Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Απονομή των βραβείων του 22ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ σήμερα, με τον «Χρυσό Αλέξανδρο» καλύτερης ταινίας, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 15.000€, να απονέμεται στο ντοκιμαντέρ «Καλωσήρθατε στην Τσετσενία» (Welcome to Chechnya) σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Φρανς (ΗΠΑ), ανατριχιαστικό ντοκιμαντέρ-αποκάλυψη γύρω από τα πογκρόμ ενάντια στους ομοφυλόφιλους από την ομοσπονδιακή δημοκρατία της Τσετσενίας, απονεμήθηκε το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος» του φετινού 22ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Βραβείο που περιλαμβάνει και χρηματικό έπαθλο 15.000 ευρώ.

Στην ταινία του Ντέιβιντ Φρανς απονεμήθηκε κα το βραβείο των μελών της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI). Με το σκεπτικό των κριτικών να τονίζει πως, «σε αυτές τις πρωτόγνωρες εποχές, ο κοινωνικό-πολιτικός ακτιβισμός είναι πιο απαραίτητος από ποτέ. Καθώς η επιβολή της καραντίνας έκανε πιο εύκολο σε λευκούς, ετεροφυλόφιλους άνδρες λαϊκιστές σε όλο τον κόσμο να εφαρμόσουν τις ακραίες πολιτικές τους, το Καλωσήρθατε στην Τσετσενία του Ντέιβιντ Φρανς δίνει φωνή σε αυτούς που δεν έχουν φωνή: στις γυναίκες και στις LGBTQ κοινότητες που είναι οι πρώτες που υποφέρουν όταν οι ελευθερίες του λόγου και της έκφρασης οδηγούνται σε κρίσιμο σημείο».

Στην ταινία απονεμήθηκε και ένα τρίτο βραβείο, το Mermaid Award που απονέμεται στην καλύτερη ταινία LGBTQI+ θεματικής του επίσημου προγράμματος του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Ενώ, Ειδική Μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ, «Μαντάμ» (Madame) σε σκηνοθεσία Στεφάν Ριτχάουζερ (Ελβετία).

Η FIPRESCI απένειμε και ένα δεύτερο βραβείο, τη φορά αυτή σε ελληνικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που συμμετέχει στο Διεθνές Πρόγραμμα του φεστιβάλ. Το βραβείο κέρδισε η ταινία «Η μουσική των πραγμάτων» του Μένιου Καραγιάννη (Ελλάδα), που, όπως αναφέρει το σκεπτικό των κριτικών: «Υπάρχουν ταινίες που πέρα από το να προσφέρουν πληροφορίες, ανοίγουν τον δρόμο για νέες πραγματικότητες και μας βοηθούν να αναπτύξουμε ευαισθησία για τον χώρο και τον χρόνο, τις εικόνες, τα υλικά».

Με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000€, να απονέμεται στο ντοκιμαντέρ «Σπίτι μου» (Acasă/My Home) σε σκηνοθεσία Ράντου Τσορνίτουτς (Ρουμανία, Φινλανδία, Γερμανία). Πρόκειται για ένα συγκινητικό ντοκιμαντέρ γύρω από μια 11μελη οικογένεια που η προσπάθειά της να ζήσει κοντά στη φύση σ’ ένα υδάτινο δέλτα έξω από το Βουκουρέστι τη φέρνει σε σύγκρουση με ένα «πολιτισμό» που δεν είναι έτοιμος να δεχτεί τη διαφορετικότητα.

Στο τμήμα «Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα Newcomers» του φεστιβάλ, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 8.000 ευρώ, ο «Χρυσός Αλέξανδρος απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ, «Βάλχενζεε για πάντα» (Walchensee Forever) σε σκηνοθεσία Γιάνα Γι Γουόντερς (Γερμανία), «μία εξαιρετική ταινία», όπως αναφέρει το σκεπτικό της επιτροπής, «γυρισμένη με ειλικρίνεια και γενναιοδωρία, η οποία σταδιακά αποκαλύπτει και ξετυλίγει τις ζωές πολλών γενεών γυναικών –κάθε μία από αυτές αγαπητή, πλούσια, γενναιόδωρη και ελεύθερη με τον τρόπο της».

Ενώ, το Ειδικό Βραβείο Επιτροπής που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000€ απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ, «Ο καιρός μιας κυρίας» (Lady Time) σε σκηνοθεσία Ελίνα Ταλβενσάαρι (Φινλανδία). Ένα εξαίρετο συνολικά ντοκιμαντέρ, σημαντική μαρτυρία μιας συγκεκριμένης περιόδου που δυστυχώς δεν έχει ακόμη κλείσει, που, ξεκινώντας από τα γεγονότα στην Καρταχένα της Ισπανίας το 1992, αναλύει, μέσα από απλούς μάρτυρες, με δύναμη και ειλικρίνεια, την άλλη, πιο αληθινή πλευρά της σύγχρονης ευρωπαϊκής Ιστορίας.

Στο ντοκιμαντέρ «Αυτοπροσωπογραφία» (The Self Portrait) σε σκηνοθεσία Κάτια Χέγκσετ, Μάργκρετ Όλιν, Έσπεν Βάλιν (Νορβηγία), που «προσεγγίζει την αγωνιώδη προσπάθεια της διάσημης Νορβηγίδας φωτογράφου Λένε Μαρίε Φόσεν να αντισταθεί στην ύπουλη και σαρκοβόρα ασθένειά της, μετατρέποντάς την σε κίνητρο δημιουργίας», απονεμήθηκε το βραβείο της Βουλής των Ελλήνων

Στο ντοκιμαντέρ «Η μουσική των πραγμάτων» (The Music of Things) σε σκηνοθεσία Μένιου Καραγιάννη (Ελλάδα), απονεμήθηκε και το βραβείο της ΕΡΤ (χρηματικό ποσό 3.000 ευρώ), με το βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου να απονέμεται στο ντοκιμαντέρ «Νίκος Καρούζος – Ο δρόμος για το έαρ του Γιάννη Καρπούζη (Ελλάδα).

Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας που απονέμεται σε ταινία που φέρει την ετικέτα #humanrights, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Aswang» (Ασουάνγκ) σε σκηνοθεσία Αλίξ Άιν Αρούμπακ (Φιλιππίνες, Γαλλία, Νορβηγία, Κατάρ, Γερμανία), ένα δυνατό κατηγορώ κατά της κρατικής τρομοκρατίας.

Τέλος, το βραβείο του ελληνικού τμήματος του Women in Film & Television, που απονέμεται σε γυναίκα σκηνοθέτρια ταινίας που προβάλλεται στο Επίσημο Πρόγραμμα του Φεστιβάλ, κέρδισε η Κατερίνα Πατρώνη για το ντοκιμαντέρ «Ο τέταρτος χαρακτήρας», ένα ιδιαίτερα διεισδυτικό ντοκιμαντέρ γύρω από τρεις μοναχικούς άνθρωποι, που, όπως και τα αδέσποτα σκυλιά, περιφέρονται στους δρόμους της Αθήνας, μονολογώντας, μέσα από τις παράλληλες ιστορίες τους για την απώλεια, την ενοχές αλλά και την πίστη τους.

The post 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Χρυσός Αλέξανδρος και άλλα 3 βραβεία στο αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ «Καλωσήρθατε στη Τσετσενία» appeared first on Enetpress.

Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Στην παραλιακή, με ναυτική βάση, ισπανική πόλη της Καρταχένα στρέφεται ο σκηνοθέτης Λουίς Λόπεζ Καράσκο στο εκπληκτικό ντοκιμαντέρ-ποταμό του (διάρκειας 200 λεπτών), «Το έτος της ανακάλυψης», που είδαμε στο ένα από τα τρία διαγωνιστικά τμήματα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το τιτλοφορούμενο «Film Forward».

Με επίκεντρο τη σημαδιακή χρονιά του 1992, χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης και της Διεθνούς Έκθεσης της Σεβίλης, και παράλληλα με τις βίαιες και αιματηρές διαδηλώσεις της Καρταχένα (που το κράτος, για να κρατήσει το κλίμα ευφορίας, προσπάθησε να αποσιωπήσει), ο σκηνοθέτης και το συνεργείο του ξεκίνησαν, στη σημερινή πια εποχή, και μέσα από ένα επαρχιακό, με εργατικής τάξης, πελάτες, καφέ/μπαρ της πόλης, για να μιλήσουν με τους απλούς ανθρώπους που καταθέτουν τις μαρτυρίες τους τόσο για τα γεγονότα του 1992 αλλά και για τη σημερινή κατάσταση στην Ισπανία.

Στη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης της Σεβίλης (που σημάδευε και τα 500 χρόνια από την ανακάλυψη της Αμερικής το 1492 από τον Χριστόφορο Κολόμβο), όταν η Ισπανία γιόρταζε με εξαιρετική λαμπρότητα, μετά από τη σκοτεινή περίοδο του φρανκισμού, τον εκμοντερνισμό της και την υποτιθέμενη ευημερία του νεοφιλελευθερισμού, πόλεις όπως η Καρταχένα, μας λέει ο Καράσκο, στη δεύτερη αυτή ταινία του μετά το μεσαίου μήκους ντοκιμαντέρ του «El Futuro», αντιμετώπιζαν μια τρομερή βιομηχανική κρίση, με το κλείσιμο εργοστασίων, τα λουκέτα, τις ιδιωτικοποιήσεις, την περιθωριοποίηση και την ανεργία, που είχαν οδηγήσει σε διαδηλώσεις, πορείες και συγκρούσεις με μια ιδιαίτερα βίαιη αστυνομία, η οποία έκανε αδιάκριτα χρήση πλαστικών σφαιρών και δακρυγόνων.

Μέσα από τις συναρπαστικές τις πιο πολλές φορές μαρτυρίες των απλών αυτών ανθρώπων στο μπαρ «Τάνα», που ο Καράσκο και με τη βοήθεια της υπεύθυνης για τη φωτογραφία, Σάρας Γκαλέγκο Γκράου, με ασυνήθιστες, εντυπωσιακές χρήσεις της οθόνης (το φορμά του βίντεο, και ιδιαίτερα το split screen που κυριαρχεί σχεδόν σε όλη την ταινία), που τονίζουν τη βοή και των όλη ατμόσφαιρα του μπαρ, ο θεατής παρακολουθεί από κοντά και συμμετέχει συναισθηματικά με τα διάφορα πρόσωπα που αφηγούνται τις εμπειρίες τους από την περίοδο.

Από την αναγκαστική χρεωκοπία που οδήγησε στο κλείσιμο του χυτηρίου για χάρη του ανταγωνιστικού στη Γερμανία εργοστασίου, τις απολύσεις, με τους ανθρώπους να χάνουν τα πάντα, μαζί και τα σπίτια τους, για να καταλήξει με τη, μέσα από αρχειακό υλικό, βίαιη καταστολή της διαδήλωσής τους από την αστυνομία, ενώ παράλληλα το κράτος, με τη Διεθνή Έκθεση της Μαδρίτης, παρουσίαζε στην τηλεόραση το «εκπληκτικό ευρωπαϊκό έργο», κάνοντας, όπως αναφέρει ένα από τα πρόσωπα, απλά «μια παράσταση» για να εντυπωσιάσει και να κρύψει την πραγματική εικόνα. Αν και τελικά, οι διαδηλώσεις του Φεβρουαρίου του 1992 που κατέληξαν και στο ατυχές κάψιμο της τοπικής Βουλής, οδήγησαν τον πρωθυπουργό της χώρας στην απόσυρση των κατασταλτικών μέτρων και την επαναλειτουργία του χυτηρίου και του ναυπηγείου.

