Της Ζωής Τόλη

Είδαμε τη βαθιά ανθρώπινη και ρεαλιστική παράσταση «Σημάδια στην ομίχλη», του Stephen Sachs, στο θέατρο Vault, σε μετάφραση και σκηνοθεσία Λεωνίδα Παπαδόπουλου, με τη Ράνια Σχίζα και το Νίκο Παντελίδη.

Το έργο:

«Σημάδια στην ομίχλη», έργο ανατρεπτικό που αφηγείται την ιστορία της Μωντ Γκούντμαν, μιας άνεργης barwoman, και του Λάιονελ Πέρσυ, διάσημου εκτιμητή έργων τέχνης. Δύο εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι, αναζητούν την αλήθεια, όπως αυτοί την αντιλαμβάνονται, μέσα σε ένα χαοτικό σύμπαν, ψευδεπίγραφων εικόνων και καθησυχαστικών στερεοτύπων, της σύγχρονης εποχής.

Η συνάντησή τους αφορά στην εκτίμηση της γνησιότητας ενός πίνακα του σπουδαίου αμερικανού ζωγράφου Τζάκσον Πόλοκ (1912 – 1956), εμβληματική φιγούρα του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Ένας πίνακας σε τεχνική action painting, που έχει στην κατοχή της η Μωντ, «αξίας» τριών δολλαρίων, αγορασμένος σε παλαιοπωλείο.

Τι είναι τέχνη; Τι δεν είναι; Μπορεί κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από καλλιτεχνική παιδεία, να επικοινωνήσει και γιατί όχι να έχει το δικαίωμα να αποκτήσει τη δική του στενή σχέση μαζί της;

Βασικά υπαρξιακά ερωτήματα….., αυτοπροσδιορισμού.
Παρακολουθούμε μια ψυχαναλυτική αφηγηματική πανδαισία χρωμάτων, ιδεών, αντιθέσεων, σκέψεων, επιθυμιών και καταπιεσμένων συναισθημάτων. Ο βραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας, Stephen Sachs, ( 1959 – ), στο συγκεκριμένο έργο του, «Bakersfield Mist», ασχολείται με την ιδιοσυστασία της τέχνης, το νόημά της, αλλά παράλληλα διερωτάται και για την αυθεντικότητά της.

Σκηνοθεσία:

Ο Λεωνίδας Παπαδόπουλος, με μέτρο και ισορροπία, χωρίς υπερβολές ή επιζήμιες, για τη γεωμετρία του έργου, υπερβάσεις, αναπτύσσει μία υψηλού διαμετρήματος θεατρική παραγωγή.

Η σκηνοθετική δομή αναδεικνύει με ενάργεια τη δυναμική του λόγου, την καθαρότητα της έκφρασης και την ορμή της κίνησης. Το ενδιαφέρον διατηρείται αμείωτο και στα δύο επίπεδα δράσης, στη λογική και το συναίσθημα.

Οπτικοποιείται η έντονη σύγκρουση δύο προσώπων, με διαφορετική κουλτούρα και ζωή, οι οποίοι καλούνται να αντιμετωπίσουν μια αλήθεια που τρομάζει, έναν κοινό ανθρώπινο πόνο για αναγνώριση και αποδοχή.

Στην ουσία αυτό συμβολίζει και ο πίνακας της Μωντ, την ανάγκη να ανήκουμε στον εαυτό μας και να διεκδικούμε καθημερινά το οξυγόνο για το ζωτικό μας χώρο. Γι αυτό το λόγο η ηρωίδα αρνείται την πλαστότητα του καλλιτεχνήματος, παρά τις αντιρρήσεις του Λάιονελ, με τις άρτιες γνώσεις του στον εικαστικό χώρο. Προστατεύει την ταλαίπωρη ύπαρξή της, όσο πιστεύει στην αληθινή λάμψη που εκπέμπει ο πίνακας, στην ψυχή της.

Συντελεστές:

Τα λιτά / λειτουργικά σκηνικά που ταιριάζουν στο κοντέινερ – σπίτι της Μωντ Γκούντμαν και τα κατάλληλα κοστούμια επιμελήθηκε η Όλγα Ντέντα. Μέσα στο σκηνικό πεδίο, υπογραμμίζεται ως αξιοσημείωτη η αναφορά σε έργα σύγχρονης τέχνης, τα οποία κατά καιρούς έχουν αμφισβητηθεί. Ο εύγλωττος σχεδιασμός φωτισμού ανήκει στην Κατερίνα Μαραγκουδάκη και τα συνυποδηλωτικά ηχητικά τοπία φέρουντην υπογραφή της Λιάνας Τζερεφού.

Ερμηνείες:

Οι Ράνια Σχίζα και Νίκος Παντελίδης, ερμηνεύουν δεξιοτεχνικά, καθώς η διάφανη αλληλεπίδραση μεταξύ τους είναι που κοινωνεί στο θεατή τα φανερά και τα αθέατα. Ένα αταίριαστο δίδυμο με κοινό κώδικα τα προσωπικά βιώματα και τα καταγγελτικά αδιέξοδα. Ο λόγος έχει τέτοια εξαιρετική εικονοποιητική ικανότητα, έτσι ώστε η επικοινωνία να επανακτάται, εκεί ακριβώς που αποδυναμώνεται ή χάνεται.

Τρυφερή,, παθιασμένη, αιχμηρή, αέρινη, με χιούμορ, βαθιά συναισθηματική και εύστροφη η έμπειρη και προικισμένη Ράνια Σχίζα, απογειώνει το ρόλο. Ταυτισμένη με το χαρακτήρα, συνεπαίρνει καταλυτικά το θεατή που συμπάσχει με το πείσμα, τη θλίψη και την απεγνωσμένη διεκδικητικότητά της. Η προσωπική της περιπέτεια είναι τραυματική, περίπλοκη και συγκινητική.

Ο Νίκος Παντελίδης υποδύεται με ενθουσιασμό, διεισδυτικότητα και υποκριτική σοβαρότητα τον εκτιμητή έργων τέχνης. Η επαφή του με την Γκούντμαν, αποβαίνει μοιραία, με απρόβλεπτες αποκαλύψεις, καθώς η πληθωρική προσωπικότητα και τα επιχειρήματά της, συγκρούονται με τον αλαζονικό ειδήμονα στα περί τέχνης. Η σκηνική του συμπεριφορά έχει τα πατήματα ενός άξιου ηθοποιού που με σεβασμό στο λόγο, γνωρίζει καλά πώς να διαχειριστεί μία πολύπλευρη θεατρική περσόνα.

Αξιολόγηση:

Συγκροτημένη θεατρική παράσταση, γήινη, τολμηρή, με αντισυμβατικό χαρακτήρα, που δεν προδίδει την εμβέλεια της ποιότητάς της.  Μία συναρπαστική κωμωδία, πλούσια σε ιδέες, συναισθήματα και προβληματισμούς που εντυπώνονται με φως και μουσικότητα μέσα στην «ομιχλώδη» αρένα της σκηνικής δράσης. Μόνη ένσταση, η χρονική διάρκεια που θα μπορούσε άνετα να είναι μικρότερη, χωρίς να χαθεί κάτι από την αίγλη του έργου.