Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Η ελληνική ταινία μικρού μήκους είχε την τιμητική της την περασμένη βδομάδα στο 21ο διεθνές φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους του Βίντερτουρ στην Ελβετία.
Σε δυο ειδικά τμήματα, το πρώτο αφιερωμένο στις μικρού μήκους ταινίες της δεκαετίας του ‘60, και το δεύτερο στις ταινίες γυρισμένες την τελευταία δεκαετία, το κοινό του Βίντερτουρ αλλά και της γειτονικής Ζυρίχης μπόρεσε να πάρει μια αρκετά πλατιά εικόνα της θεματικής και 5ων καλλιτεχνικών αναζητήσεων των νέων Ελλήνων κινηματογραφιστών.
Ιδιαίτερα στο τμήμα το αφιερωμένο στη δεκαετία του ‘60, μέσα από ταινίες όπως «Ο Τζίμης ο τίγρης» του Παντελή Βούλγαρη, «100 μέρες του Μάη» των Δήμου Θέου και Φώτου Λαμπρινού, «Ο Γιάννης και ο δρόμος» της Τώνιας Μαρκετάκη και «Εκπομπή» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, το κοινό (βασικά νεανικό) μπόρεσε να πάρει μια ιδέα των πολιτικών, κοινωνικών και άλλων προβλημάτων που απασχολούσαν τους νέους κινηματογραφιστές μας στην τότε κοινωνία: φτώχεια, ανεργία, εκμετάλλευση, πολιτικά εγκλήματα (η δολοφονία του βουλευτή Λαμπράκη) αλλά και κοινωνικές αλλαγές χάρη στην έξαρση του τουρισμού και της επαφής με νέες, συχνά, ριζοσπαστικές ιδέες.
«Μεταβατική κοινωνία, που, χάρη στις πολιτικές αλλαγές και το πέρασμα στην εξουσία της κεντροαριστεράς, μετά από την καταπιεστική περίοδο της δεξιάς και του παρακράτους που κυριάρχησε σε όλη την περίοδο που ακολούθησε τον εμφύλιο», όπως ανέφερε ο υποφαινόμενος στην εισήγηση του πριν από τις προβολές, «έδωσε την ευκαιρία σε νέους σκηνοθέτες να καταπιαστούν με θέματα μέχρι τότε «ταμπού», εξαιτίας της αυστηρής λογοκρισίας που είχε επιβάλει σε όλα τα επίπεδα, και ιδιαίτερα στον κινηματογράφο, το τότε καθεστώς.
Θέματα δοσμένα στο μεγαλύτερο μέρος τους με μια ρεαλιστική (συγγενική με εκείνη του νεορεαλισμού) γραφή». Με τις ταινίες της Μαρκετάκη και του Αγγελόπουλου να εντυπωσιάζουν ιδιαίτερα τους θεατές, όπως φάνηκε από τη συζήτηση που ακολούθησε.
Αλλαγές και πολιτικοκοινωνικά προβλήματα που συγγενεύουν με τα προβλήματα στη σημερινή Ελλάδα της οικονομικής κρίσης και που παρουσιάστηκαν, με διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, με μια προσπάθεια στιλιζαρίσματος στη φόρμα, αλλά και με τρόπους συχνά που αγγίζουν τα όρια του πειραματισμού.
Ταινίες οπως το «Casus Belli» του Γιώργου Ζώη, “Copa Loca” του Χρήστου Μασσάλα, “Limbo” της Κωνσταντίνας Κατζαμάνη, “A country of Two” του Νεριτάν Ζινξιρία και «Αλεπού» της Ζακελίν Λέντζος, που έδειξαν τις νέες κατευθύνσεις των σύγχρονων μικρομηκάδων, άλλοτε προς ένα βαθύτερο ρεαλισμό και άλλοτε σε μια στροφή στον λαθεμένα ονομαζόμενο weird wave, μια και οπως ανάφεραν ορισμένοι από τους παρόντες στη Βίντερτουρ σκηνοθέτες (Γιώργος Ζώης, Μασσάλας, Ζινξιρία), ο weird κινηματογράφος είχε ήδη εισαχθεί από ξένους σκηνοθέτες, όπως ο Μίκαελ Χάνεκε.
