76ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ

Η ανάπλαση μιας άλλης, βουτηγμένης σε μαύρη ατμόσφαιρα, Αμερικής των αδίστακτων πιονιέρων, στη συγκλονιστική ταινία του Σκορσέζε

Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Είναι ευχάριστο σ’ ένα φεστιβάλ, ύστερα από τις προτάσεις και τα επιτεύγματα νεότερων σκηνοθετών να επιστρέφεις στους παλιούς, καθιερωμένους μετρ της Έβδομης Τέχνης. Την απόλαυση αυτή μας την πρόσφερε χτες βράδυ ο Μάρτιν Σκορσέζε με τη νέα του ταινία «Οι δολοφόνοι του φεγγαριού των λουλουδιών».

Μια συναρπαστική ταινία στο στιλ των κλασικών ταινιών του αμερικανικού σινεμά, που πέρα από την εξαίρετη τεχνική της (φωτογραφία, ντεκόρ, κοστούμια, και γενικά πλούσια παραγωγή), από τους καλύτερους ειδικούς με τους οποίους συνεργάζεται εδώ και χρόνια ο Σκορσέζε, μας προσφέρει και μια ένα ταξίδι πίσω στην θλιβερή συχνά, επεκτατική, με τα τόσα εγκλήματα και δεινά, ιστορία της δημιουργίας της Αμερικής, που ο σκηνοθέτης ταινιών όπως «Τα χρόνια της αθωότητας», «Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης» και «Ο Ιρλανδός», δεν έπαψε να εξερευνά σε βάθος και με ειλικρίνεια.

Στους «Δολοφόνους του φεγγαριού», ο Σκορσέζε, με βάση το βιβλίο του Έρικ Ροθ, στρέφεται σε μια ιστορία που εκτυλίσσεται στην Οκλαχόμα της δεκαετίας του 1920, που αναφέρεται στις των δολοφονίες μελών της αυτόχθονης φυλής των Όζεϊτζ και τη δημιουργία του FBI. Διωγμένοι από την πλουσια γη της Οκλαχόμα που ήθελαν για λογαριασμό τους οι Αμερικανοί έποικοι, οι Ερυθρόδερμοι της φυλής Όζεϊτζ αναγκάστηκαν, ύστερα από συμφωνία με την κυβέρνηση, να μετακομίσουν μόνιμα σε μια άλλη άγονη, όπως υπέθεσαν, περιοχή.

Περιοχή όμως στην οποία ανακαλύφθηκε μαύρος χρυσός που ξαφνικά έκανε πλούσια, πέραν κάθε φαντασίας, τα μέλη της φυλής. Ευκαιρία που άδραξαν οι πονηροί και αδίστακτοι λευκοί έποικοι για να τους εκμεταλλευτούν, παρουσιαζόμενοι είτε για να παντρευτούν τις γυναίκες τους,ω που στη συνέχεια δολοφονούν με διάφορους τρόπους, είτε ως προστάτες τους. Όπως ακριβώς κάνει ο ´Ερνεστ του Nτι Kάπριο, που παντρεύεται την Μόλι (Λίλι Γκλάντστοουν), και ο «βασιλιάς» Μπιλ Κέιν του Ρόμπερτ Ντε Νίρο που προσποιείται τον φίλο τους για να οργανώνει τις δολοφονίες και να αυξάνει τον έλεγχο και την εξουσία του.

Ο Σκορσέζε ακολουθεί την πορεία του Έρνεστ που παρά τον έρωτα και την εμπιστοσύνη του στην Μόλι (εμπιστοσύνη που έχει κι η Μόλι σ’ αυτόν) σταδιακά αρχίζει να χάνει τις ηθικές αξίες του και να ενδίδει στο έγκλημα και την προδοσία, προδίδοντας ακόμη και τη γυναίκα του. Με πρόσωπα να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται, παίζοντας το ρόλο των ενδιάμεσων εκτελεστών, και τους φόνους των ανθρώπων της φυλής να αυξάνονται, με ιδιωτικούς ντετέκτιβ να ξυλοφορτώνονται και να απειλούνται για να εγκαταλείψουν την έρευνα τους, με την εμφάνιση των ερευνητών του ειδικού τμήματος που διορίζει ο Αμερικανός πρόεδρος (που πίσω του βρίσκεται ο Έντγκαρ Χούβερ και η ίδρυση του FBI, ο σκηνοθέτης ακολουθεί μια αφήγηση βασικά ρεαλιστική, ισορροπώντας τα διάφορα στοιχεία, αφήγηση στην οποία προσθέτει και στοιχεία εξωπραγματικά, ονειρικά θα έλεγα, ακόμη και συμβολικά, με φαντάσματα νεκρών και μια κουκουβάγια που εμφανίζεται στα θύματα λίγο πριν από το θάνατο τους, στοιχεία που αντλεί από τις παραδόσεις και τα τραγούδια των μελών της φυλής Οζέιτζ, και που προσδίδουν μια σουρεαλιστική, λυρική ατμόσφαιρα στην όλη ταινία.

Αυτή, από τη μια, διείσδυση του αντι-ήρωά του Σκορσέζε στην κόλαση και από την άλλη η σθεναρά, αγωνιστική στάση της Μόλι να υπερασπιστεί τη φυλή της, είναι που προκαλούν τις συγκρούσεις και το όλο ενδιαφέρον της τρισήμισι σχεδόν ωρών συγκλονιστικής αυτής ταινίας, με τους τρεις βασικούς πρωταγωνιστές (ΝτιΚάπριο, ΝτεΝίρο και Γκλάντστοουν) να αναπλάθουν με δύναμη και πάθος τρεις θαυμάσιους χαρακτήρες, που, μαζί με τη σκηνοθεσία, προσφέρουν ένα σύνθετο, αξέχαστο, στην καλύτερη παράδοση του αμερικανικού κινηματογράφου θέαμα, ταυτόχρονα και ελεγεία πάνω σε μια από τις τόσες τραγωδίες στις οποίες στηρίχτηκε η ανάπτυξη και καθιέρωση της σύγχρονης ισχυρής Αμερικής.

Τρισήμισι ώρες, πρέπει να προσθέσω, που, χάρη στο καλογραμμένο σενάριο και τον ωραίο, σωστά ελεγχόμενο ρυθμό, παρακολουθούνται με την ίδια πάντα αγωνία και το ίδιο ενδιαφέρον, ακόμη και όταν γνωρίζουμε την τραγική τους εξέλιξη.