Η Επιτροπή προτείνει την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων, παρέχοντας στην ΕΕ τους αναγκαίους πόρους, ιδίως ενόψει των νέων δημοσιονομικών δαπανών για την αποπληρωμή του κόστους χρηματοδότησης των δανείων στο πλαίσιο του NextGenerationEU και για το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα.
Η τροποποιημένη πρόταση ορίζει ότι το 25% των περισσότερων εσόδων που δημιουργούνται από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στο πλαίσιο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών θα συγκεντρωθεί στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Περιλαμβάνονται έσοδα από το ισχύον σύστημα εμπορίας εκπομπών για σταθερές εγκαταστάσεις και για την αεροπορία, για τα οποία θα τεθούν σε πλειστηριασμό πρόσθετα δικαιώματα, καθώς και από την επέκτασή του στις θαλάσσιες μεταφορές και την καθιέρωση χωριστής εμπορίας εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, σύμφωνα με την πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.
Εξαιρούνται τα δικαιώματα που τίθενται σε πλειστηριασμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για το Ταμείο Καινοτομίας και η αρχική επιχορήγηση του Ταμείου Εκσυγχρονισμού. Προκειμένου να παραμείνει ουδέτερο, το πεδίο εφαρμογής των ιδίων πόρων περιλαμβάνει επίσης δικαιώματα που καταρχήν προορίζονται για πλειστηριασμούς από τα κράτη μέλη και τα οποία, βάσει της διακριτικής ευχέρειας που ασκούν τα κράτη μέλη, μεταβιβάζονται δωρεάν στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, χρησιμοποιούνται για συμμόρφωση από τους τομείς που υπάγονται στον κανονισμό επιμερισμού των προσπαθειών ή εκπλειστηριάζονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για το Ταμείο Εκσυγχρονισμού.
Προκειμένου να αντιμετωπίσει τις πιθανές κοινωνικές επιπτώσεις σε σχέση με την εισαγωγή της εμπορίας εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία ενός Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα. Το Ταμείο θα ωφελήσει τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μέσων μεταφοράς. Κατά τη διάρκειά του, το Ταμείο θα χρηματοδοτείται από τους ιδίους πόρους του προϋπολογισμού της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων, από το 2026, των εσόδων από την εμπορία εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Το συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου για την περίοδο 2025-2032 θα ανέλθει σε 72,2 δισ. EUR σε τρέχουσες τιμές, ποσό που αντιστοιχεί κατ’ αρχήν στο 25 % περίπου των αναμενόμενων εσόδων από το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές για την περίοδο 2026-2032.
Προτείνεται ένας προσωρινός μηχανισμός αλληλέγγυας προσαρμογής προκειμένου να μετριαστούν οι αρνητικές διανεμητικές επιπτώσεις του ιδίου πόρου που βασίζεται στην εμπορία εκπομπών, με τη θέσπιση μέγιστης συνεισφοράς για τα κράτη μέλη χαμηλότερου εισοδήματος και υψηλής έντασης άνθρακα και ελάχιστης συνεισφοράς για τα κράτη μέλη με συνήθως υψηλότερο εισόδημα και χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθεί η δυσανάλογη συνεισφορά ορισμένων κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ σε σύγκριση με το μέγεθος της οικονομίας τους, κατά την περίοδο μετάβασης σε πιο βιώσιμες οικονομίες και κοινωνίες, και θα διασφαλιστεί η δίκαιη συνεισφορά όλων.
Η πρόταση απόφασης προβλέπει ότι ένα μέρος των εσόδων από την πώληση πιστοποιητικών του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα μεταβιβαστεί στον προϋπολογισμό της ΕΕ ως ίδιοι πόροι με τη μορφή εθνικής συνεισφοράς.
Τέλος, η πρόταση προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα καταβάλλουν εθνική συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ με βάση το μερίδιο των υπολειπόμενων κερδών των μεγαλύτερων και πιο κερδοφόρων πολυεθνικών επιχειρήσεων που ανακατανέμεται στα κράτη μέλη σε περίπτωση που είναι δικαιοδοσίες τελικών αγορών στις οποίες χρησιμοποιούνται ή καταναλώνονται αγαθά ή υπηρεσίες βάσει της συμφωνίας του χωρίς αποκλεισμούς πλαισίου των ΟΟΣΑ/G20 για τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση των κερδών 10 σχετικά με τη μεταρρύθμιση του διεθνούς πλαισίου φορολογίας.
Ενώ οι εργασίες για τη σύναψη πολυμερούς σύμβασης βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη σε διεθνές επίπεδο, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι το 2022 θα υποβάλει πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για τη διασφάλιση της συνεπούς εφαρμογής της πολυμερούς σύμβασης σχετικά με τη μερική ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων. Απαιτούνται επαρκή έσοδα για να καλυφθεί η αποπληρωμή του κόστους χρηματοδότησης του δανεισμού του NextGenerationEU, η οποία κατανέμεται σε διάστημα τριών δεκαετιών.
Η αποπληρωμή του κεφαλαίου μπορεί να αρχίσει πριν από τη λήξη του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, εάν τα ποσά που δεν χρησιμοποιήθηκαν για πληρωμές τόκων είναι χαμηλότερα από τα προβλεπόμενα και σε περίπτωση εισαγωγής νέων ιδίων πόρων 3 , και πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2058 .
Υπενθυμίζεται,’οτι στο πλαίσιο της διοργανικής συμφωνίας της 16ης Δεκεμβρίου 2020 , το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή δήλωσαν ότι οι δαπάνες από τον προϋπολογισμό της Ένωσης που σχετίζονται με την αποπληρωμή του Μέσου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα πρέπει να οδηγούν σε αδικαιολόγητη μείωση των δαπανών προγραμμάτων ή των επενδυτικών μέσων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Σύμφωνα με την εν λόγω διοργανική συμφωνία, είναι επίσης ευκταίο να μετριαστούν οι αυξήσεις του ιδίου πόρου βάσει του ΑΕΕ για τα κράτη μέλη.
Ως εκ τούτου, τα τρία θεσμικά όργανα συμφώνησαν να «εργαστούν για την εισαγωγή επαρκών νέων ιδίων πόρων με σκοπό την κάλυψη ποσού που αντιστοιχεί στις αναμενόμενες δαπάνες που σχετίζονται με την αποπληρωμή». Η Επιτροπή δεσμεύτηκε να προτείνει νέους ιδίους πόρους το 2021, με στόχο την εισαγωγή τους το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2023
Σημειώνεται, πως σύμφωνα με το άρθρο 311 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο, μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «μπορεί να καθιερώνει νέες κατηγορίες ιδίων πόρων ή να καταργεί υπάρχουσα κατηγορία». Η εν λόγω διάταξη επιτρέπει ρητά την τροποποίηση της απόφασης για τους ιδίους πόρους ώστε να προστίθενται νέοι ίδιοι πόροι, όπως συμφωνείται στη διοργανική συμφωνία.
Σύμφωνα με την ειδική νομοθετική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 311 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο εκδίδει ομόφωνα την αναθεωρημένη απόφαση μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η απόφαση αρχίζει να ισχύει μόνο μετά την έγκρισή της από τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τους αντίστοιχους συνταγματικούς κανόνες τους.
Πηγή: ΕΕ, pelazkarabo.blogspot.com
