53ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΡΛΟΒΙ ΒΑΡΙ
Στη ρουμανική ταινία «Δεν με ενδιαφέρει αν η ιστορία μας καταγράψει ως βαρβάρους» το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ.
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Στην ταινία «Δεν με ενδιαφέρει αν η ιστορία μας καταγράψει ως βαρβάρους» του Ρουμάνου Ραμτού Τζιούντε απονεμήθηκε η Κρυστάλλινη Σφαίρα καλύτερης ταινίας του φετινού 53ου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι. Πρόκειται για μια σατιρική δραματική κωμωδία, στην οποία ο γνωστός μας από τις ταινίες «Αφερίμ,» και «Σημαδεμένες καρδιές», σκηνοθέτης στρέφει για μια ακόμη φορά τα πυρά του ενάντια στους συμπατριώτες του και τη στάση τους απέναντι στους Εβραίους, που συνέβαλε στην υλοποίηση του Ολοκαυτώματος, στη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου.
Τα λόγια του τίτλου αναφέρονται σε απόσπασμα λόγου στη διάρκεια υπουργικού συμβουλίου το καλοκαίρι του 1941, που ξεκίνησε την εθνοκάθαρση, υπό την επίβλεψη του τότε Ρουμάνου πρωθυπουργού, στο Ανατολικό Μέτωπο. Ο Τζιούντε αναπαριστά στην εποχή μας τη σφαγή στην Οδησσό, ένα άγνωστο στους περισσότερους, γεγονός, όταν ο ρουμανικός στρατός ανέλαβε την εξολόθρευση των Εβραίων και των τσιγγάνων του Ανατολικού Μετώπου.
Χρησιμοποιώντας επίκαιρα τη εποχής και με ένα στιλ όπου η ειρωνεία, η σάτιρα και το μαύρο χιούμορ κυριαρχούν, μαζί με μια μπρεχτική μέθοδο (σε μια στιγμή, η πρωταγωνίστρια, που ερμηνεύει την ιδεαλίστρια σκηνοθέτρια του θεάτρου, η οποία αναλαμβάνει τη δημόσια, σε ανοιχτό χώρο, αναπαράσταση του γεγονότος, στρέφεται προς την κάμερα και σχολιάζει αυτά που θα δούμε, ενώ, σε άλλα σημεία, χρησιμοποιώντας τη μπρεχτική διαλεκτική, συχνά με αναφορές σε κείμενα από Βίτγκενσταΐν, Μαρξ, Χάνα Αρέντ), ο Τζιούντε χρησιμοποιεί το τραγικό αυτό γεγονός του παρελθόντος για να κάνει το καυστικό κατηγορώ του στη σημερινή Ρουμανία, που με τη γενικότερη πολιτική της και τη στάση της στο μεταναστευτικό δεν απέχει και πολύ από την παλιότερη αντισημιτική στάση της. Αξίζει να σημειώσω πως στη ταινία απονεμήθηκε και ενα δεύτερο βραβείο, εκείνο των Europa Cinemas.
Το βραβείο σκηνοθεσίας κέρδισε η τσέχικη ταινία, «Μύγες του καλοκαιριού» του Όλμο Ομέρζου, μια τρυφερή, διανθισμένη με χιούμορ, ταινία γύρω από την παιδική φιλία και το πέρασμα στην ενηλικίωση, ενώ στην εξαιρετική, ρωσική ταινία «Jumpman» του Ιβάν Τβερντόβσκι, που σύμφωνα με τους περισσότερους κριτικούς ήταν από τις καλύτερες ταινίες της φετινής εκδήλωσης, απονεμήθηκε απλά εύφημη μνεία. Μια ακόμη μνεία απονεμήθηκε στη σλοβένικη ταινία «Ιστορία του έρωτα» της Σγκοντοβίνα Λιουμπέζνι.
Στην αργεντινική ταινία «Sueno Florianopolis» («Όνειρο Φλοριανόπολις») της Άνα Κατζ, μια γλυκόπικρη, δοσμένη με λεπτότητα και ευαισθησία, κωμωδία, γυρω από τις σχέσεις και τις απρόοπτες συγκρούσεις ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας στη διάρκεια των διακοπών της, απονεμήθηκε το Ειδικό Βραβείο της επιτροπής. Ενώ, τα βραβεια ερμηνείας κέρδισαν η Αργεντινή Μερσέντες Μοράν (για το ρόλο της στην ταινία Sueno Florianopolis) και ο Ισραηλινός Μόσε Φόλκενφλικ (για την ταινία «Εξιλέωση»). Το βραβείο καλύτερης ταινίας στο τμήμα «Ανατολικά της Δύσης» απονεμήθηκε στην ταινία από την Κιργιζία «Suleiman Mountain» της Ελισαβέτα Στίσοβα, ενώ το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ κέρδισε η ταινία «Οι μάρτυρες του Πούτιν» (Λατβία) του Σβιντετέλι Πουτίνα.
Η τελετή λήξης ξεκίνησε με ενα όμορφο, εντυπωσιακό θέαμα, με κορίτσια, ντυμένα με ρούχα γυμναστικής, να παρουσιάζουν ένα εντυπωσιακό χορευτικό θέαμα, θέαμα που συνέχιζαν σε μικρότερη κλίμακα και στη διάρκεια της αναγγελίας των βραβείων. Το θέαμα αυτό ακολούθησε ένα χιουμοριστικό διαφημιστικό φιλμάκι του φρστιβάλ, όπου ο γνωστός ηθοποιός Μπεν Άφλεκ φτάνει σε ένα ενεχυροδανειστήριο όπου προσπαθεί να πουλήσει το βραβείο του φεστιβάλ (το αγαλματάκι με την Κρυστάλλινη Σφαίρα) αλλά δεν τα καταφέρνει, γιατί, όπως του δείχνει η ηλικιωμένη υπάλληλος στο ενεχυροδανειστήριο, υπάρχουν ήδη άλλα δυο απούλητα αγαλματίδια!
Εκτός από τα επίσημα βραβεία του διαγωνιστικού τμήματος, του τμήματος ντοκιμαντέρ και του «Ανατολικά της Δύσης», απονεμήθηκαν και τα τρία Ειδικά Βραβεία, το Βραβείο προσφοράς στην κινηματογραφική τέχνη (στον σκηνοθέτη Μπάρι Λέβινσον) και τα Βραβεια του Προέδρου (στον Αμερικανό ηθοποιό Ρόμπερτ Πάτινσον και στον Τσέχο ηθοποιό Γιαρομί, Χάνζλικ).