Οι απλοί άνθρωποι στο μπαρ (που δυστυχώς σήμερα έχει, όπως πληροφορούμαστε, οριστικά κλείσει), γυναίκες και άντρες, αληθινοί πρωταγωνιστές των γεγονότων της τότε εποχής, μιλάνε με ταπεινοφροσύνη και αξιοπρέπεια για τις περιόδους του ’80 και ’90, όταν γινόντουσαν μεγαλύτερες κινητοποιήσεις, όταν, όπως επιμένουν, είχε ρίζες ο συνδικαλισμός, αντίθετα με το σήμερα, όπου, όπως τονίζουν, έχει χάσει τη δύναμή του, ενώ εξακολουθεί να σημειώνεται μια ακόμη μεγαλύτερη έλλειψη θέσεων εργασίας – «οι άνθρωποι βάλτωσαν|», λέει ένας, για να τον συμπληρώσει ένας άλλος, τονίζοντας πως, από την εποχή που η Ισπανία μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «αντί να κάνουμε ένα βήμα μπροστά κάνουμε ένα βήμα πίσω», «με τους μισθούς να έχουν μειωθεί και τη δημιουργία μιας εργατικής ανασφάλειας».

Ένα εξαίρετο συνολικά ντοκιμαντέρ, σημαντική μαρτυρία μιας συγκεκριμένης περιόδου που δυστυχώς δεν έχει ακόμη κλείσει, που αναλύει, μέσα από απλούς μάρτυρες, με δύναμη και ειλικρίνεια, την άλλη, πιο αληθινή πλευρά της σύγχρονης ευρωπαϊκής Ιστορίας. Μια ταινία που όχι μόνο της αξίζει ένα από τα βραβεία του φεστιβάλ αλλά και μια όσο το δυνατό πιο πλατιά προβολή.

Στα εκτός συναγωνισμού ντοκιμαντέρ, ιδιαίτερη ήταν η απόλαυση του πορτρέτου ενός εικονοκλάστη δημιουργού, του πολυβραβευμένου και ενός από τους στυλοβάτες της «άνοιξης της Πράγας», Τσέχου σκηνοθέτη Μίλος Φόρμαν (1932-2018) στην ταινία «Φόρμαν εναντίον Φόρμαν» της Χέλενα Τρεστίκοβα και του Γιάκουμπ Χέινα. Ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί τη ζωή του διάσημου αυτού δημιουργού, βασικά μέσα από αφηγήσεις του ίδιου του Φόρμαν όσο και μέσα από αρχειακό υλικό (ορισμένο για πρώτη φορά) και αποσπάσματα μερικών από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες του.

Η ταινία ξεκινά από τα παιδικά χρόνια του σκηνοθέτη, όταν οι γονείς του κλείστηκαν και πέθαναν στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης, με τον ορφανό Φόρμαν, να γυρίζει, όπως αναφέρει, ο ίδιος, με τη βαλίτσα του από οικογένεια σε οικογένεια, ενώ, με την απελευθέρωση και την επικράτηση του κομουνισμού, να στέλνεται σε ορφανοτροφείο. Στην περίοδο έξαρσης του κομμουνιστικού καθεστώτος, ο Φόρμαν καταφέρνει να γίνει δεκτός στη διάσημη σχολή κινηματογράφου FAMU, όπου για καθηγητές είχε τους καλύτερους σκηνοθέτες της τότε εποχής.

Αντίθετα όμως με τις γελοίες και συνήθως προπαγανδιστικές ταινίες που γυρίζονταν στα τσεχοσλοβακικά στούντιο της τότε εποχής, ο Φόρμαν, επηρεασμένος από τις ταινίες του ιταλικού νεορεαλισμού, και με αφορμή της ανόδου στην εξουσία, στη Σοβιετική Ένωση, του ανανεωτή Νικήτα Χρουτσόφ, ο Φόρμαν άρχισε, με την πρώτη κιόλας ταινία του, «Η ακρόαση», να στρέφεται σ’ ένα κινηματογράφο που, «σε αντίδραση στην ανοησία και την ανία», όπως τονίζει, που κυριαρχούσε στις ταινίες που γυρίζονταν στη χώρα του, θέλησε να παρουσιάσει «την πραγματική ζωή στην οθόνη». Αυτό, μαζί με άλλους νέους σκηνοθέτες της εποχής (Γίρι Μένζελ, Βέρα Χιτίλοβα) θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός «νέου κύματος», με έργα που θα γίνουν παγκόσμια γνωστά ως ταινίες των σκηνοθετών της «άνοιξης της Πράγας», με πρώτη την ταινία του Φόρμαν «Οι έρωτες μιας ξανθιάς» που ξαφνιάζει ευχάριστα το κοινό του φεστιβάλ των Κανών και επιλέγεται ως υποψήφιο για το ξενόγλωσσο Όσκαρ, όπως υποψήφια θα είναι και η επόμενη, επίμαχη ταινία του, «Φωτιά… πυροσβέστες».

Ο Φόρμαν αφηγείται ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες γύρω από τις ταινίες αυτές, όπως τη νεαρή, άγνωστη γυναίκα με τη βαλίτσα που τη συνάντησε ένα βράδυ στο δρόμο μετά τα μεσάνυχτα και η οποία στάθηκε έμπνευση για την ταινία του «Οι έρωτες μιας ξανθιάς», ή, όπως, όταν, στο φεστιβάλ των Κανών, όπου βρισκόταν, αποφάσισε, με τις εξεγέρσεις του Μάη του ’68, να αποσύρει την επίμαχη ταινία του «Φωτιά… πυροσβέστες» από την προβολή που θα γινόταν τη δεύτερη μέρα (στη συνέχεια, όπως ξέρουμε, το φεστιβάλ διακόπηκε), ενώ, αργότερα, μετά την αρχική απαγόρευσή της στη χώρα του, η ταινία, με την επιτυχία της στο εξωτερικό, και με απόφαση του προέδρου της Τσεχοσλοβακίας, Ντούμπτσεκ, η προβολή της τελικά επιτράπηκε.

