Στα ίχνη ενός άφαντου μέχρι σήμερα βυζαντινού οικισμού του Μελανουδιού που ήταν στην περιοχή του Κάτω Κάστρου Μυτιλήνης βρίσκονται οι ερευνητές  του δημοφιλούς αυτού κάστρου. Με αφορμή τα έργα αποκατάστασης των επιθαλάσσιων μεσαιωνικών οχυρώσεων  που γίνονται στην περιοχή του  Κάτω Κάστρου της Μυτιλήνης όπως και ανάδειξής τους  με την δημιουργία ποδηλατόδρομου και πεζόδρομου, βρέθηκε ένα οθωμανικό λουτρό του 16ου^ο αι. σε επαφή με το μεσαιωνικό τείχος.

Οι ανασκαφείς εξέφρασαν την βεβαιότητα ότι πρόκειται για το πρωιμότερο λουτρό που έχει βρεθεί στη Λέσβο και το οποίο διατηρεί τους θολωτούς χώρους του θερμού, χλιαρού και ψυχρού λουτρού με τα υπόκαυστα. Η ανασκαφή έγινε για την «Ανάδειξη και βελτίωση της επισκεψιμότητας του Κάτω Κάστρου Μυτιλήνης», το οποίο χρηματοδοτείται από το συγχρηματοδοτούμενο ευρωπαϊκό πρόγραμμα των Βιώσιμων Αστικών Αναπλάσεων του ΕΣΠΑ 2014-2020 της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Ο δυτικός τοίχος του λουτρού εδράζεται σε τμήμα ισχυρού τείχους που εντοπίστηκε επίσης όπως και η μαρμάρινη πύλη εισόδου, η οποία χρονολογείται στους Πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Η πύλη έχει συνολικό ύψος 3,20μ., πλάτος 2,05μ. και βάθος 2,00μ. Για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 9 πλάκες εντόπιου γκριζόλευκου μαρμάρου, συναρμοσμένες με κονίαμα, ενώ κοιλότητες στο υπέρθυρο υποδηλώνουν την ύπαρξη ξύλινης θύρας, προσαρμοσμένης με στροφείς. Οι παραστάδες της κοσμούνται με ταινία και κοιλόκυρτο κυμάτιο, ενώ το υπέρθυρο φέρει κυρτό γείσο.

Στο κατώφλι διακρίνεται οριζόντια, ανάγλυφη, κυρτή ταινία. Στο εσωτερικό της διατηρείται μέρος πρόχειρου τειχίσματος για την αντιστήριξη του δαπέδου του κύριου, θερμού δωματίου του λουτρικού συγκροτήματος. Η επίχωση που αφαιρέθηκε για την αποκάλυψη της πύλης περιείχε κυρίως στρώματα καύσης και στάχτες λόγω της γειτνίασης με τον θερμό χώρο του λουτρού, κι απέδωσε άβαφη χρηστική κι εφυαλωμένη κεραμική κατά κανόνα Βυζαντινών χρόνων, καθώς και  χάλκινα νομίσματα (φόλλεις) του 6^ουκι 7^ου αιώνα που εντοπίστηκαν κοντά στο κατώφλι. 

Στο Κάστρο Μυτιλήνης σώζονται από την Βυζαντινή περίοδο μόνο ο ανατολικός τοίχος του Ακρόπυργου, η βυζαντινή πυλίδα στα βορειοανατολικά τείχη και η είσοδος της δεξαμενής.  Συνεπώς η μαρμάρινη πύλη που εντοπίστηκε πρόσφατα μπορεί να θεωρηθεί εύρημα ξεχωριστής σημασίας τόσο για την τοπογραφία κι αμυντική αρχιτεκτονική του Κάστρου της περιόδου αυτής, όσο και για την ιστορία της πόλης της Μυτιλήνης. Πιθανώς με την πρωτοβυζαντινή αυτή πύλη να συνδέεται και ο άγνωστος έως σήμερα αρχαιολογικά και ανασκαφικά βυζαντινός οικισμός του Μελανουδιού, ο οποίος χωροθετείται από πολλούς ερευνητές στην περιοχή του Κάτω Κάστρου Μυτιλήνης.

The post Σημαντικά ευρήματα στο Κάτω Κάστρο Μυτιλήνης appeared first on Enetpress.

Κι  άλλα χρυσά κοσμήματα, χάντρες από χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους, λίθινα αγγεία και ειδώλια με πολύχρωμη καμαραϊκή διακόσμηση προστίθενται στην πολύτιμη συλλογή που δημιουργείται από την ανασκαφή του ασύλητου Προ- και Παλαιο-ανακτορικού μινωικού νεκροταφείου Πετρά Σητείας (2800-1800 π.Χ).

Είναι μια έρευνα που  συνεχίσθηκε και φέτος για 12η χρονιά, υπό τη διεύθυνση της επίτιμης Διευθύντριας του ΥΠΠΟΑ, Δρ Μεταξίας Τσιποπούλου, που προσφέρει μια ιδιαίτερη εικόνα χλιδής από τον τρόπο που ζούσαν εκεί οι εξέχουσες οικογένειες της περιοχής.

Στο νεκροταφείο του Πετρά έχουν αποκαλυφθεί ως τώρα  17 μεγάλα ταφικά κτίρια έως 125 τετραγωνικών μέτρων, μία ταφική βραχοσκεπή, τρεις λάκκοι και δύο εκτεταμένοι χώροι τελετουργιών που ανεγέρθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από σπουδαίες οικογένειες του ανακτορικού οικισμού. Οι περισσότερες ταφές, σύμφωνα με την κα Τσιποπούλου είναι δευτερογενείς  και μόνο επτά πρωτογενείς.

Η διατήρηση του σκελετικού υλικού, απ΄όπου μπορούν να βγουν πολλά συμπεράσματα για τον τρόπο της ζωής των ανθρώπων, είναι εξαιρετική. Το ενδιαφέρουν είναι ότι τα κτερίσματα έχουν μεγάλη ποικιλία και   πολλά από αυτά είναι κατασκευασμένα από εισηγμένες πρώτες ύλες, που σημαίνει πλούτο και σχέσεις με άλλες πλουτοπαραγωγικές περιοχές της Μεσογείου.

Εχουν βρεθεί πολλά χρυσά και ασημένια κοσμήματα, πολλά χάλκινα εργαλεία, ιδίως καλλωπισμού, περισσότερα από 200 λίθινα αγγεία, περισσότερες από 65 σφραγίδες από ελεφαντόδοντο και ημιπολύτιμους λίθους  και δύο σφραγιστικά δακτυλίδια.

Η ποσότητα της κεραμικής είναι επίσης σημαντικότατη και περιλαμβάνει πολύ μεγάλο αριθμό διακοσμημένων, ιδίως τελετουργικών αγγείων. Σύμφωνα με τους ανασκαφείς η φετινή έρευνα επικεντρώθηκε κυρίως σε ΠΜ ΙΙ και ΜΜ ΙΙ ταφικά σύνολα, από τα οποία προέκυψαν νέες ελεφάντινες σφραγίδες, μοναδικά χρυσά κοσμήματα, χάνδρες λίθινα αγγεία και ειδώλια με πολύχρωμη καμαραϊκή διακόσμηση.

