ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Ποιητικά παιχνίδια των αναμνήσεων και φρικιαστικά παιχνίδια με φαντάσματα
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
*** Αναμνήσεις
Ricordi? Ιταλία, 2018. Σκηνοθεσία-σενάριο: Βαλέριο Μιέλι. Ηθοποιοί: Λούκα Μαρινέλι, Λίντα Καρίντι, Τζιοβάνι Ανζάλντο. 106΄
Ποια επίδραση μπορεί να έχει το παρελθόν μας στον έρωτά μας, στις σχέσεις με τον άλλο/την άλλη, αλλά και γενικότερα στη ζωή μας; διερωτάται ο σεναριογράφος, σκηνοθέτης και φωτογράφος Βαλέριο Μιέλι στη νέα του αυτή ταινία που πρωτοπροβλήθηκε στο τμήμα «Μέρες του δημιουργού» στο φεστιβάλ Βενετίας (όπου κέρδισε το βραβείο κοινού, ειδική μνεία και βραβείο γυναικείας ερμηνείας).
Πρόκειται βασικά για μια ερωτική ιστορία μέσα από διάφορες, όχι πάντα ευχάριστες, περιόδους, που παρακολουθούμε μέσα από τις αναμνήσεις άλλοτε του άντρα και άλλοτε της γυναίκας. Αναμνήσεις που έχουν σίγουρα αλλοιωθεί από τον καιρό, από τα δυο, τόσο διαφορετικά, αυτά πρόσωπα, αλλά που μας δείχνουν πώς το παρελθόν (ιδιαίτερα μια μοναχική, θλιβερή παιδική ηλικία) μπορούν να επηρεάσουν ολόκληρη τη ζωή μας. Η ιστορία αρχίζει με τη συνάντηση και τον έρωτα του νεαρού ζευγαριού που ξεκινάει στη διάρκεια μιας γιορτής και που οι αναμνήσεις τους αυτές, όπως θα δούμε στη συνέχεια, θ’ αλλάξουν δραματικά τη ζωή τους.
Με εικόνες εικαστικά λαμπρές, με χρώματα ψυχρά (ιδιαίτερα στις σκηνές με τον άντρα), με χρώματα ζεστά (στις σκηνές με τη γυναίκα) που εκφράζουν τα συναισθήματα των δυο προσώπων, με ωραίες τεχνικές (ραλαντί, διπλοτυπίες και άλλα), με ένα γρήγορο μοντάζ που συνδυάζει έξυπνα και με μαεστρία τα διάφορα φλας-μπακ, ο Βαλέριο Μιέλι (που η πρώτη του ταινία «Δέκα χειμώνες στη Βενετία» είχε εντυπωσιάσει στο φεστιβάλ Βενετίας του 2012) έφτιαξε μια όμορφη, βουτηγμένη σε μια ποιητική ατμόσφαιρα, ταινία.
*** Τρομακτικές ιστορίες στο σκοτάδι
Scary Stories to Tell in the Dark. ΗΠΑ/Καναδάς/Κίνα, 2019. Σκηνοθεσία: Αντρέ Έβρενταλ. Σενάριο: Νταν Χάγκεμαν, Κέβιν Χάγκεμαν, Γκιγιέρρμο ντελ Τόρο. Ηθοποιοί: Ζόε Μάργκαρετ Κολέτι, Μάικλ Γκάρζα, Ντιν Νόρις. 108΄
Ταινία τρόμου που να εκτυλίσσεται στη διάρκεια του Halloween, με στοιχειωμένα σπίτια και φαντάσματα, είναι συνηθισμένα στοιχεία στις ταινίες του είδους, ιδιαίτερα αυτές που γυρίζονται για ένα νεανικό κοινό. Η ιστορία είναι βασικά απλή: πέντε νεαρά παιδιά, φίλοι, στη διάρκεια του Χαλογουίν αποφασίζουν να επισκεφτούν ένα εγκαταλειμμένο στοιχειωμένο σπίτι. Εκεί θ’ ανακαλύψουν το βιβλίο με ιστορίες που αφηγούταν ένα νεαρό κορίτσι, φυλακισμένο στο σπίτι από τους πλούσιους, βιομήχανους γονείς της. Θα πάρουν μαζί τους το βιβλίο για ν’ ανακαλύψουν πως οι ιστορίες εξακολουθούν να γράφονται από το φάντασμα της νεκρής, οδηγώντας τους ένα-ένα προς το θάνατό τους.