Στη συνέχεια, ο σκηνοθέτης μας μιλάει για τα δίδυμα παιδιά του και πώς τα μεγαλώνει, όσο και για διάφορα άλλα ωραία στιγμιότυπα από τη ζωή και το έργο του στην Αμερική. Όπως όταν, με την εισβολή των σοβιετικών τανκς στην Πράγα, τον Οκτώβρη του 1968, ο Φόρμαν που βρισκόταν στο Παρίσι, δέχτηκε την πρόσκληση να γυρίσει στις ΗΠΑ μια ταινία για τους χίπις, τη «Φυγή», «Οι χίπις», θα πει, «ήταν βαρετοί. Κάπνιζαν όλη μέρα χόρτο και μετά περιφέρονταν σαν ζόμπις. Εκείνο που περισσότερο με ενδιέφερε να δώσω στην ταινία ήταν το δράμα των γονιών τους. Γι’ αυτό φώναξα τον Ζαν-Κλοντ Καριέρ να μου γράψει το σενάριο».

Παρά, όμως, την εμπορική αποτυχία της ταινίας, και τη δύσκολη περίοδο που έζησε για ένα μεγάλο διάστημα, χωρίς δουλειά, στη Νέα Υόρκη, ο Φόρμαν, χάρη στη βοήθεια του Μάικλ Ντάγκλας, μπόρεσε να γυρίσει την βραβευμένη με Όσκαρ ταινία του, «Στη φωλιά του κούκου». Που θα την ακολουθήσει με άλλες το ίδιο σημαντικές και βραβευμένες ταινίες, «Αμαντέους» (Όσκαρ σκηνοθεσίας), «Υπόθεση Λάρι Φλιντ» (Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, βραβείο σκηνοθεσίας Φεστιβάλ Βερολίνου), «Άνθρωπος στο φεγγάρι» (βραβείο σκηνοθεσίας Φεστιβάλ Βερολίνου). Ταινίες που συνήθως είχαν για ήρωες ανθρώπους αμφισβητίες, που αγωνίζονταν για την ελευθερία τους, θέμα που πάντα απασχολούσε στο έργο του τον Φόρμαν. Με ένα εξαιρετικά προσεγμένο και λιτό μοντάζ, και ωραίο ρυθμό το 77λεπτο αυτό ντοκιμαντέρ βλέπεται με ξεχωριστή απόλαυση.

Στο τρίτο του, δοσμένο με λεπτό χιούμορ, ντοκιμαντέρ, «Ο νεαρός παρατηρητής», ο Ιταλός σκηνοθέτης Νταβίντε Μάλντι παρουσιάζει το πορτρέτο του Λούκα Τουφάνο, ενός 14χρονου νεαρού που εγκαταλείπει την ελεύθερη, ξένοιαστη ζωή κοντά στην οικογένειά του στο βουνό για να εκπαιδευτεί ως σερβιτόρος στο οικοτροφείο μιας ξενοδοχειακής σχολής σε μια επαρχιακή πόλη της Ιταλίας.

Με τα καθημερινά, σχολαστικά, με αυστηρούς, άκαμπτους κανόνες μαθήματα, η ατίθαση μέχρι τότε ζωή του νεαρού Λούκα αρχίζει ν’ αλλάζει, ενώ ο ίδιος, από αρχικά βαριεστημένος νεαρός, αρχίζει σταδιακά να «ενηλικιώνεται» και να μαθαίνει το επάγγελμα (απ’ ότι φαίνεται πολύ διαδομένο και εξαιρετικά αξιοσέβαστο στην Ιταλία): να στέκεται όρθιος, να κρατά και να ισορροπεί το δίσκο, να δέχεται παραγγελίες από το τηλέφωνο, να διπλώνει τις πετσέτες, να στρώνει το τραπέζι, να βάζει σωστά και σε ίσια γραμμή τα μαχαιροπήρουνα, να φτιάχνει τα διάφορα ποτά, να μαγειρεύει και να ακολουθεί γενικά όλη την ετικέτα του εστιατορίου. Πάντα έχοντας υπόψη του να σερβίρει και να υπηρετήσει σωστά και με προθυμία τον πελάτη, στον οποίο δεν πρέπει να αντιλέγει ή να συζητά πολιτικά, γιατί ο πελάτης είναι ο κύριος και η πηγή των χρημάτων για τον σερβιτόρο! Μια επίπονη διαδικασία υπηρέτη και κυρίου που θα ικανοποιούσε πλήρως τον Μπρεχτ.

The post 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Χρόνια ανακάλυψης και εξεγέρσεων appeared first on Enetpress.

Μια ταινία για τη γοητεία της αρχαιολογίας και της ανασκαφής μέσα από το post-mortem πορτραίτο του αρχαιολόγου Γιάννη Σακελλαράκη. Θραύσματα, ίχνη τόπων, ανθρώπων και εποχών, οδηγούν σε μια κινηματογραφική «ανασκαφή», μια άλλη αρχαιολογία!

Είναι μια ταινία για τους αέρηδες, τα βουνά και τη θάλασσα, για τα αιωνόβια δέντρα, τη βροχή και το χιόνι, τον κύκλο των εποχών˙ για την καταστροφή και την αναγέννηση, τη συνέχεια των ανθρώπων και τη δίψα της γνώσης, για την προσπάθεια να βρούμε νόημα, για τον αιώνιο χρόνο και τη μνήμη, για τη φυσική τάξη των πραγμάτων.

Εικόνες, διαδρομές, διηγήσεις, ίχνη του απώτερου παρελθόντος, βιώματα του σήμερα, αναμνήσεις των ζωντανών και των νεκρών και σπαράγματα αρχειακού υλικού συνθέτουν μια προσωπική αφήγηση για να πουν μια ιστορία. Την ιστορία του αδιάσπαστου, του ενιαίου χρόνου.

Όλα συνυπάρχουν την ίδια στιγμή. Παρελθόν, παρόν και μέλλον είναι εκδοχές του ίδιου υλικού της ύπαρξης, και η κινηματογραφική γλώσσα, μου έδωσε μια μηχανή του χρόνου για να κινηθώ ελεύθερα μέσα σ’ αυτές. Να, όπως το νερό, που είναι ταυτόχρονα κι αέρας και υγρό και πάγος.

