Δυο νέες ταινίες αξίζουν να σας πείσουν να επισκεφτείτε ένα θερινό σινεμά της Αθήνας, τη νέα αυτή κινηματογραφική βδομάδα: «Η οργή ενός υπομονετικού ανθρώπου» του Ισπανού σκηνοθέτη/ηθοποιού Ραούλ Αρέβαλο, μια ωραία μικρή έκπληξη από την Ισπανία και η επανέκδοση της κλασικής ταινίας «S.O.S. Πεντάγωνο καλεί Μόσχα» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, ταινία που παρά τα 54 χρόνια της παραμένει πάντα φρέσκια και συναρπαστική.
*** Η οργή ενός υπομονετικού ανθρώπου
The Fury of a Patient Man/Tarde para la ira. Ισπανία, 2016. Σκηνοθεσία: Ραούλ Αρέβαλο. Σενάριο: Ραούλ Αρέβαλο, Νταβίντ Πουλίντο. Ηθοποιοί: Αντόνιο ντε λα Τόρε, Λουίς Καλέγιο, Ρουθ Ντίαζ. 92΄
Συναρπαστικό, τολμηρό, αρκετά σκληρό θρίλερ εκδίκησης, βουτηγμένο σε μια μαύρη ατμόσφαιρα, βραβευμένο με 4 βραβεία Γκόγια (τα ισπανικά Όσκαρ), ανάμεσά τους και καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, είναι η πρώτη αυτή μεγάλου μήκους σκηνοθετική δουλειά του γνωστού Ισπανού ηθοποιού Ραούλ Αρέβαλο («Το μικρό νησί», «Ακόμη και η βροχή», και στο «Δεν κρατιέμαι» του Αλμοδόβαρ).
Απ’ ότι διαβάζω, ο Αρέβαλο περίμενε περισσότερο από οκτώ χρόνια για να μπορέσει να γυρίσει, ανενόχλητος, την ιστορία του άντρα που περίμενε οκτώ χρόνια για να βάλει μπροστά την εκδίκησή του, εκείνη του άδικου φόνου (της αθώας γυναίκας του που έτυχε να βρεθεί μπροστά σε μια ληστεία), με έναν πολύ καλό Αντόνιο ντε λα Τόρε, να καταφέρνει μέσα από την ανέκφραστη μάσκα του, να δώσει το μαρτύριο του διψασμένου για εκδίκηση συζύγου.
Μετά το εξαιρετικό θρίλερ εκδίκησης του Κορεάτη Παρκ Τσαν-Γουκ («Old Boy»), τώρα έρχεται ο Ισπανός Αρέβαλο προσεγγίζοντας τη δική του ιστορία του με μια κλασική στο (αμερικανικό) στιλ της αφήγησης, πολύ κοντά σ’ εκείνη των αδερφών Κοέν, αλλά και του Σκορσέζε και του Σίγκελ, και καταφέρνοντας, στο πρώτο, με ένα ράθυμο ρυθμό, μέρος της ταινίας, να παρουσιάσει τα διάφορα πρόσωπα σε διάφορες καθοριστικές για το ρόλο τους στη συνέχεια καταστάσεις (εκπληκτική είναι η σεκάνς της αρχής με την κάμερα μέσα από ένα αυτοκίνητο, να καταγράφει την αποτυχημένη ληστεία), δημιουργώντας ταυτόχρονα το μυστήριο.
Στο τελευταίο μέρος, με το κεφάλαιο που τιτλοφορείται «η οργή», με τη μεταφορά της δράσης στην επαρχία, σε ανοιχτούς χώρους (οι Κοέν δεν απέχουν και πολύ), καταγράφει με εξαιρετικό στιλιζάρισμα και ένα πιο γρήγορο ρυθμό (και υποβλητική μουσική υπόκρουση), το ξέσπασμα της ωμότητας και της βίας, με τον εγκλωβισμένο στην αναζήτηση για εκδίκηση ήρωα να προσπαθεί να δώσει διέξοδο (;) στο οκτάχρονο μίσος του. Παρόλο που αυτή είναι η πρώτη του σκηνοθετική δουλειά, ο Αρέβαλο δείχνει πως έχει κιόλας κατακτήσει σχεδόν τέλεια τα εκφραστικά του μέσα και να δείξει πως ο σύγχρονος ισπανικός κινηματογράφος έχει κερδίσει ένα σημαντικό δημιουργό.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ
***** S.O.S. Πεντάγωνο καλεί Μόσχα
Dr. Strangelove: Or How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb. Μεγ. Βρετανία, 1963. Μαυρόασπρη. Σκην: Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Σεν: Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Τέρι Σάδερν, Πίτερ Τζορτζ, από μυθ. του, “Red Alert”. Ηθ: Πίτερ Σέλερς, Τζορτζ Σι Σκοτ, Στέρλινγκ Χέιντεν, Κίναν Γουίν, Σλιμ Πίκενς. 93΄
Σε επανέκδοση η ταινία που μετέτρεψε τον τρόμο του κινδύνου ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος σε κωμωδία. Μια, βέβαια, μαύρη κωμωδία, με το γέλιο συχνά να παγώνει στα χείλη του θεατή. Μια ταινία που δεν έπαψε μέχρι σήμερα να παραμένει επίκαιρη, επιβεβαιώνοντας το μεγάλο και ανεπανάληπτο ταλέντο του δημιουργού της, Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1928-1999).