Εκείνο που πέτυχε ο Έβρενταλ είναι να φτιάξει μια πράγματι τρομακτική ατμόσφαιρα, ιδιαίτερα στο πρώτο μέρος, που θυμίζει τις καλύτερες ταινίες του είδους (ιδιαίτερα τη «Νύχτα των ζωντανών νεκρών» του Ρομέρο), προσπαθώντας να δημιουργήσει τον τρόμο μέσα από την ατμόσφαιρα και το σωστό μοντάζ παρά μέσα από στοιχεία των σπλάτερς ή με άμεσες σκηνές με φρικιαστικά τέρατα (στο δεύτερο μέρος, σε κάποια σημεία που αποπειράται χάνει και το παιχνίδι). Μπορεί ο Έβρενταλ να μη φτιάχνει κάτι το πρωτότυπο καταφέρνει όμως να φτιάξει μια ταινία στ’ αχνάρια των καλών ταινιών τρόμου (σ’ αυτό σίγουρα βοήθησε και η παρουσία του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο τόσο στο σενάριο όσο και στην παραγωγή), κάτι που λείπει από τις περισσότερες σύγχρονες ταινίες του είδους.
Και είναι υπέρ του Έβρενταλ το ότι επέλεξε να τοποθετήσει την ιστορία του το 1968, περίοδο του πολέμου του Βιετνάμ και της προεδρίας του Νίξον, αλλά και περίοδο ρατσισμού και τρομερής καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, δίνοντάς του την ευκαιρία να δώσει και μια άλλη διάσταση στην ταινία του.
** ½ Η μεγάλη νύχτα της Νάπολης
La paranza dei bambini. Ιταλία, 2019. Σκηνοθεσία: Κλαούντιο Τζιοβανέζι. Σενάριο: Κλαούντιο Τζιοβανέζι, Ρομπέρτο Σαβιάνο. Ηθοποιοί: Φραντσέσκο Ντι Νάπολι, Βιβιάνα Απρέα, Ματία Πιάνο Ντελ Μπάλτσο. 105΄
Η δράση της μαφίας παραμένει ένα από τα αγαπημένα θέματα του ιταλικού κινηματογράφου. Από τον Φραντσέσκο Ρόζι («Τα χέρια πάνω από την πόλη», «Τζουλιάνο ο αρχιληστής») μέχρι και τον Ματέο Γκαρόνε («Γκομόρα») πιο πρόσφατα, έχουμε παρακολουθήσει διάφορες πτυχές της δράσης της εγκληματικής αυτής οργάνωσης. Σ` αυτήν, και στην επίδρασή της στη νεολαία, στρέφεται και η ταινία «Η μεγάλη νύχτα της Νάπολης» του Κλαούντιο Τζιοβανέζι, που είδαμε στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βερολίνου, όπου κέρδισε το Βραβείο σεναρίου. Εκείνο που βασικά ενδιαφέρει τον σκηνοθέτη είναι να δώσει την εικόνα μιας ομάδας νεαρών 15χρονων εφήβων φίλων, από οικογένειες χαμηλής κοινωνικής τάξης, που, για να αποκτήσουν χρήματα και να μπορούν να αγοράζουν ακριβά ρούχα, σκούτερ και να πηγαίνουν σε ακριβά μπαρ, αποφασίζουν να συνεργαστούν με την τοπική μαφία πουλώντας ναρκωτικά σε μαθητές των σχολείων.
Στην απερίσκεπτη αυτή πορεία τους, θα διακινδυνεύσουν τα πάντα για να ανακαλύψουν πως η συνεργασία τους με τη μαφία θα οδηγήσει σε αναπότρεπτα αποτελέσματα, με θυσίες και την καταστροφή ό,τι καλύτερου είχαν μέχρι τότε: τη φιλία αλλά και την ευκαιρία να απολαύσουν ήρεμα και με όμορφες εμπειρίες (μαζί και τον έρωτα) την εφηβική τους ηλικία. Δυστυχώς, παρά το ωραίο περιτύλιγμα (προσεγμένο στήσιμο, ντεκόρ, ικανοποιητικός ρυθμός και ερμηνείες), ο Τζιοβανέζι (που σκηνοθέτησε επεισόδια από την τηλεοπτική σειρά «Γκομόρα»), αν και ξέρει να δημιουργεί το σωστό ρυθμό και να αποσπά καλές ερμηνείες από τους νεαρούς πρωταγωνιστές του, αντιμετωπίζει πολύ επιφανειακά την ιστορία του, αποφεύγοντας να διεισδύσει στους λόγους (οικονομικούς και κοινωνικούς) που οδηγούν τα παιδιά αυτά στο έγκλημα, ενώ, παράλληλα, δεν καταφέρνει να αναπτύξει τους βασικούς χαρακτήρες της ταινίας του.