Στην έρευνα παίρνουν μέρος 26 επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων  από 9 χώρες. Θα έχει ενδιαφέρον η συνολική παρουσίαση του πλούσιου υλικού που έχει συγκεντρωθεί και τα πορίσματα από την αρχαιολογική και όχι μόνο μελέτη που έχει γίνει ήδη.

The post Πλούσιοι οι μινωίτες του Πετρά Σητείας appeared first on Enetpress.

Μεγαλώνει, ψηλώνει και φανερώνει όλο και περισσότερες λεπτομέρειές του ς το μινωικό ανάκτορο της Ζωμίνθου στον Ψηλορείτη (υψ. 1200μ.) που είχε άμεση σχέση με το Ιδαίο Αντρο και το ανάκτορα της Κνωσού.

Σκάβοντας για έξι εβδομάδες (Ιούλιο και Αύγουστο) η Επίτιμη  Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Δρα Εφη Σαπουνά Σακελλαράκη είχε την τύχη να βρει δύο νέες εισόδους του ανακτόρου, κλίμακες, αρχιτεκτονικά στοιχεία με πλούσια διακόσμηση και πολλά αντικείμενα που επιβεβαιώνουν το ρόλο του. Η ίδια η ανασκαφέας από ένα πλήθος ευρημάτων που εντόπισε στο λαβυρινθώδες εσωτερικό του ανακτόρου και στα δωμάτιά του, ξεχωρίζει ένα ιδιαίτερα σπάνιο νόμισμα Μάρκου Αυρηλίου (161- 180 μ.Χ.)

Στη Βορειοανατολική γωνία του ανακτόρου αποκαλύφθηκε η πρώτη είσοδος που είναι ιδιαίτερα προσεγμένη διαθέτοντας και προθάλαμο με θρανία στις δύο πλευρές του. Αυτή η είσοδος πρέπει να είναι σημαντική γιατί  οδηγεί μέσω ενός μεγάλου διαδρόμου στο σπουδαίο ιερό της ανατολικής πτέρυγας στο οποίο έχουν αποκαλυφθεί ήδη βαθμιδωτός βωμός και βόθρος.

Η δεύτερη είσοδος που βρέθηκε στη Νοτιοανατολική υπέστη ως φαίνεται πολλές μετασκευές στα μεταγενέστερα χρόνια (Μυκηναϊκά και Ρωμαϊκά), είχε επίσης καταστραφεί και από αρχαιοκάπηλους στη δεκαετία του ’60  και δεν σώζεται σε καλή κατάσταση. Η κα Σακελλαράκη εκτιμά ωστόσο ότι ήταν μεγαλοπρεπέστατη, οδηγώντας με κλίμακες, που ξεκινούσαν από το κατώτερο επίπεδο του λόφου, όπου είναι κτισμένο το ανάκτορο, στην Κεντρική αυλή του. Και οι δύο είσοδοι πάντως αποτελούν διαφορετικούς τύπους από αυτόν της κεντρικής βόρειας εισόδου, η οποία αρχιτεκτονικά είναι λιγότερο σύνθετη.

Το ανάκτορο ήταν πολυώροφο όπως αποδεικνύουν οι σκάλες που έχουν βρεθεί και οι τοίχοι μερικοί των οποίων σώζονται σε ύψος έως και τριών μέτρων. Οι μεγάλες του αίθουσες στήριζαν τους επάνω ορόφους  με  κεντρικούς πεσσούς ή κίονες. Τα δάπεδα, που ήρθαν και φέτος στο φως, άλλα από λαμπερό ασβεστόλιθο κι άλλα βοτσαλωτά υποδηλώνουν την πολυτέλεια που επικρατούσε στο εσωτερικό του, το ίδιο και τα τοιχογραφημένα κονιάματα που κοσμούσαν τα δωμάτια, δείγμα εκλέπτυνσης της εποχής και των κατοίκων του.

Το πόσο σημαντικό ήταν αυτό το κτήριο στην αρχαιότητα το αποδεικνύουν και τα κινητά ευρήματα, οι σφραγίδες που βρέθηκαν σε έναν πολυτελή χώρο, που βρίσκεται πάνω από το μεταλλουργικό εργαστήριο. Μία από αυτές φέρει παράσταση ιερού κόμβου και είχε πέσει από τον άνω όροφο. Βρέθηκαν επίσης περίαπτα, ένα σε σχήμα αχιβάδας, ένα ρυτό με διακόσμηση σπειρών και ένα ρυτό σε σχήμα χοίρου. Ανάλογό του έχει βρεθεί  σε ιερά, της εποχής του χαλκού όπως της Φαιστού και συνδέεται με την μεταγενέστερη λατρεία του Κρηταγενούς Δία ως ένα από τις τροφούς του. Ήδη άλλωστε στη Ζώμινθο έχει βρεθεί λατρευτικό  αγγείο (ρυτό) σε σχήμα χοίρου.

Σε διπλανό δωμάτιο οι λίθινες θήκες που αποκαλύφθηκαν θα περιείχαν πολύτιμα αντικείμενα, τα οποία ασφαλώς πήραν μαζί τους οι ένοικοι αφήνοντας πίσω τους ελάχιστα λείψανα, όπως έναν μικρό χάλκινο σκαραβαίο, τοπική  μίμηση  των αιγυπτιακών, μία σφραγίδα και πολλά θαλάσσια όστρεα μη βρώσιμα, που δείχνουν ότι στην περιοχή λατρευόταν θεότητα στην θαλάσσια εκδοχή της, όπως γνωρίζουμε και από την Κνωσό. Πλήθος αγγείων εξάλλου βρέθηκε σε αποθέτη του ίδιου δωματίου.

Αποκαλύφθηκαν επίσης χάλκινα αντικείμενα, όπως εγχειρίδια, λίθινα αγγεία, οστέϊνο πλακίδιο πού μοιάζει με αυτά πού κοσμούν το περίφημο ζατρίκιο  της Κνωσού, τμήματα μεγάλων πίθων και πήλινων αγγείων, κεραμεικοί τροχοί, καθώς και λείψανα κυψελών. Κάτι που δείχνει ότι η μελισσοκομία ήταν μία από τις ασχολίες των ενοίκων του ανακτόρου όπως φυσικά η εκμετάλλευση της πλούσιας πανίδας και χλωρίδας του Ψηλορείτη. Ετσι,  βλέπουμε ποιές ήταν οι  ασχολίες τους και ποιός ρόλος του ανακτόρου πάνω στο βουνό, που ήταν βεβαίως οικονομικός, πολιτικός και θρησκευτικός.

Η σύνδεσή του αφενός με την Κνωσό –η πρώτη εγκατάσταση στη Ζώμινθο στα 1900 π.Χ. σχεδόν ταυτίζεται χρονολογικά με αυτήν της Κνωσού- και αφετέρου με το Ιδαίο Άντρο, που υπήρξε το σπουδαιότερο και ίσως παλαιότερο ιερό της Κρήτης δείχνει την μεγάλη σημασία του. Ο κύριος λόγος ασφαλώς, που και οι κατακτητές του νησιού, οι Μυκηναίοι κατ΄ αρχάς και οι Ρωμαίοι αργότερα θέλησαν να το εκμεταλλευτούν στο έπακρο.