Η Μινωική Κρήτη του σπουδαίου αρχαιολόγου Γιάννη Σακελλαράκη (1936-2010), αναδύεται μέσα από τα πρόσωπα των σημερινών βοσκών. Καθόλου τυχαία, οι ίδιοι είναι και οι εργάτες των ανασκαφών, πολύτιμοι φύλακες της ιστορίας που επιμένει ν’ ανασαίνει στα πέτρινα καλύβια τους, φτιαγμένα με την ίδια αρχαία τεχνική των θολωτών τάφων. Οι Κρητικοί βοσκοί συναντούν τους Μινωίτες προγόνους τους στη σκιά των ίδιων βουνών.

Αναπνέουν τον ίδιο αέρα, ακούν το ίδιο θρόισμα των φύλλων, βλέπουν τη γη τους να ανθίζει ξανά και ξανά. Ακόμη και οι ήχοι της φύσης παραμένουν αναλλοίωτοι, η ξεσηκωτική κρητική μουσική δεν είναι παρά η αντανάκλασή τους. Δίπλα στα ανασκαμμένα μινωικά νεκροταφεία, οι άνθρωποι συνεχίζουν να κάνουν τις ίδιες σχεδόν αρχέγονες τελετουργίες τους, να προσφέρουν θυμίαμα στους νεκρούς τους. Να τους τιμούν και να τους θυμούνται. Αρχαίες λέξεις και μελωδίες που μοιάζει να θέλουν να τους συμφιλιώσουν με την έννοια όχι του θανάτου αλλά της ζωής.

Ό,τι χάνεται, κάποια στιγμή θα ξαναβρεθεί, γιατί δεν έχει σταματήσει να υπάρχει. Η αναζήτηση αυτής της ρίζας που συνδέει υπόγεια τις ζωές των ανθρώπων για κάποιους είναι έργο ζωής. Αποφασισμένοι να σκάβουν, όχι για να βρίσκουν αλλά για να κατανοούν.
Συλλέγω λοιπόν τα ίχνη, από το χθες κι από το τώρα για να τ’ αφήσω κληρονομιά στο αύριο. Τα πάντα αφήνουν ίχνος. Οι άνθρωποι στον τόπο και το χρόνο, τα δέντρα, τα ζωντανά, ο άνεμος όταν περνάει μέσα από τα φύλλα των δέντρων, ακόμη και τα μυρμήγκια στο διάβα τους. Ακόμη και οι ταινίες. Αυτή είναι η δική μου αρχαιολογία!

The post «Το ίχνος του χρόνου» της Διονυσίας Κοπανά, στο 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης appeared first on Enetpress.

Από το 2000 μέχρι σήμερα περισσότεροι από 22.000 μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, με τους περισσότερους να έχουν πνιγεί στη Μεσόγειο.

Τι συμβαίνει όμως με όλους αυτούς τους νεκρούς; Ποιος τους αναγνωρίζει; Πώς μπορεί να γίνει η ταυτοποίησή τους, πώς μπορεί να τους αναγνωρίσει η οικογένειά τους; Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που βάζει το συγκλονιστικό, σπαρακτικό ντοκιμαντέρ «#387» («Αριθμός 387») της Μαντλέν Λερουαγιέρ, που είδαμε στο «διαγωνιστικό τμήμα των Newcomers» του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης. Η ταινία αναφέρεται σ’ ένα αγνώστου ταυτότητας πλοίο που βυθίστηκε στη θάλασσα κοντά στην Κατάνια της Σικελίας τον Απρίλη του 2015 και στο οποίο πνίγηκαν 800 άτομα (γυναίκες, άντρες και παιδιά), ενώ σώθηκαν μόλις 28 άτομα.

Ένα χρόνο μετά, το πλοίο-φάντασμα ανασύρθηκε από τον βυθό μαζί με 528 πτώματα. Ερευνητές και υπάλληλοι από το Ιατροδικαστικό Ινστιτούτο του Μιλάνου αναλαμβάνουν το δύσκολο έργο της ταυτοποίησης των νεκρών. Μέσα από τα λείψανα και τα προσωπικά αντικείμενα (ρούχα, τσάντες, πορτοφόλια, βρεμένα χαρτονομίσματα, έγγραφα, σημειώσεις, ημερολόγια, κ.ά.), μέσα από DNA αλλά και με συνεντεύξεις με τους λιγοστούς επιζήσαντες, οι ερευνητές προσπαθούν να κάνουν την ταυτοποίηση.

Τα πράγματα όμως δεν είναι καθόλου εύκολα. Τα χαρτιά και οι ταυτότητες που τυχόν βρίσκουν είναι συνήθως ψεύτικες (αγορασμένες στη μαύρη αγορά του Σουδάν), τα ονόματα ψεύτικα και τα λείψανα λιγοστά, ενώ πολλοί από τους πνιγμένους έχουν ενταφιαστεί ανώνυμα σε διάφορα κοιμητήρια της Σικελίας (με τους αριθμούς απλώς να σημαδεύουν τους τάφους τους: 320, 439, κλπ.). Στις καθυστερήσεις ταυτοποίησης συμβάλλει και η ιταλική γραφειοκρατία, με αποτέλεσμα μια εξακρίβωση να παίρνει ένα ολόκληρο χρόνο!

Στο επίκεντρο της έρευνας, ο #387, ο αριθμός 387. Στα λιγοστά του λείψανα, ένα πλευρό, ένας καρπός, μια φάλαγγα. Με ένα φούτερ, ένα πορτοφόλι, μερικές ξεθωριασμένες φωτογραφίες, μερικές κατεστραμμένες σελίδες από ένα γράμμα. Οι ερευνητές προσπαθούν απελπισμένα να ανακτήσουν κάτι, μέσα από τις στάχτες που θα βοηθήσει στην ταυτοποίηση. Προσπάθειες «από σεβασμό προς τους νεκρούς, γιατί αυτό είναι δίκαιο, για να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια των νεκρών», όπως πολύ σωστά αναφέρει ένα από τα πρόσωπα. Το μόνο, δυστυχώς, που μπορεί σ’ αυτή την περίπτωση να προσφέρει η Ευρώπη!