Η ιστορία ξεκινά με τον παρανοϊκό στρατηγό Ρίπερ (Χέιντεν) να “σφραγίζει” την πυρηνική στρατιωτική βάση που ελέγχει και να διατάζει τα βομβαρδιστικά του να επιτεθούν στη Σοβιετική Ένωση, πιστεύοντας ότι οι κομουνιστές προσπαθούν να κλέψουν από τους Αμερικανούς τα “ανεκτίμητα σωματικά υγρά τους”, κάτι που θεωρεί πιο επικίνδυνο από μια σοβιετική εισβολή των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος (Σέλερς) συνεδριάζει επειγόντως στην Αίθουσα Πολέμου με τους συμβούλους του, ανάμεσά τους τον στρατηγό Τέργκιντσον (Σκοτ) και τον πρώην ναζί επιστήμονα Δρ. Στρέιντζλαβ (και πάλιν ο Σέλερς), ενώ επιτρέπει στο Ρώσο πρέσβη να παρίσταται στη συνεδρίαση. Παράλληλα ο πρόεδρος συνομιλεί τηλεφωνικά με το Ρώσο πρόεδρο, σε μια προσπάθεια να βρεθεί λύση.
Τελικά, ο πρόεδρος αποφασίζει να διατάξει την κατάρριψη των αμερικανικών βομβαρδιστικών, μια και αυτή φαίνεται να είναι η μοναδική λύση σωτηρίας, όταν μάλιστα ο Ρώσος πρέσβης τους αποκαλύπτει ότι οι Ρώσοι έχουν φτιάξει μια “Μηχανή της Ημέρας της Κρίσεως” που σε περίπτωση επίθεσης ενάντια στη Σοβιετική Ένωση θα καταστρέψει ολόκληρη την υφήλιο…
Ο Κιούμπρικ στήνει τη μαύρη κωμωδία του με τη μαεστρία ενός μεγάλου δημιουργού, αντιπαραθέτοντας τις σκηνές στην πυρηνική βάση (με τον Άγγλο αξιωματικό του Σέλερς να προσπαθεί να ξεγελάσει τον Ρίπερ να του αποκαλύψει τον κωδικό για να μπορέσει να ανακαλέσει τα βομβαρδιστικά στη βάση τους) με τις σκηνές στην Αίθουσα Πολέμου (στο εντυπωσιακό ντεκόρ του Κεν Ανταμ), δίνοντας με ειρωνεία και σαρκασμό τις διάφορες εξελίξεις:
το τηλεφώνημα ανάμεσα στους δυο προέδρους με τον πρόεδρο του Σέλερς να προσπαθεί να καθησυχάσει το Ρώσο ομόλογό του, τον Τέργκιντσον του Σκοτ να προσπαθεί να πείσει τον πρόεδρο και τους υπόλοιπους συμβούλους ότι όλα είναι υπό έλεγχο (ή τουλάχιστο ότι τα αμερικανικά βομβαρδιστικά έχουν το…προβάδισμα), τον Ρώσο πρέσβη να προσπαθεί να φωτογραφήσει κρυφά τους χάρτες και τα άλλα μυστικά της Αίθουσας και πάνω απ’ όλα τον ανάπηρο πρώην ναζί επιστήμονα Δρ. Στρέιντζλαβ του Σέλερς να αναλύει την επιστημονική πλευρά του προβλήματος, προσπαθώντας ταυτόχρονα να σταματήσει το σιδερένιο χέρι του από του να χαιρετήσει ναζιστικά!
Ένα μεγάλο ατού της ταινίας είναι βέβαια η παρουσία του Σέλερς, που στους τρεις διαφορετικούς ρόλους του, δίνει ένα αξέχαστο ρεσιτάλ ηθοποιίας: είτε σοβαρός ως Αμερικανός πρόεδρος, είτε πιστός στην πειθαρχία και τη στρατιωτική παράδοση ως Άγγλος αξιωματικός είτε, στον πιο απολαυστικό ρόλο του, ως Γερμανός επιστήμονας Δρ. Στρέιντζλαβ, που κάθε τόσο σηκώνεται από το αναπηρικό καροτσάκι του για να δώσει τη δική του, το ίδιο παρανοϊκή, εξήγηση.
Στις θαυμάσιες ερμηνείες ανήκουν κι εκείνες των Στέρλινγκ Χέιντεν και Τζορτζ Σι Σκοτ, δυο στρατηγοί ο καθένας με τη δική του παράνοια. Όπως, με μιαν άλλη, το ίδιο επικίνδυνη, παράνοια παρουσιάζεται και ο πιλότος του Σλιμ Πίκενς που, καθισμένος πάνω στην πυρηνική βόμβα σαν καουμπόης στο άλογο, καλπάζει προς τον αφανισμό του! Με την ταινία του αυτή, ο Κιούμπρικ μας δίνει με τα πιο μελανά χρώματα την εικόνα των πολιτικών αδιεξόδων και της παράνοιας που κυριαρχεί στη σύγχρονη κοινωνία μας.
