Μέγα θέμα προέκυψε από την πρωτοφανή τιμητική βράβευση σε μέλος του δικτάτορα Φράνκο με την συμπλήρωση των 40 χρόνων από τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές στην Ισπανία.
Η λαμπρή τελετή επισκιάσθηκε αφού ο Ροδόλφο Μαρτίν Βίλια ήταν υπουργός του καθεστώτο και θεωρείται ο ηθικός αυτουργός για την αποκαλούμενη ‘σφαγή της Βιτόρια’, το 1976, όπου είχαν χάσει τη ζωή τους 5 απεργοί εργάτες.
Το ιστορικό
Ο Ροδόλφο Μαρτίν Βίλια ασκούσε καθήκοντα υπουργού Συνδικαλιστικών Υποθέσεων, όταν στις 3 Μαρτίου 1976 η αστυνομία κατέστειλε βίαια τη συγκέντρωση των απεργών, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πέντε άνθρωποι και να τραυματισθούν άλλοι 150, πολλοί εξ αυτών από σφαίρες. Μολονότι κανείς δεν είχε αναλάβει την ευθύνη για τη ‘σφαγή’, για τους απεργούς και τις οικογένειες των θυμάτων οι ηθικοί αυτουργοί είχαν ονοματεπώνυμο: Χεσούς Κιντάνα Σαραθίμπαρ, επικεφαλής της αστυνομίας και Ροδόλφο Μαρτίν Βίλια, υπουργός Συνδικαλιστικών Υποθέσεων του Φράνκο.
Το 2008 μία επιτροπή του Βασκικού Κοινοβουλίου είχε καταλήξει πως υπεύθυνοι σε διαφορετικό βαθμό για τα πεπραγμένα εκείνης της ημέρας ήσαν οι τότε υπουργοί του φρανκικού καθεστώτος Μανουέλ Φράγα Ιριμπάρνε (Διακυβέρνησης), Ροδόλφο Μαρτίν Βίλια (Συνδικαλιστικών Υποθέσεων) και Αλόνσο Οσόριο (Προεδρίας). Ωστόσο, το πόρισμα δεν στάλθηκε στη δικαιοσύνη, ενώ ουδέποτε έφθασε στα δικαστήρια και η υπόθεση της ‘σφαγής στη Βιτόρια’.
Παρά ο βεβαρημένο παρελθόν του είχε λαμπρή σταδιοδρομία με αποκορύφωμα τη απονομή μεταλλίου από το Βασιλιά της Ισπανίας Φίλιππο ΣΤ’. Αποκαταστάθηκε επαγγελματικά ως πρόεδρος της μεγάλης επιχείρησης ενέργειας Endesa, της Sogecable (καλώδια), ενώ είχε αναλάβει με κυβερνητική διαταγή την ευθύνη για τις έρευνες για το ναυάγιο του Prestige. Και το επιστέγασμα η χθεσινή απονομή μεταλλίου για τις υπηρεσίες του από τα χέρια του μονάρχη.
Η ενέργεια αυτή προκάλεσε την οργή τα θύματα και τους συγγενείς των γεγονότων της Βιτόρια, όπως και άλλων παρόμοιων κατασταλτικών επιχειρήσεων και διώξεων, που επί 40 χρόνια αξιώνουν από τις δημοκρατικές κυβερνήσεις «αλήθεια, δικαίωση και τιμωρία των υπευθύνων».