Ύστερα από μιας δύσκολη και με μεγάλη σχολαστικότητα σειρά ερευνών, οι ερευνητές ανακαλύπτουν πως τα λιγοστά λείψανα του αριθμού 387 ανήκουν σε δυο, στην πραγματικότητα, άτομα: ένα νεαρό, 16 περίπου χρονών κι ένα μεγαλύτερο, γύρω στα 25 άντρα. Το γράμμα είναι μάλλον του νεαρού, γραμμένο απ’ ότι φαίνεται προς το κορίτσι του, την Ολοούτι, γράμμα που δεν εστάλη ποτέ και που, ανάμεσα στις σελίδες του, γράφει: «Ελπίζω να σε ξαναβρώ, αγάπη μου… αυτό το γράμμα ελπίζω να σε φτάσει μια μέρα, σ’ αγαπώ…» Μόνο που, όπως μας πληροφορεί στο φινάλε του, το ντοκιμαντέρ, ύστερα από 4 χρόνια ερευνών, 2 μόνο θύματα ταυτοποιήθηκαν!

Από το φεστιβάλ του Σάντανς μας έρχεται το συγκλονιστικό, συχνά ανατριχιαστικό, ντοκιμαντέρ, «Καλωσήρθατε στη Τσετσενία» (διαγωνιστικό τμήμα), του Αμερικανού σκηνοθέτη Ντέιβιντ Φρανς, γνωστού για το ήδη βραβευμένο σε διάφορα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του, «Ο θάνατος και η ζωή της Μάρσα Π. Τζόνσον, γύρω από τον μυστηριώδη θάνατο, το 1992, της γνωστής μαύρης γκέι ακτιβίστριας.

Μια συγκλονιστική, ανατριχιαστική έρευνα γύρω από τον αδιάκοπο, ιδιαίτερα επικίνδυνο, αγώνα ενός υπόγειου δικτύου ακτιβιστών στη Μόσχα, να βοηθήσουν τα μέλη της κοινότητας της ΛΑΟΤΚΙΑ+ της Τσετσενίας από το πογκρόμ που έχει εξαπολύσει εναντίον τους ο ευνοούμενος του Πούτιν πρόεδρος της Τσετσενίας, Ραμζάν Καντιρόφ. Πογκρόμ που περιλαμβάνει μαζικές συλλήψεις, φυλακίσεις, φριχτά βασανιστήρια, εξαφανίσεις ακόμη και δολοφονίες των γκέι (ενώ, συχνά, μετά τα βασανιστήρια, η αστυνομία παραδίδει τα θύματά της στις οικογένειές τους ζητώντας τους να τα δολοφονήσουν!), όπως εξηγούν τόσο οι ακτιβιστές του μυστικού «Καταφυγίου» της Μόσχας, όσο και τα κυνηγημένα γκέι άτομα, που ο Ντέιβιντ Φρανς, για να καλύψει την πραγματική τους ταυτότητα, καταφέρνει πολύ έξυπνα να αντικαταστήσει ψηφιακά τα πρόσωπά τους με πρόσωπα άλλων.

Η κάμερα του Φρανς δεν αποφεύγει να καταγράψει ανατριχιαστικές σκηνές από τα διάφορα βασανιστήρια αλλά και να δώσει, από κοντά και με ξεχωριστή φροντίδα, τον καθημερινό αγώνα, με όλες τις λεπτομέρειες, των ανθρώπων που, με κίνδυνο της ζωής τους, αγωνίζονται καθημερινά να σώσουν τους κατατρεγμένους ενός καθαρά ρατσιστικού καθεστώτος αλλά και να παρουσιάσουν το δράμα τους σε τοπικές καθώς και σε παγκόσμιες οργανώσεις. Αν και, δυστυχώς, όπως πληροφορούμαστε, το ελεγχόμενο από τον Πούτιν ρωσικό δικαστήριο απέρριψε τις καταγγελίες που έκανε δημόσια, ο Μαξίμ Λαπουνόφ, ο μόνος γκέι που τόλμησε να εμφανιστεί και να καταγγείλει την όλη κατάσταση σε Επιτροπή Βασανιστηρίων της Μόσχας.

Παράλληλα, παρακολουθούμε την όλη διαδικασία της σωτηρίας αντρών και γυναικών που διαφεύγουν για να μεταφερθούν κρυφά από τη Τσετσενία στο Κρυφό Καταφύγιο στη Μόσχα και από εκεί, αφού παραμείνουν για ένα διάστημα κρυμμένοι, μεταφέρονται, με διάφορους τρόπους, σε άλλες χώρες (Καναδά ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως στις; ΗΠΑ που δεν δέχεται να υποδεχτεί τους γκέι) – μέχρι σήμερα η ομάδα των ακτιβιστών έχει καταφέρει να μεταφέρει 151 άτομα έξω από τη Ρωσία. Πρόκειται για μια δυνατή, τολμηρή φωνή ενάντια σε ένα καθεστώς που αποσιωπά τα φριχτά εγκλήματα μιας φασιστικών διαστάσεων πολιτικής που αποσκοπεί στη γενοκτονία μιας μερίδας ανθρώπων, εκείνης της ΛΑΟΤΚΙΑ+. Που σε κάνει να διερωτάσαι; Μετά, ποιας κοινότητας θα είναι η σειρά;

Στην ελληνογαλλική παραγωγή «Κυριακές», η Αλήθεια Αβράμη εστιάζει την κάμερά της στον πατέρα της, τον γνωστό ως Πάτερ Τομ, που αφού υπηρέτησε για 30 χρόνια ως ιερέας της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Τουσόν της Αμερικής, αιφνιδίασε τους πάντες που τον θαύμαζαν, όταν αποφάσισε να αποποιηθεί την ιδιότητά του. Η απόφαση για το φτιάξιμο του ντοκιμαντέρ ξεκίνησε όταν η Αλήθεια Αβράμη ανακάλυψε ένα παλιό βίντεο του πατέρα της όπου αυτός εξομολογείται τα διάφορα μυστικά του, τους προβληματισμούς τους για τη θρησκεία και τη θέση του στη θρησκεία γενικότερα. Βίντεο όπου ζητά απαντήσεις («άρχισα ν’ αμφισβητώ πολλά πράγματα», αναφέρει) για το νόημα της ζωής, την πνευματικότητα, τον ίδιο το Θεό. «Οι Κυριακές για μένα έπαψαν να έχουν νόημα», αναφέρει σε μια στιγμή. Το ντοκιμαντέρ, μέσα από υλικό αλλά και συνεντεύξεις με φίλους και συγγενείς, καθώς και από μια επίσκεψη του ίδιου και της κόρης του σε συγγενείς στην Ελλάδα, μας αποκαλύπτει την προηγούμενη, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ζωή του Πατήρ Τομ, ενός ιερέα που θαύμαζαν τα 400 περίπου άτομα της ενορίας του, ιερέα πρωτοπόρου, αγωνιστή και καινοτόμου, όπως τονίζουν όσοι τον γνώριζαν.