Πάμπολλα τμήματα  κρυστάλλου τέλος, που προέρχονται από το εργαστήριο του συγκροτήματος εντοπίσθηκαν σε όλους τους χώρους του. Κάποια από αυτά μάλιστα είναι επεξεργασμένα, αφού θα αποτελούσαν ενθέματα σε ξύλινα σκεύη. Φέτος συνεχίσθηκαν και οι εργασίες στον χώρο του μεταλλουργικού κλιβάνου αποκαλύπτοντας νέες κατασκευές. Άλλωστε σε διάφορους χώρους τού κτηρίου βρέθηκαν σιδηρούχα πετρώματα  τά οποία εξετάσθηκαν από ειδικούς του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας,.

Υπενθυμίζεται ότι το ανάκτορο της Ζωμίνθου εντοπίστηκε και ανασκάφηκε ένα τμήμα του από τον Γιάννη Σακελλαράκη στην δεκαετία του’80. Η τελευταία περίοδος των συστηματικών ανασκαφών άρχισε  το 2004 και συνεχίζεται.

The post Πολυώροφο και μεγαλοπρεπές ήταν το μινωϊκό ανάκτορο της Ζωμίνθου στην Κρήτη appeared first on Enetpress.

Από το 1995 και ιδιαίτερα μετά το 2005 έχουν ερευνηθεί χιλιάδες στρέμματα στην περιοχή των λιγνιτωρυχείων Κοζάνης και Φλώρινας, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού με αφορμή τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών για την πρόσληψη  2338 ατόμων, κυρίως αρχαιολόγων από τη ΔΕΗ.

Το ΥΠΠΟΑ ενέκρινε στις 19/4/2017 την πρόσληψή τους “για τις προγραμματισμένες ή έκτακτες αρχαιολογικές εργασίες που προκύπτουν στο πλαίσιο της τρέχουσας δραστηριότητας της ΔΕΗ Α.Ε. για την εξόρυξη πρώτων υλών (κυρίως λιγνίτη) στους νομούς Κοζάνης και Φλώρινας.

Οι εκτάσεις αυτές ανασκάπτονται από το 1995, και εκτείνονται σε αρκετές χιλιάδες στρέμματα όπου υπάρχουν εκτεταμένα υπολείμματα κυρίως νεολιθικών οικισμών” σημειώνει στην ανακοίνωσή του το Υπουργείο. Για όσους το αγνοούν, τη δαπάνη για όλες τις ανασκαφές που γίνονται για δημόσια έργα επωμίζεται ο ανάδοχος του έργου. Ηδη η Αττικό Μετρό που κατασκευάζει το μετρό Θεσσαλονίκης έχει δαπανήσει περί τα 100 εκατ. ευρώ για ανασκαφές. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου παράξενο ότι αναλαμβάνει η ΔΕΗ το κόστος των ανασκαφών για τον έλεγχο των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιείται.

Κύριος του έργου,  στα λιγνιτωρυχεία Κοζάνης και Φλώρινας είναι η ΔΕΗ η οποία και αναλαμβάνει τη σχετική χρηματοδότηση σύμφωνα και με τον αρχαιολογικό νόμο Ν3028/2002, αρ. 37 παρ.6.  Η σχετική απόφαση βασίζεται σε έγκριση από το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης και από τριμελή δι-υπουργική Επιτροπή η οποία προβλέπεται από την Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου  ΠΥΣ 33/2006 που είναι σε ισχύ μέχρι τις 31/12/2017.

Το 2016, για τις ίδιες περιοχές είχε εγκριθεί αντίστοιχα η δυνατότητα πρόσληψης 3564 ατόμων, το 2015 είχε εγκριθεί αντίστοιχη δυνατότητα για 2070 άτομα, και το 2014 για 2144 άτομα, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως οκτώ (8) μήνες.

Και συγκεκριμένα, σημειώνεται:

“Στις περιοχές των νομών Κοζάνης και Φλώρινας, λειτουργεί ένα από τα μεγαλύτερα λιγνιτικά κέντρα στον κόσμο, όπου ετησίως παράγονται εκατομμύρια τόνοι λιγνίτη για την στήριξη των ενεργειακών αναγκών της χώρας.

Οι περιοχές των ορυχείων καλύπτουν χιλιάδες στρέμματα, όπου έχουν εντοπιστεί και εντοπίζονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Η περιοχή ανάπτυξης των λιγνιτωρυχείων κατά την προϊστορία καλυπτόταν από έλη, γεγονός που συνέβαλε στη δημιουργία του λιγνίτη. Δίπλα στα έλη αναπτύχθηκαν δεκάδες νεολιθικοί κυρίως οικισμοί. Οι ανασκαφές των οικισμών αποκάλυψαν ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία που αλλάζουν σε μεγάλο βαθμό τις γνώσεις μας για την απώτερη προϊστορία της Ευρώπης.

Ετησίως, από το 1995 και ιδιαίτερα μετά το 2005, έχουν διερευνηθεί ανασκαφικά εκατοντάδες στρέμματα γης, Τα αποτελέσματα των μεγάλων αυτών σωστικών ανασκαφών δημοσιεύονται κάθε χρόνο σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια.

Οι ανασκαφές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο μεγάλων έργων (λιγνιτωρυχεία, υδροηλεκτρικά έργα, οδικοί άξονες, λιμενικά έργα, έργα υποδομής) όπως είναι γνωστό, βάσει του Αρχαιολογικού Νόμου, χρηματοδοτούνται από τον εκάστοτε «κύριο του έργου», στην προκειμένη περίπτωση από τη ΔΕΗ.

Το ΥΠΠΟΑ έχει αναπτύξει εδώ και χρόνια πολύ καλή συνεργασία με τη ΔΕΗ. Μάλιστα το Δεκέμβριο 2016, συνδιοργανώθηκε Ημερίδα, όπου παρουσιάστηκε το 20ετές αρχαιολογικό έργο στα λιγνιτωρυχεία.

Κάθε χρόνο το Υπουργείο Πολιτισμού ζητά με βάση την ισχύουσα νομοθεσία κατ΄ εξαίρεση έγκριση προσλήψεων εξειδικευμένου επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού ορισμένου χρόνου, προκειμένου, εκτός των άλλων, να καλύψει τις ανάγκες άμεσης ανασκαφής των αρχαιοτήτων και απόδοση των ορυχείων στη ΔΕΗ.

Η εν λόγω έγκριση δίνεται με βάση τις ανάγκες που δηλώνουν οι αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων και τις υφιστάμενες πιστώσεις του Φορέα υλοποίησης του Έργου, δηλαδή εδώ, της ΔΕΗ.

Προκειμένου οι Εφορείες να μηδενίσουν τις πιθανότητες καθυστέρησης του έργου της ΔΕΗ (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας) ή όποιας άλλης Εταιρείας, επιβάλλεται να προβλέπεται έγκριση για αυξημένο αριθμό ειδικευμένου και ανειδίκευτου προσωπικού, ώστε να μπορεί να γίνει άμεσα προκήρυξη νέων θέσεων.

Οι θέσεις που προκηρύσσονται μπορεί να αφορούν και σε λιγότερους από οκτώ μήνες ή σε μικρότερο αριθμό ατόμων ανάλογα με τον προγραμματισμό των έργων αλλά και τις όποιες έκτακτες ανάγκες προκύψουν. Οι προκηρύξεις γίνονται διαδοχικά και ανά περιοχή έργου σύμφωνα με τις εκάστοτε προτεραιότητες της ΔΕΗ. Άμεσα, οι δύο αρμόδιες Εφορείες θα προκηρύξουν τις πρώτες 850 περίπου θέσεις εργασίας διαφόρων ειδικοτήτων.

