Έκλεισαν τα αεροδρόμια. Άνοιξαν κάποια, έκλεισαν άλλα! Υπήρξε περιορισμός κρουσμάτων, υπήρξε όμως και πολλαπλασιασμός κρουσμάτων. Πάρθηκαν Διοικητικές αποφάσεις με πολιτικά κριτήρια για να ανοίξουν κάποια και ταυτόχρονα να κλείσουν άλλα. Και επήλθε η ρήξη στην τοπική κοινωνία.
Συσκέψεις επί συσκέψεων και «χρώμα» εθνικό στις ανακοινώσεις που εκδόθηκαν. Φορείς ζήτησαν τον άμεσο κλείσιμο του τελωνείου των Κήπων με το σκεπτικό να μην πηγαίνουν Έλληνες πολίτες να ψωνίζουν από Τουρκικές πόλεις. Ενώ δεν ανέφεραν κάτι για τους πολίτες οι οποίοι πηγαίνουν στις Βουλγαρικές πόλεις, Κίρτζαλι και Κίρκοβο για ψώνια ή για φουλάρισμα των αυτοκινήτων τους!
Φθάσαμε στα τελευταία γεγονότα, όπου η Ελληνική Διοίκηση με αφορμή την αύξηση των κρουσμάτων του κορονοϊού στις γύρω περιοχές των Βαλκανίων, αποφάσισε να κλείσει τους συνοριακούς σταθμούς Ορμενίου, Νυμφαίας και Εξοχής και επέτρεψε οι επισκέπτες από διάφορα μέρη να εισέρχονται στην Ελλάδα μόνο από τον Προμαχώνα, ισχυριζόμενη ότι δεν μπορεί «υγειονομικό κλιμάκιο να σταθμεύσει στην Νυμφαία για σχετικούς ελέγχους».
Επόμενο ήταν να αρχίσει το «αλαλούμ», η μη ενημέρωση, ο ετσιθελισμός, οι κουβέντες «θέλουμε τουρισμό ή φοιτητές» που διακωμωδήθηκαν, χιλιάδες αυτοκίνητα στην ουρά για να μπουν στην Ελλάδα πριν κατέβει η μπάρα, δηλώσεις Βουλγάρων ιθυνόντων καθόλου κολακευτικές, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να θέτουν δικαίως το θέμα επί τον «τύπον των ήλων» για οικονομική καταστροφή της περιοχής και να τονίζουν ότι η παρούσα κατάσταση θα έχει επιπτώσεις και για τις προσεχείς τουριστικές χρονιές, να τονίζεται κατά κόρον ότι η απόφαση της Κυβέρνησης χαντακώνει την Θράκη, ενώ στηρίζει με την απόφασή της την Κεντρική Μακεδονία αφού, οι επισκέπτες κατευθύνονται προς Χαλκιδική.
Έτσι λοιπόν μετά που πιάσαμε πάτο στα τουριστικά-οικονομικά με αποτέλεσμα να «κλαίνε» όλοι οι επιχειρηματίες του κλάδου και ιδιαίτερα στην Θάσο, οι Δήμαρχοι της Περιφέρειας κατόπιν τηλεδιασκέψεως εξέδωσαν ψήφισμα σχετικό με την απαγόρευση εισόδου επισκεπτών στην χώρα από τα τρία τελωνεία της περιοχής καταγγέλλοντας την πολιτική της Κυβέρνησης.
Και αφού αναφέρονται στην πανδημία και στην αύξηση των κρουσμάτων , γράφουν «Ωστόσο, αδυνατούμε να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε την πρόσφατη κυβερνητική απόφαση, για την ανακήρυξη του μεθοριακού σταθμού του Προμαχώνα Σερρών, ως μοναδικής οδικής πύλης εισόδου βαλκάνιων (κυρίως) τουριστών στη Βόρεια Ελλάδα. Η απόφαση αυτή προσκρούει σε όποια κοινή λογική και δεν μπορεί να σταθεί σε κάθε καλόπιστη κριτική. Και προφανώς δεν μπορεί κανείς στην Ελλάδα του 2020, να επικαλείται την αδυναμία συγκρότησης 2-3 κλιμακίων ελέγχου, ως αντίβαρο της οικονομικής καταστροφής εκατοντάδων τουριστικών επιχειρήσεων και χιλιάδων εργαζόμενων της Περιφέρειας μας. Δυστυχώς οι καταστροφικές επιλογές έχουν και συνέχεια: Ενώ στους μεθοριακούς σταθμούς της Περιφέρειας μας απαγορεύεται η είσοδος τουριστών, επιτρέπεται το πήγαινε-έλα των Ελλήνων πολιτών στις όμορες χώρες (Βουλγαρία και Τουρκία), σε αντίθεση με όποια υγειονομική λογική, αλλά και σε επίταση της οικονομικής καταστροφής των παραμεθόριων επιχειρήσεων μας».
Σωστό θα ήταν το ψήφισμα και δεν θα επιδέχονταν καμία κριτική αν αναφέρονταν στην πανδημία και αν οι εκφραστές της Τ.Α ζητούσαν να μην επιτρέπεται από όλα τα προαναφερθέντα τελωνεία η είσοδος και η έξοδος Ελλήνων πολιτών. Και όχι κλειστά τα τελωνεία Καστανεών και Κήπων για την έξοδο Ελλήνων πολιτών, αλλά ανοικτά με την Βουλγαρική πλευρά.
Πιστεύω δε ότι στο παρόν ψήφισμα, στο οποίο μάλλον δεν συμμετείχαν όλοι οι Δήμαρχοι, δεν χωρούσε να ειπωθούν οι οικονομικές επιπτώσεις από την κυβερνητική απόφαση , οι άμεσες κρατικές ενισχύσεις σε ιδιώτες επιχειρηματίες ή στους Δήμους για την μείωση και ελάττωση των εσόδων τους από την εστίαση, διανυκτερεύσεις κ.α και φυσικά να μην υπήρχε μεταξύ των αιτημάτων το θέμα της ελεύθερης διακίνησης εργατών με ή χωρίς την υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη τους. Και αυτό γιατί το ψήφισμα που έχει χαρακτήρα καταγγελτικό και επικροτείται από όλους , μετατρέπεται και πάλι σε ψήφισμα οικονομικών αιτημάτων.
Άλλες χρονιές χιλιάδες αυτοκίνητα περνούσαν από το τελωνείο για Φανάρι Ροδόπης, Σαμοθράκη, Θάσο κλπ. Στήριζαν την περιορισμένης υφής τουριστική υποδομή των περιοχών κυρίως της Θράκης. Τώρα δεν υπάρχει ούτε πουλί πετούμενο.
Βέβαια κάποια στιγμή θα αναφερθούμε στα τουριστικά και στις παρουσίες της περιφέρειας σε τουριστικές εκθέσεις με αποτέλεσμα πολύ περιορισμένη έλευση τουριστών, αλλά πολλών χιλιάδων προβολή της περιοχής!