Κι όμως, τριάντα χρόνια μετά, ο Πατήρ Τομ διερωτάται: «Τι μου συμβαίνει;» «Τριάντα χρόνια ζούσα σ’ ένα ψέμα!». Η ταινία δεν προσφέρει τελεσίδικες απαντήσεις σχετικά με την απόφαση του Τομ. Απ’ ότι μαθαίνουμε, η δολοφονία ενός ιερέα στην περιοχή του, καθώς και ο θάνατος της μητέρας του («ήθελα να την κάνω ευτυχισμένη», εξομολογείται κάποια στιγμή, αφήνοντας να διαφανεί πως αυτός ήταν ο βασικός λόγος που τον έκανε να γίνει ιερέας). Η κάμερα της Αβράμη διεισδύει στο χαρακτήρα του πατέρα της, στην προσπάθειά της να εξηγήσει όχι μόνο τα άγχη και τη μοναξιά του αλλά και την αυθεντικότητα με την οποία τελικά αντιμετωπίζει τον εαυτό του και τους άλλους, όσο δύσκολο και επίπονο αυτό αποδεικνύεται, προσφέροντάς μας το πορτρέτο ενός ανθρώπου που «ήθελε να πάρει τον έλεγχο του εαυτού του».

The post 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ: Από τον βυθό της Μεσογείου στα προγκρόμ της Τσετσενίας appeared first on Enetpress.

Στην Αθήνα των αδέσποτων

Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Με τη μεταφορά του, εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19, δυο περίπου μήνες αργότερα, ξεκίνησε το 22ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με περισσότερες από 70 ελληνικές ταινίες, στο διαγωνιστικό και τα διάφορα άλλα τμήματά του και μια επιλογή από ντοκιμαντέρ από τον διεθνή χώρο, που ο συνολικός του αριθμός ξεπερνά τις 200.

Φέτος, εξαιτίας tου κορονοϊού, το φεστιβάλ μεταδίδεται διαδικτυακά, με τις κριτικές επιτροπές (Διεθνή, FIPRESCI και άλλες) να βλέπουν τις ταινίες on-line και με τα βραβεία να απονέμονται στις 28 Μαϊου.

Το μυστήριο που λέγεται ζωή ο κινηματογράφος, στα 120 τόσα χρόνια της ιστορίας του, προσπαθεί, με το δικό του μοναδικό τρόπο, να αναπτύξει και να εξηγήσει. Με ακόμη ένα πιο ιδιαίτερα μοναδικό τρόπο αυτό το βλέπουμε στο ντοκιμαντέρ. Στο ελληνικό ντοκιμαντέρ «Οι άγνωστοι Αθηναίοι» (διαγωνιστικό τμήμα), η κάμερα της Αγγελικής Αντωνίου (υπεύθυνης όχι μόνο για τη σκηνοθεσία αλλά και για τη διεύθυνση φωτογραφίας), στρέφεται στο μυστήριο μιας διαφορετικής ζωής, εκείνης των αδέσποτων σκυλιών της Αθήνας και των ανθρώπων που τα φροντίζουν.

Ο Χρήστος, ο Νάσος, η Μπέτη, ο Διονύσης, η Φωτούλα, ο Ιάσωνας, ο «Γλύκας» (το μόνιμο μέχρι το θάνατό του, σκυλί στην είσοδο του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία») είναι σκυλιά που ζουν στους δρόμους της κεντρικής Αθήνας, στην πλατεία Συντάγματος, το Μοναστηράκι, την πλατεία Κλαυθμώνος και άλλες περιοχές του κέντρου. Όμορφα, φιλήσυχα, αθώα, αγαπημένα ζώα, που επιβιώνουν χάρη στις φροντίδες μερικών ανθρώπων, παρά το απαράδεκτη, αδιανόητη, βάναυση συμπεριφορά που επιδεικνύουν, κάθε τόσο, ορισμένοι (τη Φωτούλα κάποιοι, όπως μαθαίνουμε, την είχαν δέσει σε μηχανάκι και την έσερναν στους δρόμους, μέχρι που σκίστηκε η κοιλιά της).  «Το χειρότερο ζώο  στον πλανήτη είναι ο άνθρωπος», θα πει, κάποια στιγμή, δυστυχώς πολύ σωστά, ο μικροπωλητής στο Μοναστηράκι που φροντίζει τα σκυλιά της περιοχής.

Η κάμερα τα παρακολουθεί άλλοτε τη νύχτα κι άλλοτε στη διάρκεια της ημέρας, με ξεχωριστή αγάπη στις βόλτες τους στους δρόμους και τα πεζοδρόμια, ανάμεσα στους ανθρώπους που κυκλοφορούν, συχνά αδιάφοροι (μια απρόσεκτη μάλιστα γυναίκα  προσπερνάει σέρνοντας το καροτσάκι με το μωρό της πάνω από την ουρά ενός ξαπλωμένου στον πεζόδρομο σκυλιού, χωρίς να καν να δείξει πως το πήρε είδηση).

