59ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Θρίαμβος του ελληνικού σινεμά στις βραβεύσεις
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Με 8 ελληνικές ταινίες να φεύγουν με διάφορα βραβεία έληξε χθες το 59ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.
Με την κυπριακή παραγωγή «Παύση» της Τώνιας Μισιελή να αποσπά δυο από τα βραβεία του φεστιβάλ (το βραβείο της FIPRESCI, των μελών της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου, και το βραβείο της ΕΡΤ), ακολουθούμενη από τις ταινίες: «The Waiter» του Στηβ Κρικρή (βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογρσφου για πρωτοεμφσνιζόμενου σκηνοθέτη), «Ακίνητο ποτάμι» του Άγγελου Φραντζή (βραβείο την Ελλήνων κριτικών – ΠΕΚΚ), «Φυγαδεύοντας τον Χέντριξ» του Κύπριου Μάριου Πιπερίδη (ειδική μνεία της διεθνούς κριτικής επιτροπής), «Η δουλειά της» του Νίκου Labot (βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στη Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου), «Καταφύγιο ΙΙ: το μονοπάτι του πάγου» του Χρήστου Νικολέρη (βραβείο κοινού Fischer και βραβείο ΕΡΤ), «Η δεξιά τσέπη του ράσου» του Γιάννη Β. Λαπατά (βραβείο νεότητας), Scopofilia της Ναταλίας Λαμπροπούλου (βραβείο κοινού Fischer καλύτερης ελληνικής ταινίας)
Στην αγγλική ταινία «Ρέι και Λιζ» του Ρίτσαρντ Μπίλινγχαμ, γύρω από μια δυσλειτουργική οικογένεια του Μπέρμινγχαμ, στην περίοδο της διακυβέρνησης της Θάτσερ, απονεμήθηκε το βραβείο καλύτερης ταινίας Χρυσός Αλέξανδρος-Θόδωρος Αγγελόπουλος από τη διεθνή κριτική επιτροπή του 59ου φεστιβάλ. Το βραβείο συνοδεύει χρηματικό έπαθλο 8.000 ευρώ.
Από τα υπόλοιπα βραβεία αναφέρω το Ειδικό Βραβείο της επιτροπής στη γερμανική ταινία «Όλα καλά» της Εύας Τρόμπις, και το βραβείο της Διεθνούς Κριτικής (FIPRESCI) για την καλύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος στη γαλλική ταινία «Σοφία» της Μεριέμ Μπεμπαρέκ.
Με τα προβλήματα μιας δυσλειτουργικής, εξαιτίας της φτώχειας και της ανεργίας, οικογένειας, στο Μπέρμινγχαμ, μέσα από τις αναμνήσεις του Ρέι, ενός από τους πρωταγωνιστές της ταινίας «Ρέι και Λιζ» (που πρωτοπροβλήθηκε στο φεστιβάλ του Λοκάρνο), καταπιάνεται στην πρώτη του αυτή σκηνοθετική απόπειρα ο γνωστός Βρετανός φωτογράφος και καλλιτέχνης Ρίτσαρντ Μπίλινγχαμ.
Με μια ανορθόδοξη προσέγγιση (με φλας-μπακ χωρίς χρονική ακολουθία, με μια πρωτότυπη χρήση ήχων), με όμορφες, προσεγμένες εικαστικά εικόνες, χρησιμοποιώντας ένα ρεαλιστικό (νατουραλιστικό θα έλεγα) στιλ, με βίαιες συχνά σκηνές, χωρίς ποτέ να παραμερίζει το κοινωνικοπολιτικό φόντο, ο Μπίλινγχαμ έφτιαξε το συγκλονιστικό, ωμό πορτρέτο μιας «συνηθισμένης» οικογένειας (που φέρνει στο νου τα νατουραλιστικά θεατρικά δράματα του ονομαζόμενου Kitchen sink της δεκαετίας του ’60, συγγραφέων όπως ο Τζον Όσμπορν, η Σίλα Ντιλέινι και άλλων), με έμμεσες αναφορές στη σημερινή πολιτική κατάσταση στη Βρετανία του Brexit.
Η Σοφία του τίτλου της γερμανικής ταινίας της Μαροκινής Μεριέμ Μπεμπαρέκ, είναι ένα 20χρονο, έγκυο κορίτσι, που ζει στην Καζαμπλάνκα με τους γονείς της, και η οποία αντιμετωπίζει ένα καταπιεστικό, απάνθρωπο νόμο όπου τόσο η ανύπαντρη γυναίκα όσο και ο υπεύθυνος για την εγκυμοσύνη της άντρας τιμωρούνται με φυλάκιση.
