Με τον Παζολίνι στον “καταραμένο” κόσμο των περιθωριακών
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
**** Accattone
Ιταλία, 1961. Σκηνοθεσία: Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Σενάριο: Πιέρ Πάολο Παζολίνι, Σέρτζιο Τσίτι. Ηθοποιοί: Φράνκο Τσίτι, Φράνκο Παζούτ, Σιλβάνα Κορσίνι, Λουτσιάνο Κόντι. 117’
Επανέκδοση της πρώτης ταινίας του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, το σπαραχτικό, δοσμένο με ένα ημί-ντοκιμαντεριστικό στιλ, δράμα ενός νεαρού νταβατζή, κριτικό σχόλιο πάνω σε μια αδιάφορη, χωρίς κοινωνικές αξίες, αστική κοινωνία.
Ο Ακατόνε του τίτλου, ένας περιθωριακός νέος, γίνεται νταβατζής από ανάγκη, σε μια προσπάθεια επιβίωσης σε ένα κόσμο όπου οι περιθωριακοί αντιμετωπίζονται σαν ο άρρωστος κορμός της κοινωνίας, ενώ στην πραγματικότητα, όπως σταδιακά και με διαύγεια υποβάλλει ο μαρξιστής Παζολίνι, άρρωστος είναι η ίδια η κοινωνία και οι δομές της (στην οποία σημαντικό ρόλο παίζει, όπως δεν παραλείπει να σημειώνει, και η θρησκεία).
Με ένα έντονο ρεαλισμό, με τις σκηνές γυρισμένες στις πιο μίζερες συνοικίες της Ρώμης, εκεί όπου εκτυλίσσεται η ιστορία του (θυμίζοντας τις καλύτερες στιγμές του νεορεαλισμού), με μια ενδιάμεσα ποιητική έξαρση, με ματιά συχνά σκληρή, με τη μουσική του Μπάχαλο να κυριαρχεί στις σκηνές του, με ένα εξαιρετικά δομημένο σενάριο, και με εξαιρετικές ερμηνείες από ένα καστ ερασιτεχνών (με τον εκπληκτικό Φράνκο Τσίτι να δίνει με δύναμη το χαρακτήρα του “καταραμένου” του ήρωα, με όλες τις αντιφάσεις του), ο Παζολίνι έφτιαξε μια συγκλονιστική ταινία, που και σήμερα εξακολουθεί να συναρπάζει με τη δύναμη και την ομορφιά της.
Αξίζει να σημειώσω πως στην ταινία βοηθός παραγωγής εργάστηκε και ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, στα πρώτα του τότε βήματα, στον κινηματογράφο.
** 1/2 Αγάπη και φιλία
Love & Friendship. ΗΠΑ, 2016. Σκηνοθεσία: Γουίλτ Στίλμαν. Σενάριο: Γουίλτ Στίλμαν, από βιβλίο της Τζέιν Οστεν, “Lady Susan”. Ηθοποιοί: Κέιτ Μπέκινσεϊλ, Κλόε Σεβινί, Ξαβιέ Σάμιουελ, Τομ Μπένετ, Στίβεν Φρανκ. 90’
Τις μηχανορραφίες της Λαίδης Σούζαν που προσπαθεί, ενώ επισκέπτεται τα πεθερικά της, να βρει γαμπρό για την κόρης της αλλά και για τον εαυτό της, αφηγείται ο Γουίλτ Στίλμαν, με φινέτσα και χιούμορ, στην πέμπτη του αυτή ταινία, μια δραματική κομεντί, βασισμένη σε μια όχι και τόσο γνωστή, αποτελούμενη από ανταλλαγές επιστολών, νουβέλα της Τζέιν Οστεν.
Η ταινία στηρίζεται βασικά στο διάλογο της, με το εβραίο, απολαυστικό, λεκτικό της χιούμορ, τμήμα του εξαίρετου σεναρίου του Στίλμαν, από τα καλύτερα στοιχεία της ταινίας, μαζί με τα εντυπωσιακά κοστούμια και τους χώρους που η κάμερα ξέρει να εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο τρόπο. Στις αρετές της ταινίας και οι ωραίες ερμηνείες, ιδιαίτερα αυτή της Κέιτ Μπέκινσεϊλ, τέλειας στο ρόλο της ναρκισσιστικής, πανούργας, με μια απατηλή αθωότητα, χήρας σε αναζήτηση γαμπρών.
