Εντοπίστηκε το μισοβυθισμένο λιμάνι στην περιοχή Αμπελακίου-Κυνόσουρας στη Σαλαμίνα, όπου συγκεντρώθηκε τμήμα του ελληνικού στόλου την παραμονή της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας.
Από την έρευνα που έγινε τους μήνες Νοέμβριο-Δεκέμβριο 2016 επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη του αρχαίου εμπορικού και πολεμικού λιμένα του νησιού, στα στενά του οποίου κατατρόπωσε ο Θεμιστοκλής τον περσικό στόλο.
Οι αρχαιότητες διατηρούνται και στις τρεις πλευρές του Όρμου του Αμπελακίου (βόρεια, δυτική και νότια) οι οποίες βυθίζονται και αναδύονται, ανάλογα με τη στάθμη της θάλασσας που τον Φεβρουάριο δεν ξεπερνάει το μισό μέτρο.
Στον αιγιαλό και σε ρηχά νερά αναγνωρίστηκαν λιμενικές δομές, οχυρωματικές κατασκευές και διάφορες κτηριακές εγκαταστάσεις. Έπειτα από αεροφωτογράφηση, φωτογραμμετρική επεξεργασία και τοπογραφική και αρχιτεκτονική τεκμηρίωση όλων των ορατών στοιχείων, προέκυψε ο πρώτος ενάλιος αρχαιολογικός χάρτης της περιοχής, που θα αποτελέσει τη βάση για τη συνέχιση της έρευνας που γίνεται από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων υπό τη διεύθυνση της δρος Αγγελικής Σίμωσι και του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (ΙΕΝΑΕ) υπό τη διεύθυνση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και προέδρου του Ινστιτούτου Γιάννου Λώλου.
Στην έρευνα συμμετέχει το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπό τον καθηγητή Γιώργο Παπαθεοδώρου.
Είναι η πρώτη συστηματική υποβρύχια έρευνα που εγκαινιάζεται από ελληνικούς φορείς (με 20μελή επιστημονική ομάδα), σε ένα βεβαρημένο θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά σε χώρο μεγάλης ιστορικής σημασίας. Οι ερευνητές θεωρούν πως πρόκειται για τον εμπορικό και πιθανότατα πολεμικό λιμένα της κλασικής και ελληνιστικής πόλης-δήμου της Σαλαμίνος, το σημαντικότερο και πλησιέστερο του Αθηναϊκού κράτους, μετά τους τρεις λιμένες του Πειραιώς (Κάνθαρο, Ζέα, Μουνιχία). Πιστεύουν πως είναι ο χώρος στον οποίο συγκεντρώθηκε τμήμα του ενωμένου ελληνικού στόλου την παραμονή της μεγάλης ναυμαχίας του 480 π.Χ., ο οποίος γειτνιάζει με τα σημαντικότερα μνημεία της Νίκης: το πολυάνδρειον (τύμβο) των Σαλαμινομάχων και το Τρόπαιον, επί της Κυνόσουρας. Στο αρχαίο λιμάνι της Σαλαμίνας αναφέρονται τόσο οι γεωγράφοι Σκύλακας (4ου αι. π.Χ.) και Στράβωνας (1ου αι. π.Χ.-1ου αι. μ.Χ.) όσο και ο περιηγητής Παυσανίας (2ου αι. μ.Χ.).
Στη βορειοδυτική πλευρά του Όρμου σε μια έκταση εν μέρει βαλτώδη εντοπίστηκε τοίχος (βραχίονας) εντυπωσιακού μήκους, περίπου 160 μ., στο τέλος του οποίου υπάρχει κυκλικός αμυντικός πύργος διαμέτρου 7 μ. (γνωστού τύπου από άλλους οχυρωμένους λιμένες) και στα ανατολικά, από νεότερο μόλο, μήκους 48 μ., κατασκευασμένο με αρχαίο οικοδομικό υλικό, ενδεχομένως επάνω σε αρχαίο υπόβαθρο.
Στα δυτικά του νεότερου μόλου αποκαλύφθηκε, με επιφανειακό καθαρισμό, σειρά μεγάλων καλά λαξευμένων δόμων, στον άξονα Β-Ν και σε μήκος 12 μ. περίπου, που φαίνεται να ανήκει σε στιβαρή και επιμελημένη κτηριακή ή άλλη δομή, πιθανώς δημόσιου χαρακτήρα. Σε κάποια απόσταση δυτικότερα τεκμηριώθηκε η ύπαρξη μεγάλης επιμήκους κατασκευής, διαστάσεων 21×9,20 μ. περίπου.
Από τα κατάλοιπα που εντοπίσθηκαν στη νότια πλευρά του Όρμου, ξεχωρίζουν, από τα δυτικά προς τα ανατολικά, λιθορριπές (κυματοθραύστες), μόλος μήκους 40 μ. και μακρύς τοίχος (μήκους 30 μ. περίπου) παράλληλος προς την ακτή, με συναπτόμενη τετράγωνη πυργοειδή (;) κατασκευή, διαστάσεων 6×6 μ.
Πραγματοποιήθηκε επίσης περισυλλογή επιφανειακών χαρακτηριστικών ευρημάτων στη βόρεια και στη δυτική πλευρά του Όρμου. Απέδωσε πλήθος θραυσμάτων εμπορικών (οξυπύθμενων) αμφορέων και άλλων αγγείων διαφόρων περιόδων, 1 χάλκινο νόμισμα Κορίνθου του 4ου αι. π.Χ. και μικροαντικείμενα. Το μεγαλύτερο ποσοστό της επιφανειακής κεραμικής χρονολογείται στην Κλασική και στην Ελληνιστική εποχή και οπωσδήποτε συνδέεται με τη λειτουργία των κύριων εγκαταστάσεων του λιμένος της Σαλαμίνος κατά τις ακμαιότερες φάσεις της Αθηναϊκής ιστορίας.