Ο προγραμματισμός της δυνατότητας των συγκεκριμένων προσλήψεων ξεκινά κάθε φορά στο τέλος του προηγούμενου έτους, με μνημόνια συνεργασίας που υπογράφονται μεταξύ ΔΕΗ και Εφορειών Αρχαιοτήτων και ολοκληρώνεται με Υ.Α. συνήθως μέσα στον Απρίλιο του επόμενου έτους για να αντιμετωπιστεί η επιτακτική παράδοση στη ΔΕΗ των χώρων όπου διεξάγονται οι ανασκαφικές έρευνες.

Ο μεγάλος αριθμός προσωπικού που απασχολείται στις συγκεκριμένες ανασκαφικές εργασίες, δικαιολογείται αφενός λόγω των εκτεταμένων προς απόδοση χώρων, και αφετέρου λόγω του συντομότατου χρονικού διαστήματος που έχει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων στη διάθεσή της , μετά από τις νόμιμες υπηρεσιακές και επιστημονικές διαδικασίες, για να αποδώσει τον κάθε φορά ανασκαμμένο χώρο. Επισημαίνεται ακόμη ότι λόγω των καιρικών συνθηκών, η ανασκαφική έρευνα μπορεί να διενεργηθεί μόνο 8 μήνες κάθε χρόνο.

Η πρόσφατη Υπουργική απόφαση., βασίζεται στην ισχύουσα δημοσιονομική και αρχαιολογική νομοθεσία και στοχεύει στη προστασία των αρχαιοτήτων που εντοπίζονται συνεχώς στην περιοχή. Επίσης από την εφαρμογή της θα εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των ορυχείων λιγνίτη, με κάθε επακόλουθο κοινωνικό όφελος: ενεργειακή επάρκεια, διατήρηση θέσεων εργασίας και ενίσχυση τοπικής οικονομίας”.

The post Χιλιάδες έκτακτοι αρχαιολόγοι προσλαμβάνονται κάθε χρόνο για τα έργα της ΔΕΗ appeared first on Enetpress.

H καθημερινότητα των κατοίκων της Κέρου, τα ταξίδια τους και η επικοινωνία τους με άλλα Κυκλαδονήσια, κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, έχει αρχίσει να μελετάται από το 2006.

Πρόκειται για ένα ερευνητικό πρόγραμμα και τα πρώτα αποτελέσματά του για τα οποία θα μιλήσει την Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 7 μ.μ. στην Αρχαιολογική Εταιρεία (Πανεπιστημίου 22) ο δρ Michael Boyd, επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Αρχαιολογικής Έρευνας McDonald του Πανεπιστημίου του Cambridge με θέμα «Το ιερό της Κέρου και το “Τρίγωνο της Κέρου”».

Από την αρχή της έρευνας έγινε σαφές–σύμφωνα με τον δρα Boyd- ότι σε όλη τη διάρκεια της μακράς ιστορίας του ιερού της Κέρου μετακινούνταν εκεί άνθρωποι και μεταφέρονταν υλικά.

Μελέτες διαφορετικών κατηγοριών καταλοίπων του υλικού πολιτισμού έδειξαν εισαγωγές από άλλα, κοντινά και μακρινά, Κυκλαδονήσια καθώς και από περιοχές πέραν των Κυκλάδων και συνάμα μικρή ή ανύπαρκτη τοπική παραγωγή. Προκειμένου να διερευνηθεί περαιτέρω η θέση της Κέρου στo πλαίσιo μιας ευρύτερης ιεραρχίας οικισμών και δραστηριότητας, εκπονήθηκε ένα πρόγραμμα έρευνας επιφανείας αρχικά για την ίδια την Κέρο και στη συνέχεια για τη νότια ακτή της Νάξου. Επιπλέον, η έρευνα επιφανείας του 2018 θα διεξαχθεί στο ενδιάμεσο Κάτω Κουφονήσι.

Το ολοκληρωμένο αυτό πρόγραμμα έχει ήδη επιβεβαιώσει ότι το ιερό του Κάβου αποτελεί τη μεγαλύτερη καθώς και την πιο προηγμένη και σύνθετη θέση της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού στην περιοχή της επιφανειακής έρευνας. Αποδείχθηκε ότι η ύπαιθρος της Κέρου είχε αξιοποιηθεί στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού πολύ περισσότερο από ό, τι αναμενόταν.

Στην ομιλία του ο ερευνητής θα αναλύσει τα στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα για την κλίμακα και τη φύση της δραστηριότητας σε ολόκληρη την Κέρο σε κάθε περίοδο της προϊστορίας, καθώς και τις επιπτώσεις της στο ρόλο και το χαρακτήρα του ιερού της Κέρου. Θα παρουσιάσει επίσης τα αποτελέσματα της έρευνας επιφανείας της Νοτιοανατολικής Νάξου, η οποία διαφώτισε το χαρακτήρα της κατοίκησης και της χρήσης γης στο νησί αυτό σε όλη τη διάρκεια της προϊστορίας. Θα παρουσιάσει τα δεδομένα της έρευνας επιφανείας για τους ύστερους προϊστορικούς χρόνους και τις μεταγενέστερες περιόδους.

Η διάλεξη εντάσσεται στο Κυκλαδικό Σεμινάριο που οργανώνει η επ. Έφορος Κυκλάδων Μαρίζα Μαρθάρη στην Αρχαιολογική Εταιρεία.

The post Τα μυστικά της Κέρου appeared first on Enetpress.

Ανοίγει για την πανσέληνο του Αυγούστου την Πέμπτη (18.8) ο Κούλες, το θαλάσσιο ενετικό φρούριο Ηρακλείου, που παρέμενε κλειστό από τα τέλη του 2010, λόγω εργασιών αποκατάστασης και ανάδειξής του.

Το έργο αυτό κόστισε 2.050.000 ευρώ (ΕΣΠΑ) και εκτελέστηε από την Επιστημονική Επιτροπή Ανάδειξης Οχυρώσεων Κρήτης, υπό τη διεύθυνση αρχικά του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων του ΥΠΠΟΑ και εν συνεχεία από τη 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (νυν Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου).

Στους υποβλητικούς χώρους του φρουρίου είναι επισκέψιμα για πρώτη φορά τα ευρήματα από τα ναυάγια της υποβρύχιας έρευνας που πραγματοποίησε στη νησίδα Ντία ο θρυλικός Γάλλος ερευνητής Jacquesm Yves Cousteau, το 1976, υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση πρωτοπόρων Ελλήνων ενάλιων αρχαιολόγων του τότε υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών. Η έκθεση ευρημάτων ναυαγίων υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων.

Τα επίσημα εγκαίνια του μνημείου θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2016. Στο ενδιάμεσο διάστημα το μνημείο θα είναι προσβάσιμο για το κοινό από τις 8.00 ώς τις 15.00 με ελεύθερη είσοδο. Μετά τις 16.9.16 το μνημείο θα είναι επισκέψιμο με το προβλεπόμενο εισιτήριο.

The post Με ευρήματα του Κουστό ανοίγει το φρούριο Κούλες Ηρακλείου appeared first on Enetpress.

