Πώς θα ήταν οι «Ομπρέλες του Χερβούργου» χωρίς τον Μισέλ Λεγκράν;
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Διερωτηθήκατε ποτέ πώς θα ήταν η ταινία «Οι ομπρέλες του Χερβούργου» χωρίς τη μουσική του Μισέλ Λεγκράν; Χωρίς τη μελωδική μουσική του Λεγκράν και, βέβαια, τη σκηνοθετική προσέγγιση του Ζακ Ντεμί, θα είχαμε ένα συνηθισμένο μελό. Αρκετές φορές, η μουσική ενός συνθέτη είναι στενά συνδεδεμένη με την ταινία, εκείνη του Μπέρναρντ Χέρμαν με τον «Πολίτη Κέιν» του Γουέλς και τον «Δεσμώτη του ιλίγγου» του Χίτσκοκ, του Ζορζ Ντελρί και του Τζιοβάνι Φούσκο με το «Χιροσίμα, αγάπη μου» του Ρενέ, του Φούσκο με την «Περιπέτεια» του Αντονιόνι, για να αναφέρω μερικές.
Εκτός από τις «Ομπρέλες του Χερβούργου» αρκετές είναι οι ταινίες εκείνες που μας συνδέουν με τη μουσική του Μισέλ Λεγκράν, που πέθανε το βράδυ του Σαββάτου σε ηλικία 86 χρονών: «Η γυναίκα θέλει έρωτα» και «Μια ξεχωριστή συμμορία» του Γκοντάρ, «Εύα» και «Ο μεσάζων» του Τζόζεφ Λοουζι, «Το λιμάνι των αγγέλων» και «Οι κυρίες του Ροσφόρ» του Ντεμί, «Υπόθεση Τόμας Κράουν» του Νόρμαν Τζιούισον (το πρώτο Όσκαρ του Λεγκράν), «Ντάρλινγκ Λίλι» του πλέικ Έντουαρντς, «»Μαζί σου γνώρισα τον έρωτα» (πρωτότυπος τίτλος: «Καλοκαίρι του 42») του Ρόμπερτ Μάλιγκαν (το δεύτερο Όσκαρ του Λεγκράν), «Γεντλ» της Μπάρμπρα Στρέιζαντ (τρίτο Όσκαρ του Λεγκράν).
Η δεκαετία του ‘60 είναι από τις πιο σημαντικές της κινηματογραφικής καριέρας του, με σκηνοθέτες όπως οι Γκοντάρ, Ανιές Βαρντά, Λόουζι, Ζακ Ντερέ, Λουί Μαλ, Κώστας Γαβράς, Κρις Μαρκέρ, και άλλους. Η συνεργασία του με τον Μαρκέρ, «πνεύμα εξαιρετικό, εικονοκλάστη», όπως ο ίδιος αργότερα τον αποκάλεσε, στο ντοκιμαντέρ του, «Le joli Mai», ήταν από τις πιο ασυνήθιστες. Γιατί, όπως εξήγησε αργότερα, του ζήτησε να κλεστεί για δυο μέρες στο στούντιο με το πιάνο και διάφορα άλλα όργανα και να αυτοσχεδιάσει για να γράψει τη μουσική!
«Χωρίς ποτέ να ξαναδώ έστω και ένα πλάνο, σου έχω γράψει μιάμισης ώρας μουσική. Άφησα την πένα μου να γράφει χωρίς αίσθηση του χρόνου, αποκλειστικά συνεπαρμένος από τις εικόνες που είδα. Στη συνέχεια, να κάνουμε μαζί το μοντάζ των εικόνων με τη μουσική.» Αυτά έγραφε ο Λεγκράν, που στον σκηνοθέτη της ταινίας «Υπόθεση Τόμας Κράουν», Νόρμαν Τζιούισον, ο οποίος του είχε προβάλει την ταινία στο πρώτο μοντάζ της, που διαρκούσε περισσότερο από πέντε ώρες. Κάθισαν μαζί και μόνταραν τη μουσική κι ύστερα από δυο μήνες η ταινία ήταν έτοιμη για προβολή και, στην απονομή των Όσκαρ, η πρωτότυπη αυτή, και ανανεωτική για το είδος του θρίλερ, μουσική θα του χαρίσει το Όσκαρ (μαζί και Χρυσή Σφαίρα) καλύτερης μουσικής και καλύτερου τραγουδιού (The Windmills of Your Mind), που τραγουδούσε ο Νόελ Χάρισον.
Αυτή ήταν και η πρώτη του παρουσία στο Χόλιγουντ που θα τη συνεχίσει με συνεργασίες με διάφορους γνωστούς σκηνοθέτες, για να κερδίσει στη συνέχεια και τα άλλα δυο Όσκαρ, ιδιαίτερα για εκείνο της ταινίας του Μάλιγκαν («Μαζί σου γνώρισα τον έρωτα»), που για μένα προσωπικά είναι ένα από τα καλύτερα κομμάτια που έγραψε για τον κινηματογράφο (σε παλιότερη συνέντευξη μου με τον Μάλιγκαν μου είχε μιλήσει με ενθουσιασμό για τη συνεργασία του αυτή με τον Λεγκράν). Ένα σημαντικό ξεκίνημα που θα του δώσει την ευκαιρία να συνεργαστεί με διάφορους άλλους γνωστούς σκηνοθέτες: Κλιντ Ίστγουντ, Όρσον Γουέλς, Μπλέικ Έντουαρντς, Άντριου Ντόμινικ, Μπάρμπρα Στρέιζαντ, κ.ά.
Παράλληλα δεν έπαψε να ασχολείται με την τζαζ, να παίζει ο ίδιος κομμάτια από Φατς Γουόλτερ και Ελρ Χάιντς μέχρι Τζον Κολτρέιν και Μάιλς Ντέιβις (εξαιρετικό δείγμα είναι ο δίσκος του Legrand Jazz), εκείνο όμως για το οποίο ξεχώριζε ήταν η δουλειά του στο σινεμά. Όπως έλεγε ο ίδιος, «ο κινηματογράφος με διασκεδάζει πολύ. Προσπαθούσα πάντα να είμαι πρωτότυπος, να μην κάνω αυτό που όλοι περίμεναν: καμία ωμότητα σε μια ερωτική ιστορία, κανένα μπουμ-μπουμ σε μια ταινία καταδίωξης…». Αυτή την πρωτοτυπία είναι που απολαμβάναμε και που θα εξακολουθούμε να απολαμβανουμε κάθε φορά που θα ξαναβλέπουμε ταινία του!
