Στον ανδροκρατούμενο κόσμο του Ισλαμικού Κράτους, θα ήταν εύλογο να θεωρήσει κανείς αμελητέο το ρόλο της γυναίκας στη στρατολόγηση και την εξάπλωση της εξτρεμιστικής προπαγάνδας. Ωστόσο, σύμφωνα με νέα έρευνα αυτή η αντίληψη είναι λανθασμένη.

Παρότι δραστηριοποιούνται πολύ περισσότεροι άνδρες στα δίκτυα των τρομοκρατών, ερευνητές που ανέλυσαν στοιχεία που προσφέρουν φίλα προσκείμενοι στο Ισλαμικό Κράτος χρήστες των social media, επισημαίνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο σημαντικές. Ο Stefan Wuchty, ανώτατος ερευνητής και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, περιγράφει τις γυναίκες που διαδίδουν περιεχόμενο υπέρ του ISIS, ως την «κόλλα που κρατά ενωμένο το δίκτυο».

 

Η έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Science Advances, συντάχθηκε έπειτα από μελέτη διαδικτυακών λογαριασμών περισσότερων από 360 εκατ. χρηστών. Παρότι το Twitter και το Facebook μπλοκάρουν αυτού του τύπου το περιεχόμενο σχεδόν αμέσως, το ρωσικό VKontakte το κάνει πιο σποραδικά με αποτέλεσμα να προσφέρει υλικό για έρευνα.

 

Ο Wuchty και η ομάδα του ανακάλυψαν πληροφορίες που σχετίζονται συγκεκριμένα με το Ισλαμικό Κράτος, σε λογαριασμούς σχεδόν 42.000 ατόμων, εκ των οποίων το 40% ήταν γυναίκες. Ερεύνησε, έπειτα, τις κοινωνικές συνδέσεις -«φίλους» ή ακόλουθους- αυτών των προσώπων, προκειμένου να διαπιστώσει το βαθμό της λεγόμενης «κεντρικότητας ως προς την διαμεσότητα» (betweenness centrality), δηλαδή το πόσο «κεντρικό» (κύριο, άρα επηρεαστικό) είναι ένα άτομο στο κοινωνικό του δίκτυο. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει 100 επαφές στο Facebook και καθένας από αυτούς τους ανθρώπους ανήκει σε διαφορετικές ομάδες, η «κεντρικότητα» αυτού του ατόμου είναι υψηλή διότι συνδέει διαφορετικές ομάδες χρηστών που σε άλλες συνθήκες δε θα αλληλεπιδρούσαν.

 

Σύμφωνα με τα ευρήματα, κατά μέσο όρο, οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερη κεντρικότητα από τους άνδρες. Γιατί αυτό είναι σημαντικό; «Άτομα με υψηλή κεντρικότητα είναι σημαντικά για τη διάδοση γνώσης», απαντά ο Wuchty. Με άλλα λόγια, οι γυναίκες παίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο στη διάδοση της εξτρεμιστικής προπαγάνδας υπέρ του Ισλαμικού Κράτους, ενώνοντας ανθρώπους και προσελκύοντας χρηματοδότηση.

 

Ο ερευνητής παρατηρεί ότι αυτό δεν περιορίζεται αναγκαστικά στο διαδίκτυο. Πράγματι, 12μηνη έρευνα του βρετανικού Channel 4, αποκάλυψε την ύπαρξη ενός μυστικού πυρήνα μουσουλμάνων γυναικών από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες στρατολογούσαν μαχητές για λογαριασμό του Ισλαμικού Κράτους μέσω συναντήσεων σε κρυφές τοποθεσίες όπου είχε πρόσβαση κανείς μόνο με ειδική πρόσκληση.

 

Αν και οι ειδικοί επισημαίνουν πως η έρευνα περιορίζεται από το γεγονός πως το φίλα προσκείμενο στο Ισλαμικό Κράτος περιεχόμενο του Vkontakte δεν είναι αντιπροσωπευτικό του μηχανισμού προπαγάνδας της οργάνωσης, υπογραμμίζουν πως τα ευρήματά τους εγείρουν ερωτήματα για το ρόλο των γυναικών στην ανάπτυξη και εξάπλωση ενός επικίνδυνου τρομοκρατικού δικτύου.