Kάθε βουτιά στο ναυάγιο των Αντικυθήρων πλουτίζει τις γνώσεις μας για το διάσημο αρχαίο πλοίο και το φορτίο που κουβαλούσε.

Η τελευταία ενάλια ανασκαφή, που ολοκληρώθηκε στις 11 Ιουνίου, μπορεί να μην έφερε στο φως το χαμένο τμήμα του Μηχανισμού με τα γρανάζια και την πολυαναμενόμενη επιγραφή με την υπογραφή του κατασκευαστή του, αλλά πολλά απομεινάρια του βυθισμένου σκάφους που διασκορπίστηκαν σε μεγάλη έκταση.

Από βάθος 55 μ. ανελκύστηκαν συνολικά 60 ευρήματα. Ανάμεσά τους τέσσερα θραύματα μαρμάρινων αγαλμάτων, εκ των οποίων ο καρπός ενός αριστερού χεριού, ένα χάλκινο δόρυ με την αιχμή του, ένα πόδι από ξύλινο έπιπλο με χάλκινη επένδυση, θραύσματα από γυάλινα αγγεία και άλλα από φυσητό γυαλί τύπου millefiori, αμφορείς, μία λάγυνος, μία οινοχόη και ένα χρυσό δακτυλίδι.

Μεγαλύτερη σημασία ίσως έχουν τα καρφιά διαφόρων τύπων του ίδιου του πλοίου που εντοπίστηκαν, μάζα ρητίνης, σκωρίες σιδήρου, φύλλα από την επιμολύβδωση του σκάφους, τυλιγμένα ή διπλωμένα μολύβδινα ελάσματα, ένας μολύβδινος σωλήνας, πιθανόν από την αντλία υδάτων (σεντίνες) του πλοίου και ένα μολύβδινο βάρος (αντίβαρο;) περίπου 100 κιλών.

Ερευνήθηκε και ο χώρος που σχετίζεται με ακόμη ένα ναυάγιο. Υπάρχουν πλέον βάσιμες ενδείξεις για την ύπαρξη και δεύτερου πλοίου, καθώς βρέθηκαν διαφορετικού τύπου καρφιά, ένας διαφορετικού διαμετρήματος μολύβδινος σωλήνας από τον πρώτο και διαφορετικού τύπου αμφορείς και λαγύνες.

Την έρευνα διενεργεί η επιστημονική ομάδα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και το αμερικάνικο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Woods Hole. Σύμφωνα με την απολογιστική έκθεσή τους:

«Διενεργήθηκαν δοκιμαστικές τομές σε διάφορα σημεία, σε μια προσπάθεια να εντοπιστούν τα όρια του χώρου, όπου βρισκόταν η κύρια συγκέντρωση του φορτίου και πιθανόν λείψανα του ίδιου του πλοίου. Η μεγάλη διασπορά της κεραμικής, το μεγάλο βάθος, καθώς και η διατάραξη, που έχει επιφέρει η ανέλκυσή του το 1900 και η ανασκαφή του το 1976, κάνουν το έργο αυτό δύσκολο.

Εν τούτοις, με τη δυνατότητα της ακριβούς τοποθέτησης κάθε πληροφορίας στον εξαιρετικά λεπτομερή ψηφιακό χάρτη του χώρου (GIS), η κατανόηση των ορίων του ναυαγίου γίνεται όλο και καλύτερη. Σε αυτό συμβάλλει και η μηχανική ανίχνευση στοιχείων κάτω από την επιφάνεια του πυθμένα, τα οποία δίνουν την εικόνα της διασποράς του κεραμικού φορτίου, αλλά και των μεταλλικών στοιχείων του ίδιου του πλοίου, όπως καρφιά, σκωρίες σιδήρου, τμήματα της επιμολύβδωσης κ.ο.κ.».

Tέλη Αυγούστου η έρευνά τους θα συνεχιστεί, με την ελπίδα να σταθούν πιο τυχεροί.

The post Νέα στοιχεία από το ναυάγιο των Αντικυθήρων appeared first on Enetpress.

Tέσσερις γυναίκες πέθαναν και ενταφιάστηκαν μαζί. Πρώτα η μικρότερη, ένα κοριτσάκι 13 ετών, έπειτα μια 16άχρονη, στη συνέχεια μια 28άχρονη και μια 72άχρονη, η μόνη που τάφηκε καθιστή, όπως οι Πατριάρχες. Δεν έπασχαν από κάποια αρρώστια. Ούτε σκοτώθηκαν. Δεν φέρουν τραύματα και κατανάλωναν εξαιρετικής ποιότητας τροφή όσο ζούσαν, όπως απέδειξε η μελέτη των οστών τους από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Adelfi, Νότη Αγελαράκη.

Της Νινέττας

Κοντράρου-Ρασσιά

Οι γυναίκες αυτές έχουν συγγενική σχέση σύμφωνα με την εξέταση του DNA τους. Eνταφιάστηκαν και οι τέσσερις μαζί πριν από τα μέσα του 7ου αι. π.Χ. στο νεκροταφείο της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα Κρήτης μέσα σε ένα μνημειακής κατασκευής λίθινο κτήριο. Ενα δωμάτιο, με δύο χαμηλούς πεσσούς (βωμούς;) και μια σειρά αγγείων κοντά στον τοίχο. Οι νεκρές φορούσαν πολυτελή ενδύματα με ραμμένα επάνω χρυσά ελάσματα και χρυσές ταινίες κάλυπταν κάποια μέλη του σώματός τους. Ανάμεσα στα προσωπικά τους αντικείμενα ήταν μινωικοί σφραγιδόλιθοι (δείγμα εξουσίας), σκαραβαίοι από την Αίγυπτο ή τη Φοινίκη και τμήματα από αλυσίδα (μονόδισκης ζυγαριάς ή από κλειδί ιερού).

Μερικά από τα χρυσά κοσμήματα που φορούσαν οι πριγκίπισσες ή ιέρειες

Ποιες να ήταν άραγε αυτές οι τέσσερις γυναίκες; Ποιος ο λόγος που πέρασαν στον κάτω κόσμο και οι τέσσερις μαζί; Ηταν πριγκίπισσες, ιέρειες; Τι ρόλο έπαιζαν στην κοινωνία της αρχαίας Ελεύθερνας; Πολύ κοντά στη λύση αυτού του μυστηρίου φαίνεται πως βρίσκεται η ανθρωπολογική εξέταση του υλικού, σύμφωνα με τον καθηγητή Νίκο Σταμπολίδη και τον καθηγητή Ν. Αγελαράκη, τους οποίους συναντήσαμε στο πλαίσιο της ξενάγησης των δημοσιογράφων στο Μουσείο του αρχαιολογικού χώρου της Ελεύθερνας, τα εγκαίνια του οποίου θα γίνουν στις 19 Ιουνίου 2016 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.

Το εύρημα δεν είναι καινούργιο. Η ερμηνεία του όμως θα καταπλήξει, σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, οι οποίοι δεν θέλησαν προς το παρόν να αποκαλύψουν τα στοιχεία που τους οδηγούν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα.

Πρόκειται για αυτοκτονία; ρωτήσαμε.

Η απάντηση ήταν αρνητική και άφησαν να εννοηθεί ότι ίσως ήταν ιερατικού τύπου «αυτοθυσία», ακολουθώντας ένα θρησκευτικό τελετουργικό, γιατί δεν προκύπτει από την έρευνα ιστορικό γεγονός που να τις οδήγησε ομαδικά στο θάνατο.

