«Λέμε η Μακεδονία είναι ελληνική και προσπαθούμε να το τεκμηριώσουμε ιστορικά. Μα, η ίδια η λέξη Μακεδονία είναι ομηρική.  Προέρχεται από το επίθετο Μακεδνός που σημαίνει ψηλός και για κάποιους άλλους, αυτός που κατοικεί ψηλά, στα βουνά» μας έλεγε χτες βράδυ η ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας Στέλλα Δρούγου, μια από τις εκλεκτές μαθήτριας του Μανόλη Ανδρόνικου η οποία μετείχε στην ανασκαφή των βασιλικών τάφων της Βεργίνας.  

Οι Μακεδόνες διέδωσαν την ελληνική γλώσσα στα πέρατα της οικουμένης  και το βασίλειό τους  αποτέλεσε τη βάση για τις νεότερες ευρωπαϊκές μοναρχίες και κατ’ επέκταση για τα σύγχρονα κράτη, ανέφερε ο ακαδημαϊκός  Μιλτιάδης Χατζόπουλος κατά την παρουσίαση του τόμου για την αρχαία Μακεδονία και τη Θράκη στο Μουσείο της Ακρόπολης που κυκλοφόρησε στη σειρά «Αρχαιολογία» των εκδόσεων «Μέλισσα».

«Οταν προφέρεται η λέξη Μακεδονία, συνειρμικά στο νου έρχεται το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου… Στην πραγματικότητα, ο Αλέξανδρος υπήρξε απλώς ο ιδιοφυής μεταλαμπαδευτής μιας μακεδονικής κληρονομιάς που προηγήθηκε κατά πολύ της γεννήσεώς του και έζησε επί μακρόν του θανάτου του», τόνισε ο κ. Χατζόπουλος. «Ακόμη και η κοινή ελληνική γλώσσα που διαδόθηκε σε όλη την οικουμένη και της οποίας απόγονος είναι η νεοελληνική έχει ως λίκνο τη Μακεδονία, όπου ο Φίλιππος Β’ υιοθέτησε την αττική διάλεκτο αντί της μακεδονικής για τις ανάγκες της διοικήσεως». Η ελληνική γλώσσα, σύμφωνα με τον ίδιο, «υπήρξε όχημα του Βουδισμού στις παρυφές της Ινδίας, έγινε η γλώσσα διαδόσεως του Χριστιανισμού και επιζεί μέχρι σήμερα ως λειτουργική γλώσσα της ορθοδόξου Εκκλησίας».

Αναφερόμενος στο σύστημα διακυβέρνησης της αρχαίας Μακεδονίας, ο κ. Χατζόπουλος, είπε ότι δεν έχει ακόμη συνειδητοποιηθεί πως το βασίλειο της Μακεδονίας που στηρίχτηκε στο συνδυασμό μιας ισχυρής εκτελεστικής εξουσίας γύρω από το βασιλιά και τους συμβούλους του όπως και δεκάδες αυτόνομες πόλεις εντός του βασιλείου, αποτελεί ουσιαστικά τη βάση των νεότερων ευρωπαϊκών μοναρχιών. Αμεσοι κληρονόμοι αυτών, σύμφωνα με τον κ. Χατζόπουλο, είνα «τα σύγχρονα κράτη, είτε τύποις βασιλευόμενα είτε τύποις αβασίλευτα, στα οποία ένας άμεσα ή έμμεσα αιρετός πρωθυπουργός ή Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαθέτει εξουσία μεγαλύτερη από οποιονδήποτε μονάρχη του παρελθόντος…».

Βέβαια,  «οι αρχαίοι Ελληνες δεν εφηύραν μόνον τη Δημοκρατία που συμβολίζει ο Παρθενών, αλλά και τον τύπο του νεότερου εθνικού κράτους που συμβολίζει το “δημοκρατικό” ανάκτορο των Αιγών, με τις στοές του ολάνοιχτες για το κοινό».

Ο τόμος για την Μακεδονία-Θράκη γράφτηκε από 85 επιστήμονες, πολλοί των οποίων είναι ανασκαφείς του χώρου. Ξετυλίγει την ιστορία αυτού του χώρου από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι την έλευση του Χριστιανισμού. Δεν έχει καμία σχέση με την επικαιρότητα γιατί προετοιμάζεται επτά χρόνια και έχει ενσωματώσει όλα τα ευρήματα των τελευταίων ετών, μεταξύ των οποίων και τα εντυπωσιακά ευρήματα από τον ταφικό τύμβο στη Μικρή Δοξιπάρα, στη Θράκη με τις καύσεις τριών ανδρών και μίας γυναίκας που βρήκε ο επ. Εφορος Αρχαιοτήτων Διαμαντής Τριαντάφυλλος μαζί με πέντε άμαξες  και τα υποζύγια τους,  πέντε ακόμη άλογα και ένα σκύλο. Το τραγικό είναι ότι η εντυπωσιακή αυτή ανασκαφή δεν συνεχίστηκε λόγω οικονομικής κρίσης όπως ειπώθηκε από τους ομιλητές της εκδήλωσης, όπως επίσης ότι  στη Θράκη υπάρχουν δεκάδες τύμβοι ανεξερεύνητοι.

Την επιμέλεια της σειράς «Αρχαιολογία» που έχει ήδη τέσσερις τόμους και οδεύει για τον πέμπτο που θα είναι αφιερωμένος στη Θεσσαλία και την Ηπειρο έχει ο αναπληρωτής καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ανδρέας Βλαχόπουλος και η αρχαιολόγος,διευθύντρια Ερευνών στο Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά Δέσποινα Τσιαφάκη.

Την αναλυτική παρουσίαση του τόμου έκανε η επ. καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευρυδίκη Κεφαλίδου και η  ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Μαρία Γαβριέλλα Παρισάκη. Χαιρετισμό απηύθυνε ο οικοδεσπότης του χώρου και ανασκαφέας του Δίου, Δημήτρης Παντερμαλής.

Παρούσες οι τρεις γυναίκες της οικογένειας Ραγιά, η μαμά Ειρήνη και οι κόρες Αννη και Αθηνά που συνεχίζουν παρά την οικονομική δισπραγία της εποχής να δίνουν άψογες αισθητικά εκδόσεις ακολουθώντας την παράδοση του αλησμόνητου Γιώργου Ραγιά, ο οποίος όταν βρισκόταν σε ανάλογες οικονομικές δυσκολίες έλεγε στη γυναίκα του, όπως μας θύμισε η ίδια χτες «έχουμε κι εκείνο το χωραφάκι…». Ετσι, με θυσίες, έχτισε από το 1954 το όνομα των εκλεκτών εκδόσεων της «Μέλισσας».