Για να γλιτώσει από μια καταδίκη αλλά και την ταπείνωση της οικογένειας, η από ανώτερης κοινωνίας οικογένεια Σοφία ονοματίζει ένα νεαρό φτωχό, από κατώτερη κοινωνική τάξη, άντρα, με τον οποίο είχε μια σύντομη γνωριμία, ως τον πατέρα του παιδιού, γεγονός που πολύ απρόθυμα δέχονται οι γονείς της για να σώσουν την τιμή της οικογένειας, με τον παγιδευμένο, άσχετο στην πραγματικότητα νεαρό τελικά να υποχωρεί για οικονομικούς λόγους. Η ταινία θα μπορούσε να καταλήξει σε ένα συγκινητικό μελόδραμα.
Η σκηνοθέτρια όμως χρησιμοποιεί την ιστορία για να ανατρέψει, στα τελευταία λεπτά της ταινίας, την όλη πορεία της πλοκής, αποκαλύπτοντας μας πως το αρχικά φοβισμένο, ντροπαλό κορίτσι δεν είναι τελικά αυτό που πιστεύαμε αλλά μια το ίδιο συμφεροντολόγα και το ίδιο κυνική με την υπόλοιπη οικογένειά της, εκπρόσωπος της ανώτερης, «ηγετικής» κοινωνίας της.
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ
Βραβείο Καλύτερης ταινίας Χρυσός Αλέξανδρος – Θόδωρος Αγγελόπουλος:
ΡΕΙ ΚΑΙ ΛΙΖ / RAY & LIZ, του Ρίτσαρντ Μπίλινγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο
Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος: ΟΛΑ ΚΑΛΑ/ALLES IST GUT/ALL GOOD, της Εύα Τρόμπις, Γερμανία
Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής για Καλύτερη Σκηνοθεσία – Χάλκινος Αλέξανδρος: Στον σκηνοθέτη Πουτσιπόνγκ Αρουνπένγκ για την ταινία ΔΙΑΒΟΛΟΨΑΡΟ / KRABEN RAHU/MANTA RAY, Ταϊλάνδη, Γαλλία, Κίνα
Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας στον: Γιάκομπ Σιντεργκρέν για την ερμηνεία του στην ταινία Ο ΕΝΟΧΟΣ/ DEN SKYLDIGE/THE GUILTY, του Γκούσταφ Μέλερ, Δανία
Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας εξ ημισείας: στην Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου για την ερμηνεία της στην ταινία Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ / HER JOB του Νίκου Labôt, Ελλάδα, Γαλλία, Σερβία
και
Στην Ένε Σουάρτς για την ερμηνεία της στην ταινία ΟΛΑ ΚΑΛΑ /ALLES IST GUT/ALL GOOD, της Εύα Τρόμπις, Γερμανία
Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης: Στην φωτογραφία του Ναβαροφάατ Ρουνγκφιμπουνσοφίτ για την ταινία ΔΙΑΒΟΛΟΨΑΡΟ/KRABEN RAHU/ MANTA RAY του Πουτσιπόνγκ Αρουνπένγκ, Ταϊλάνδη, Γαλλία, Κίνα
Πρώτη Ειδική Μνεία: Στην ταινία ΦΥΓΑΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΧΕΝΤΡΙΞ /SMUGGLING HENDRIX του Μάριου Πιπερίδη, Κύπρος, Γερμανία, Ελλάδα
Δεύτερη Ειδική Μνεία: Στην ταινία ΣΟΚΡΑΤΕΣ /SOCRATES του Άλεξ Μοράτο, Βραζιλία
ΒΡΑΒΕΙΟ VIRTUAL REALITY: ΟΥΛΗ / BATTLESCAR των Νίκο Κασαβέκια και Μαρτίν Αλέ, Γαλλία, ΗΠΑ
ΒΡΑΒΕΙΑ FIPRESCI (The International Federation of Film Critics)
Για το Διαγωνιστικό Τμήμα στην ταινία: ΣΟΦΙΑ/SOFIA, της Μεριέμ Μπενμπαρέκ, Γαλλία, Κατάρ
Σ;: ΠΑΥΣΗ/PAUSE, της Τώνιας Μισιαλή, Κύπρος, Ελλάδα
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΕΚΚ: στην ταινία ΑΚΙΝΗΤΟ ΠΟΤΑΜΙ /STILL RIVER του Άγγελου Φραντζή, Ελλάδα, Γαλλία, Λετονία
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ»:
ΔΙΑΒΟΛΟΨΑΡΟ/KRABEN RAHU/MANTA RAY, του Πουτσιπόνγκ Αρουνπένγκ, Ταϊλάνδη, Γαλλία, Κίνα
ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΡΤ:
Η ΕΡΤ απονέμει φέτος στο πλαίσιο του φεστιβάλ δυο βραβεία:
Το πρώτο που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ απονέμεται στην ελληνική ταινία που κέρδισε το βραβείο κοινού Fischer: ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΙΙ: ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΠΑΓΟΥ /REFUGE II: THE ICE PATH του Χρήστου Νικολέρη, Ελλάδα
Το δεύτερο βραβείο της ΕΡΤ που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 2.000 ευρώ απονέμεται στην ελληνική ταινία που κέρδισε το βραβείο της επιτροπής Fipresci:
ΠΑΥΣΗ/PAUSE, της Τώνιας Μισιαλή, Κύπρος, Ελλάδα
ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ: Το ΕΚΚ απονέμει το βραβείο αξίας 5.000 ευρώ σε ταινία πρωτοεμφανιζόμενου Έλληνα σκηνοθέτη/πρωτοεμφανιζόμενης Ελληνίδας σκηνοθέτιδας που κάνει πρεμιέρα στο επίσημο πρόγραμμα, στον σκηνοθέτη: Στηβ Κρικρή για την ταινία του, THE WAITER, Ελλάδα
Το βραβείο αξίας 1.500 ευρώ Best Location Award, το οποίο δίνεται από τη Διεύθυνση Hellenic Film Commission του ΕΚΚ, σε location managers (ή σκηνοθέτες, σε περίπτωση που δεν υπάρχει location manager) ταινίας πρωτοεμφανιζόμενου Έλληνα σκηνοθέτη/πρωτοεμφανιζόμενης Ελληνίδας σκηνοθέτιδας που κάνει πρεμιέρα στο επίσημο πρόγραμμα, απονέμεται στον: Δημήτρη Χαλκιαδάκη για την ταινία, THE WAITER του Στηβ Κρικρή, Ελλάδα
ΒΡΑΒΕΙΑ ΝΕΟΤΗΤΑΣ: Η επιτροπή απονέμει δύο βραβεία σε ταινίες του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου 2018 (πρεμιέρα) και συγκεκριμένα τα εξής:
Καλύτερης Ταινίας: Η ΔΕΞΙΑ TΣΕΠΗ ΤΟΥ ΡΑΣΟΥ /THE RIGHT POCKET OF THE ROBE του Γιάννη Β. Λαπατά, Ελλάδα
Ειδικό Βραβείο Επιτροπής: SCOPOPHILIA, των Ναταλίας Λαμπροπούλου και Ηλέκτρας Αγγελετοπούλου, Ελλάδα
ΒΡΑΒΕΙΟ «MERMAID AWARD» : Το βραβείο απονέμεται στην ταινία Σόκρατες / Socrates του Άλεξ Μοράτο, Βραζιλία
ΒΡΑΒΕΙΟ WIFT GR Το βραβείο του ελληνικού τμήματος του WIFT (Women in Film & Television) απονέμεται σε ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος ή του Τμήματος Εκτός Συναγωνισμού για την καλύτερη γυναικεία συνεισφορά και παρουσία μπροστά ή πίσω από την κάμερα. Το βραβείο απονέμεται στην ταινία:
ΜΗ ΜΕ ΑΓΓΙΖΕΙΣ / TOUCH ME NOT της Αντίνα Πιντιλίε, Ρουμανία, Γερμανία, Τσεχία, Βουλγαρία, Γαλλία
BΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ FISCHER: στην ταινία Ο ΕΝΟΧΟΣ/ DEN SKYLDIGE/THE GUILTY, του Γκούσταφ Μέλερ, Δανία
Το βραβείο Κοινού FISCHER Ελληνικής Ταινίας – Μιχάλης Κακογιάννης για ταινία του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου (πρεμιέρα) του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, απονέμεται στην ταινία: ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΙΙ: ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΠΑΓΟΥ /REFUGE II: THE ICE PATH του Χρήστου Νικολέρη, Ελλάδα
Το βραβείο Κοινού FISCHER για ταινία του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, απονέμεται στην ταινία: ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ /KELEBEKLER/BUTTERFLIES, του Τόλγκα Καρατσελίκ, Τουρκία
Το βραβείο Κοινού FISCHER για ταινία του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, απονέμεται στην ταινία: Η ΔΩΔΕΚΑΧΡΟΝΗ ΝΥΧΤΑ /LA NOCHE DE 12 AÑOS/A TWELVE-YEAR NIGHT, του Άλβαρο Μπρέχνερ, Ισπανία, Αργεντινή, Γαλλία