Η πυρά του πολεμιστή

Ένα από τα μοναδικά ευρήματα είναι ένα σταφύλλι 2.700 ετών που βρέθηκε στην πυρά του πολεμιστή με άλλους καμένους καρπούς

Η κάθοδος ωστόσο των πολιτιστικών συντακτών στην Κρήτη για τα εγκαίνια ενός Μουσείου που κτίστηκε σε χρόνο ρεκόρ (από το 2013-2016), προκειμένου να στεγάσει τους κόπους της 30χρονης έρευνας του Νίκου Σταμπολίδη και των φοιτητών του, είχε κι άλλες εκπλήξεις. Με πρώτο και κύριο το ενδιαφέρον των ντόπιων για το άνοιγμα του μουσείου. Αρχής γενομένης από τους ξεναγούς που είναι ήδη έτοιμοι για τις ξεναγήσεις τόσο στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας, με τις ομηρικού τύπου καύσεις των πολεμιστών 18-44 ετών, το αποτεφρωτήριο, το πρώτο μνημείο του αγνώστου στρατιώτη, ένα κενοτάφιο στολισμένο εξωτερικά με είδωλα πολεμιστών ως ακροκέραμα και τις περίεργες ταφές των γυναικών (3-4 μαζί στα γιγαντιαία ξαπλωτά πιθάρια), όπως επίσης παιδιών και υπερηλίκων που δεν τύχαιναν την τιμής της τελετουργικής καύσης. Μόνο μία κοπέλα 21 ετών, που έπασχε από μεσογειακή αναιμία, παραδόθηκε μετά θάνατον στην πυρά, πιθανόν ως άνθρωπος που έδωσε τη μάχη της ζωής και άφησε την τελευταία της πνοή στη γέννα, όπως δείχνει το κεφαλάκι του μωρού της ανάμεσα στα δικά της κόκαλα.

Οι ξεναγοί γνωρίζουν κάθε λεπτομέρεια των ευρημάτων του Ν. Σταμπολίδη στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο και δεν βλέπουν την ώρα που θα συνοδεύσουν τα πρώτα γκρουπ. Εχει οριστεί και το εσιτήριο, 5 ευρώ για τον χώρο κι άλλα τόσα για το μουσείο. Και για τα δύο μαζί, 8 ευρώ.

Στο πνεύμα των εγκαινίων του Μουσείου έχουν μπει και οι επιχειρηματίες εστίασης, οι οποίοι σκοπεύουν να σφάξουν 80 αρνιά και να τα προσφέρουν στο παραδοσιακό κρητικό γλέντι που θα ακολουθήσει μετά την τελετή των εγκαινίων, όπου αναμένονται γύρω στα 3.000 άτομα. Γι΄ αυτό οι ομιλίες των επισήμων θα γίνουν στην ευρύχωρη αυλή (το μουσείο είναι κτισμένο σε οικόπεδο 5,5 στρεμμάτων) τη φυτεμένη με ελιές, δεντρολίβανα, θυμάρι, μέντα, δίκταμο και δίανθους, μία ποικιλία γαριφάλων -ο ανθός του Δία που γεννήθηκε στην κορυφή της Ίδης, του Ψηλορείτη, που φαντάζει σε όλο του το μεγαλείο μέσα από τη μεγάλη τζαμαρία αμέσως μόλις μπαίνεις στο Μουσείο, για να βλέπεις τη σχέση με το μύθο και την ιστορία του ξεχωριστού αυτού τόπου.

Εδώ ήταν θαμμένες οι τέσσερις γυναίκες, πριγκίπισσες ή ιέρειες

Οσοι έχουν παρακολουθήσει τη θεατρικότητα των αρχαιολογικών εκθέσεων του Νίκου Σταμπολίδη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα αναγνωρίσουν και εδώ το χέρι του στο στήσιμο των εκθεμάτων. Βιντεοπροβολές μέσα σε μία τεράστια βιτρίνα με αρχαία, όπου παρουσιάζεται η γεωγραφική προέλευση κάθε αντικειμένου, ενώ την ίδια στιγμή ένα αγγείο περιστρέφεται για να το θαυμάσει ο επισκέπτης απ΄ όλες τις πλευρές, τρισδιάστατη ψηφιακή αναπαράσταση δείχνει πώς κτίστηκε το κενοτάφιο του «αγνώστου στρατιώτη» και πως το μνημείο στόλιζαν ειδώλιο πολεμιστών στη στέγη ως ακροκέραμα. Ξεχωριστές βιτρίνες με τις φιγούρες των γυναικών και επάνω τους τα κοσμήματα που τις στόλιζαν.

Τρεις ταινίες αφηγούνται η μία την περιπέτεια της «Κυρίας της Οσέρ» που εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου, η άλλη αναπαριστά το «κτίσιμο» της πυράς του πολεμιστή και η τρίτη με τίτλο «Ο Ομηρος στην Κρήτη» (αίθουσα πολλαπλών χρήσεων) αναφέρεται στη σχέση της Ελεύθερνας με την ομηρική περιγραφή της πυράς του Πατρόκλου στη Ραψωδία Ψ της Ιλιάδας, όπου καλούνται δύο Κρήτες, ο Ιδομενέας και ο Μηριόνης, οι οποίοι γνωρίζουν πού να βρουν και πώς να κόψουν τα ξύλα από τη Ίδη της Τρωάδας, να κτίσουν την πυρά και να τοποθετήσουν επάνω το νεκρό.

«Ανάλογες γνώσεις είχε και η αριστοκρατία των πολεμιστών του 9ου, 8ου και 7ου αι. π.Χ. , καθώς ήξεραν πώς να εκτελέσουν την ταφική πρακτική της καύσης, πώς να συλλέξουν από τις υπώρειες της δικής τους, της κρητικής Ίδης (Ψηλορείτη) την καύσιμη ύλη» επισημαίνει ο Ν. Σταμπολίδης, ο οποίος αναγνώρισε στην πυρά του πολεμιστή στην Ελεύθερνα την καύση του σώματος του Πατρόκλου. Όπως εκεί ο Αχιλλέας έσφαξε για εκδίκηση για το θάνατο του φίλου του 12 αιχμαλώτους, έτσι και στην Ελεύθερνα βρέθηκε αποκεφαλισμένος στην άκρη της πυράς ένας γεροδεμένος άνδρας.

O N. Σταμπολίδης μέσα στο κενοτάφιο των πολεμιστών που ονομάζει Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Καθώς η ανασκαφή θα συνεχίζεται, «όσο έχει τις δυνάμεις και καλούς φίλους και συνεργάτες» ο κ. Σταμπολίδης, υπάρχει χώρος στο Μουσείο για να εκτεθούν και τα νέα ευρήματα, όπως επίσης πολύ καλά οργανωμένες αποθήκες με υπερσύγχρονο εξοπλισμό για τη φύλαξη και συντήρηση των ευρημάτων. Εμείς γνωρίσαμε τρεις συντηρητές να συγκολλούν από ένα πλήθος οστράκων κάποια αγγεία, μεταξύ αυτών και ένας Ιταλός που μιλούσε άψογα ελληνικά. Και καθώς το Μουσείο αυτό θα λειτουργεί και ως φυτώριο νέων αρχαιολόγων είτε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης είτε από άλλα επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας ή του εξωτερικού, υπάρχει Κέντρο Μελέτης με βιβλιοθήκη. Ολα είναι πανέτοιμα για τα εγκαίνια, αλλά ο αγώνας τώρα αρχίζει, όπως επαναλαμβάνει μετά λόγου γνώσεως ο κ. Σταμπολίδης.