Στις διάφορες αυτές διαδρομές της κάμερας της Αντωνίου, μας δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσουμε τα άτομα που με αγάπη και πάθος έχουν αναλάβει τη φροντίδα των αδέσποτων αυτών σκυλιών, που όχι μόνο τα ταϊζουν αλλά και τους δίνουν τα φάρμακα και τους παρέχουν την ιατρική περίθαλψη όταν τη χρειάζονται. Διαδρομές που μας δίνουν μια άλλη, άγνωστη εικόνα της Αθήνας, μια εικόνα ασυνήθιστη, μιαν Αθήνα με τη δική της ομορφιά, μέσα από όμορφα, και με ποιητική διάθεση, στημένες σκηνές και με ένα ωραίο ρυθμό από τον οποίο δεν λείπει και η συγκίνηση.

Μια το ίδιο όμορφη, ασυνήθιστη εικόνα της Αθήνας μας δίνει και η Κατερίνα Πατρώνη στο δικό της ντοκιμαντέρ «Ο τέταρτος χαρακτήρας». Σ’ αυτό, τρεις μοναχικοί  άνθρωποι, που, όπως και τα αδέσποτα σκυλιά, περιφέρονται στους δρόμους της Αθήνας, μονολογώντας, μέσα από τις παράλληλες ιστορίες τους, για την απώλεια, τις ενοχές αλλά και την πίστη τους.

Ο ένας, 60χρονος πια, που έχει χάσει τα λεφτά της οικογένειας στον τζόγο, έχει προδώσει όλους τους αγαπημένους του και έχει αποπειραθεί ν’ αυτοκτονήσει, αναζητά τώρα ένας είδος εξιλέωσης ταϊζοντας και φροντίζοντας τα περιστέρια (οι σκηνές με τα περιστέρια, γύρω και καθισμένα πάνω του, να τρώνε άνετα είναι από τις πιο όμορφες της ταινίας). Η δεύτερη, μια 30χρονη γυναίκα, που έχει χάσει τον μικρότερο, αγαπημένο της αδερφό, σε ατύχημα, τώρα περιφέρεται στους δρόμους, βάζοντας κορδέλες στους χώρους όπου αυτός σκοτώθηκε. Ο τρίτος, τέλος, ένας σχετικά νεότερος άντρας, που εγκαταλείπει κάθε τόσο το μοναστήρι όπου εργάζεται ως απλός καθαριστής των διαδρομών και των τουαλετών (και στο οποίο κατάφερε να βρει την πίστη του), επιστρέφει, κάθε τόσο,  στην Αθήνα για να μαζεύει διάφορα σκουπίδια από τους δρόμους και τα πάρκα.

Τρία πρόσωπα που περιπλανώνται στη μεγαλούπολη, ζώντας ο καθένας στο δικό του κόσμο, αποκαλύπτοντάς μας, μέσα από τους μονολόγους τους, τις εσωτερικές τους αγωνίες, αναζητώντας τη λύτρωση μέσα από τις μικρές, καθημερινές ιεροτελεστίες τους.

Με την Πατρώνη να συνθέτει μια άλλη, διαφορετική, πάντα συναρπαστική, εικόνα της Αθήνας, μετατρέποντας τα  περιστέρια που τρώνε από τα χέρια του ηλικιωμένου άντρα, το νερό που πλένει τους πολυσύχναστους δρόμους, τα αυτοκίνητα που τους διασχίζουν, τους πεζούς, που περιφέρονται, τον ποδηλάτη που διασχίζει έναν έρημο δρόμο με ελεύθερα στον αέρα τα χέρια του, σε ένα τέταρτο χαρακτήρα, ένα χαρακτήρα φτιαγμένο με εικόνες γεμάτες μαγεία, ομορφιά και μυστήριο.

Στα δυο αυτά ελληνικά ντοκιμαντέρ όσο και στη ρουμάνικη ταινία «Σπίτι μου» του Ράντου Τσιορνίσιους και της Λίνα Βντόβι, το κυρίαρχο στοιχείο είναι οι χώροι. Η Αθήνα στις ταινίες της Αντωνίου και της Πατρώνη, η ερημιά του Δέλτα του Βουκουρεστίου στη ρουμάνικη ταινία.

Στην ερημιά αυτή του Δέλτα, σε μια καλύβα ζουν, εδώ και χρόνια, μια 11μελής οικογένεια. Μια οικογένεια σε απόλυτη αρμονία με τη φύση, με τα ζώα τους (γουρούνια, κότες, περιστέρια, σκύλο και γάτο), με τα παιδιά τους, μακριά από τον «πολιτισμό», να περνούν το χρόνο τους παίζοντας, ψαρεύοντας στη λίμνη, ή κάνοντας βόλτες σ αυτήν με τη βάρκα τους. Οικογένεια που μου θύμισε τον Χένρι Θορό που στο Walden του αναζητά μια διαφορετική ζωή κοντά στη φύση. Μόνο που, από τη μια, η κοινωνική πρόνοια που θέλει τα παιδιά υπό έλεγχο και, από την άλλη, ο Σύνδεσμος των Φυσικών Πόρων που θέλει να μετατρέψει το χώρο σε πάρκο, αναγκάζουν την οικογένεια να μετακομίσει στην πόλη και να αποδεχτεί μια συμβατική, ελεγχόμενη ζωή.

Μετακόμιση που φέρνει στο προσκήνιο τα «κακά» του σύγχρονου πολιτισμού: περιορισμό της ελευθερίας, κινητά και τεχνολογία, νέα, όχι ιδιαίτερα ευχάριστα, ήθη, που πραγματικός στόχος τους είναι η αποξένωση και η διάλυση της οικογένειας. Οι δυο σκηνοθέτες αντιμετωπίζουν με τρυφερότητα αλλά και διεισδυτικότητα τα προβλήματα της οικογένειας, καταγράφοντας με λεπτομέρεια, συχνά με λεπτό χιούμορ, και με εκφραστικές, επιλεγμένες με σύνεση, εικόνες, την καθημερινή ζωή τους, ιδιαίτερα εκείνη των παιδιών, τόσο στην ελκυστική ερημιά του Δέλτα όσο και στη ζοφερή ατμόσφαιρα μιας πόλης που δεν δείχνει να μπορεί να τους προσφέρει και πολλά.

The post 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ: Στην Αθήνα των αδέσποτων appeared first on Enetpress.