Tου Βασίλη Κ. Καλαμαρά

Παρά την έκρηξη που παρουσίασε την τελευταία δεκαετία η ψηφιοποίηση του βιβλίου, εν τούτοις το τυπωμένο χαρτί δεν έχασε την αίγλη του.

Φαίνεται ότι ο ηλικίας πεντακοσίων ετών Γουτεμβέργιος δεν γέρασε, γι αυτό καλείται στη φετινή 69η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης να μυήσει εκ νέου τους τεχνολόγους της  εποχής μας στην χειρωναξία των πρώτων αιώνων ανακάλυψης της τυπογραφίας.

Και για να καταλάβετε ότι αυτό που διατυπώνουμε δεν είναι λεκτικός εντυπωσιασμός, θα σας δώσουμε τα στοιχεία: ο τζίρος του 2016 του γερμανικού βιβλίου έφθασε τα 9,28 δισ. ευρώ, από τα οποία μόνο το 5% καρπώθηκε το ηλεκτρονικό βιβλίο!

Θα έχει και κάμποση σκόνη γκλάμορους, αφού φέτος η τιμώμενη χώρα είναι η Γαλλία και στα αποψινά εγκαίνια θα παραστεί ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμανουέλ Μακρόν με την (συν) εταίρο του, την Καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ. Μετά την τελετή, ο Γάλλος πρώτος πολίτης από κοινού με τον «Πράσινο» Ντανιέλ Κον-Μπετίτ θα συνομιλήσουν με τους φοιτητές στο Πανεπιστήμιο Γκέτε της Φρανκφούρτης. Η έκθεση ανοίγει για το κοινό αύριο Τετάρτη και θα περατωθεί το βράδι της Κυριακής.

Συμμετέχουν 7.000 εκθέτες από 100 χώρες, ενώ η δική μας παρουσία-παρά την παρατεταμένη κρίση- θα εκπροσωπηθεί από εθνικό περίπτερο. Συνολικά οι Έλληνες εκδότες, είτε ως επιχειρηματίες με δική τους παρουσίαση, είτε ως συμμετέχοντες στο κοινό εκθεσιακό χώρο της εθνικής παρουσίας, θα ανέλθουν σε 60 και θα έχουν φέρει μαζί τους περί τους 200 τίτλους βιβλίων.

Οι Γάλλοι θα προβάλλουν την γαλλοφωνία, καθώς θα συμμετέχουν γαλλόφωνοι συγγραφείς δεκαέξι εθνικοτήτων. Άλλωστε είναι γνωστό ότι η γαλλική η γλώσσα δεν ομιλείται μόνον στην μητέρα Γαλλία, αλλά σε πρώην γαλλικές αποικίες-η πλειονότητα των οποίων ανήκουν στην αφρικανική ήπειρο.

Χαρακτηριστικά ο Αλέν Μαμπανκού, μέλος της γαλλικής οργανωτικής επιτροπής με καταγωγή από το Κονγκό, και καθηγητής στο περίφημο College de France, δήλωσε: «Τα γαλλικά μου έμαθαν να λέω όχι, μου έμαθαν δηλαδή την ελευθερία, και εκτός αυτού η είσοδος σε μια γλώσσα δεν απαιτεί ούτε διαβατήριο ούτε πέρασμα συνόρων. Μπορεί να φωλιάσει κανείς ακόμα και παράνομα σε μια γλώσσα».

Έτσι κάτω από την ένδειξη «Τιμώμενη Χώρα: Γαλλία» θα συνυπάρξουν ο Γάλλος Μισέλ Ουελμπέκ, ο Αλγερινός Γιασμίνα Χάντρα, η Καναδή Νάνσι Χιούστον, η Βελγίδα Αμελί Ντοτόμπ. Η πρώην αυτοκρατορία μέσα από την γλώσσα της υποδέχτηκε τις άλλοτε καταπιεσμένες εθνότητες, δίνοντας στη συγγραφική ομιλία την γλώσσα του πρώην κατακτητή.

Έτσι, ενώ μαθαίνουμε τις νέες εκδόσεις των γαλλόφωνων αφρικανών συγγραφέων, οι οποίες προβάλλονται στη Δύση, αγνοούμε την λογοτεχνία τους που γράφεται στην μητρική τους γλώσσα. Γνωρίζουμε τα πάντα για το «Ξένο» του Καμί και χανόμαστε στη σκιά του δολοφονημένου Άραβα σε μια αλγερινή παραλία!

Και για να επιστρέψουμε στην γουτεμβέργεια στροφή της φετινής 69ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης, δεν έχουμε παρά να επικαλεστούμε τα λόγια του Ρόναλντ Σιλντ της Ένωσης Γερμανών Εκδοτών, πάλαι ποτέ πιστό της εισβολής του ηλεκτρονικού βιβλίου στις αναγνωστικές μας συνήθειες: «Παρά το ότι πέρασαν 500 χρόνια το βιβλίο παραμένει ένας καταπληκτικός και ώριμος νεωτερισμός». Κι εμείς που νομίζαμε ότι ήμασταν παλιομοδίτες…