To εργαστήριο συντήρησης του Μουσείου της Ελεύθερνας

{source}
<iframe width=”640″ height=”360″ src=”https://www.youtube.com/embed/N00Z-VSMWZo” frameborder=”0″ allowfullscreen></iframe>
{/source}

The post Eκτός από ανθρωποθυσίες έχουμε και ιερές, ομαδικές «αυτοθυσίες» στην Κρήτη (vid) appeared first on Enetpress.

Της Νινέττας Κοντράρου-Ρασσιά

Δύο μυκηναϊκά ανάκτορα αποκαλύπτονται σιγά-σιγά τα τελευταία χρόνια στη Θήβα και στον Αγιο Βασίλειο Λακωνίας. Τα καινούρια ευρήματα είναι εντυπωσιακά όπως φάνηκε κατά την παρουσίαση του Εργου της Αρχαιολογικής Εταιρείας για το 2015 που έγινε σήμερα από τον γεν. γραμματέα της Εταιρείας Βασίλειο Πετράκο.

Το σημαντικό στη Θήβα είναι ότι βρέθηκαν τμήματα τοιχογραφίας στο δάπεδο του μυκηναϊκού ανακτόρου που απεικονίζουν μια τρέχουσα σπείρα στις γωνίες της οποίας υπάρχουν άνθη κρινοπαπύρου, μια σειρά από ρόδακες και αυτά πλαισιωμένα από οδοντωτό κόσμημα.

Σύμφωνα με τον ανασκαφέα Βασίλειο Αραβαντινό και διευθυντή των ανασκαφών των αρχαίων Θηβών «Η διακοσμητική ζώνη πλαισίωνε χαμηλά μεγάλη τοιχογραφική σύνθεση που περιλάμβανε γυναικείες μορφές σε φυσικό μέγεθος, όπως προκύπτει από την εύρεση θραυσμάτων λευκών γυναικείων ποδιών και φορεμάτων σε μπλε βάθος». Η ανασκαφή αυτή αποκαλύπτει κάτω από την κεντρική πλατεία της πόλης.

την βορειοανατολική γωνία του κεντρικού συγκροτήματος του μυκηναϊκού ανακτόρου της Θήβας. Εχει βρεθεί το «Θησαυροφυλάκιο του ανακτόρου». Ονομάστηκε έτσι γιατί εκεί φυλάσσονταν πολύτιμα αντικείμενα και κοσμήματα από χρυσό, λαζουρίτη, αχάτη και ελεφαντόδοντο όπως και ένας μοναδικός θησαυρός από εισηγμένους σφραγιδοκυλίνδρους ασσυριακής, χεττιτικής, χουριτικής και κυπριακής προέλευσης. Ο χώρος αυτός είναι κτισμένος με ογκόλιθους ύψους 2,20 μ.

Το «Θησαυροφυλάκιο» χωρίζει ένας παχύς τοίχος από το «Δωμάτιο των Πίθων» που βρίσκεται κάτω από τη σημερινή οδό Αντιγόνης. Στους δύο αυτούς χώρους βρέθηκαν πινακίδες και σφραγίσματα με Γραμμική Β γραφή. Η μελέτη τους δείχνει ότι εκεί λειτουργούσε ένα τμήμα της διοίκησης του μυκηναϊκού ανακτόρου της Θήβας.

Η έρευνα του 2015 περιορίστηκε στον καλούμενο «Τομέα του Ανακτόρου» σε τρεις τομές (Ζ,Α,Ι) δύο εκ των οποίων έφθασαν ως τα μυκηναϊκά δάπεδα. «Ηρθαν στο φως πολλά κινητά ευρήματα και νέες κατασκευές, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει ο πεσμένος τοιχογραφικός διάκοσμος μυκηναϊκού δωματίου» όπως αναφέρθηκε από την κ. Πετράκο. Επίσης αποκαλύφθηκε κεραμοσκεπής ναΐσκος ελληνιστικών χρόνων και δίπλα ναόσχημο ηρώο με εξέδρα της ίδιας εποχής.

Η στάχτη που βρέθηκε ανάμεσά τους και πληθώρα αγγείων, όπως σκυφίδια, πινάκια, υδρίες, κύλικες, μυροδοχεία, θραύσματα γυναικείων ειδωλίων, πλήθος χάλκινων νομισμάτων και τμήματα χάλκινων αντικειμένων δείχνουν λατρεία άγνωστης θεότητας. Εχει άλλωστε εντοπιστεί (το 2014) τράπεζα προσφορών όπως και μαρμάρινη φιάλη. Ο ναίσκος και η εξέδρα εδράζονται στα μυκηναϊκά στρώματα. «Τα νέα ευρήματα συμπληρώνουν παλαιότερα , ως και την αναθηματική επιγραφή στους Σαμόθρακες θεούς».

Μυκηναϊκό ανάκτορο στο Ξηροκάμπι Λακωνίας

Μερικές ακόμη δεκάδες θραυσμάτων πινακίδων και δύο πήλινα σφραγίσματα ένα εκ των οποίων αναγράφει τον τίτλο «άναξ» βρέθηκαν στο χώρο του Αρχείου του μυκηναϊκού ανακτόρου που φέρνει λίγο-λίγο στο φως η σκαπάνη της Αδαμαντίας Βασιλογάμβρου στον Αγιο Βασίλειο στο Ξηροκάμπι Λακωνίας. Εχει ως τώρα αποκαλυφθεί τμήμα της Κεντρικής Αυλής του συγκροτήματος, τμήμα της Δυτικής Στοάς και του Αρχείου.

Το Αρχείο πινακίδων που είναι και το πολυτιμότερο εύρημα αυτής της ανασκαφής, «αριθμεί μέχρι στιγμής 119 θραύσματα και περιλαμβάνει φυλλόσχημες και σελιδόσχημες πινακίδες» σύμφωνα με την αρχαιολόγο. «Τα κείμενα αναφέρονται σε δύο βασικούς τομείς της λειτουργίας των ανακτόρων, συλλογή και αναδιανομή πόρων, που δηλώνονται με τη χρήση γνωστών από τα μυκηναϊκά αρχεία διοικητικών-οικονομικών όρων. Καταγράφονται καταβολές φόρων με τη μορφή διαφόρων αγαθών, παροχές σε ιερό ή ιερά, τοπωνύμια και κύρια ονόματα. Σε ένα σφράγισμα αναφέρεται ο τίτλος άναξ σε γενική πτώση, wa-na-ko-to” Η καταστροφή της στοάς και του δωματίου του αρχείου χρονολογείται με βάση την κεραμεική στην ΥΕ ΙΙΙΑ1-ΙΙΙΑ2 πρώιμη περίοδο.

Ψηφιδωτά δάπεδα στην Αρχαία Μεσσήνη

Η έρευνα του Πέτρου Θέμελη στην Αρχαία Μεσσήνη επικεντρώθηκε στις περιοχές της αγοράς και του θεάτρου. Εντυπωσιακό είναι το ψηφιδωτό δάπεδο που έχει αποκαλυφθεί δυτικά του θεάτρου σε συγκρότημα μεταγενέστερων χρόνων (3ος – 4ος αι. μ.Χ.) το οποίο συντηρήθηκε. Το δάπεδο αυτό που κάλυπτε μια μεγάλη αίθουσα φέρει την επιγραφή «Παράμονος αναγνώστης εποίησε».

Ο ανασκαφέας πιστεύει ότι στο χώρο αυτό υπήρχαν ξύλινα ερμάρια όπου ο Παράμονος τοποθετούσε βιβλία. Πλάι στην αίθουσα του αναγνώστη αποκαλύφθηκε κι άλλη αίθουσα με ψηφιδωτό δάπεδο και γεωμετρική διακόσμηση όπως και την κτητορική επιγραφή «Θεόδουλος επίσκοπος ποιεί». Ο κ. Θέμελης θεωρεί πως όλο το συγκρότημα είχε λατρευτική χρήση. «Ηταν μια πρώτη εκκλησία, πριν καθιερωθεί και επιβληθεί ο τύπος της βασιλικής που επικράτησε και διατηρείται μέχρι σήμερα».

Στην περιοχή της αγοράς και συγκεκριμένα στο χώρο της βόρειας στοάς (μήκους 196 μ.) αποκαλύφθηκαν πλήρως τα λείψανα βαλανείου της ύστερης αρχαιότητας και ανατολικότερα τα ερείπια εκκλησιδίου του 13ου αιώνα και γύρω του τάφοι. Τέλος, αποκαταστάθηκαν το περιστύλιο του κρεοπωλείου και η στοά του όπως και το ψηφιδωτό γεωμετρικό δάπεδο που βρίσκεται στο περιστύλιο.

Τοιχογραφημένα ήταν τα δωμάτια στη Ζώμινθο Κρήτης

Ενα δελφίνι σε βράχο, ένα αρχιτεκτονικό θέμα και διάφορα φυτά αναγνωρίστηκαν στα θραύσματα από τις τοιχογραφίες του μεγάρου που ερευνά η αρχαιολόγος Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη στη Ζώμινθο της Κρήτης. Πρόκειται για μια τεράστιας έκτασης αλλά και σημασίας ανασκαφή στον Ψηλορείτη όπου κάθε χρόνο αποκαλύπτονται και νέα ευρήματα ενός διώροφου συγκροτήματος με δωμάτια, κλιμακοστάσια, αυλές, αλλά και βωμούς.

Η έρευνα της κ. Σακελλαράκη επικεντρώθηκε αυτή τη φορά σε έναν από τους άνω ορόφους. «Στο τμήμα αυτό το δάπεδο ήταν κατασκευασμένο από πηλό, λεπιδόχωμα και μικρές πλάκες σχιστολίθου πάνω σε χοντρά δοκάρια. Στη ΒΔ γωνία βρέθηκε πλήθος αγγείων ΥΜ ΙΑ περιόδου, όπως γραπτές πρόχοι, σφαιρικό ρυτό, λίθινο φωλεόσχημο αγγείο, καθώς και τριπτήρες».

Σε άλλο χώρο του άνω ορόφου εντοπίστηκε μεγάλο τμήμα τοιχογραφίας που είχε υποστεί καταστροφή από βανδαλισμούς το 2015. Στο ανατολικό τμήμα του ίδιου χώρου βρέθηκε χάλκινο δαχτυλίδι με σκηνή λατρείας, αντίστοιχο των χρυσών και ημιτελής σφραγίδα.

Ολα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την άποψη της ανασκαφέα ότι η Ζώμινθος αποτελεί ένα σημαντικό κέντρο λατρείας (πολλοί διπλοί πελέκεις μεταξύ άλλων χαρακτηριστικών αντικειμένων, όπως ρυτά), αλλά και σημαντικό κέντρο εμπορικών συναλλαγών (πλήθος πίθων σε όλους τους χώρους, περισσότεροι απ΄ ότι θα απαιτούσε η κατοικία ενός εύπορου ιδιοκτήτη) με κατοίκους από τη δυναστεία της Κνωσού, η οποία διακινούσε τον πλούτο του Ψηλορείτη, όπως δείχνει η πολυτελής κατασκευή των πολυόροφων τοιχογραφημένων χώρων που αποκαλύπτονται, κάποιοι από τους οποίους προορίζονταν για πολυπρόσωπες τελετές.

Επεξήγηση Φωτογραφιών

1  Ψηφιδωτό δάπεδο στη Μεσσήνη, στο δωμάτιο του αναγνώστη

2 Ανάκτορο στον Αγιο Βασίλειο (Ξηροκάμπι) Λακωνίας

3 θραύσμα πινακίδας με τη λέξη «άνακτος» σε Γραμμική Β’ από το ίδιο ανάκτορο

4 και 5 Από την ανασκαφή στην Θήβα

The post Τοιχογραφίες και πινακίδες γραμμικής Β στα μυκηναϊκά ανάκτορα Θηβών και Λακωνίας appeared first on Enetpress.

Αίσθηση προκαλούν στην κοινή γνώμη τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα στην Κρήτη. Η Βάννα Νινιού-Κινδελή, βρήκε μια πανέμορφη χάλκινη Αρτέμιδα και έναν μαρμάρινο Απόλλωνα στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας Χανίων, στη συστηματική ανασκαφή που διενεργεί για την Εφορεία Χανίων με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης. Η ίδια χαρακτηρίζει το εύρημα μοναδικό για τον τόπο εύρεσής του.

«Εχουμε εδώ ένα σύνταγμα γλυπτών, μικρού μεγέθους, της Αρτέμιδος και του Απόλλωνος (συνολικού ύψους με τη βάση περίπου 0,54μ., χωρίς τη βάση 0,35μ.)» όπως σημειώνει. Η Άρτεμις, που είναι η προστάτιδα θεά της Απτέρας, σώζεται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση με τα άκρα της άθικτα. Σώζεται ακόμη και το λευκό της ίριδας στα μάτια της Φοράει κοντό χιτώνα με ζώνη στη μέση και αποδίδεται σε δρασκελισμό, έτοιμη να τοξεύσει.. Φαίνεται πως ήταν τοποθετημένη πάνω σε μια περίτεχνη χάλκινη βάση σχήματος κιβωτιδίου.

Ο Απόλλωνας αποδίδεται με πιο λιτό τρόπο κι έτσι έρχεται σε αντίθεση με την εμφατική απεικόνιση της κυρίαρχης στην πόλη, θεάς. Αλλά ως έργο είναι πολύ καλής εκτέλεσης, με σπάνια διατήρηση της ερυθρής βαφής στο στήριγμά του.

Τα γλυπτά εδράζονταν σε μικρό λίθινο βαθμιδωτό βάθρο, στο οποίο είχαν στερεωθεί με μολυβδοχόηση.

Η ανασκαφέας θεωρεί ότι τα δύο αυτά γλυπτά, πιθανότατα είχαν εισαχθεί από καλλιτεχνικά κέντρα εκτός της Κρήτης, προκειμένου να αποτελέσουν -τοποθετημένα σε κόγχη τοίχου- το οικιακό ιερό της ρωμαϊκής πολυτελούς οικίας που κοσμούσαν. Πιστεύει επίσης πως χρονολογούνται στο β΄ μισό του 1ου με αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ.

The post Εντυπωσιάζουν τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα στην Κρήτη appeared first on Enetpress.