Της Ζωής Τόλη

Στο “Στούντιο Μαυρομιχάλη”, παίζεται μία ιδιαίτερη παράσταση, μία σύνθεση από τρία μονόπρακτα του Τενεσί Ουίλιαμς: “Το σκοτεινό δωμάτιο”, “Γιατί καπνίζεις τόσο πολύ Λίλλυ” και το “Χαιρετίσματα στη Μπέρθα”, με το τελευταίο να δίνει και τον τίτλο του έργου, κατά τη διάρκεια τ

ου οποίου ακούγονται αποσπάσματα από τα μονόπρακτα “Προς κατεδάφιση” και  “Λαίδη Φθειροσόλ” του ίδιου συγγραφέα.

Απόδοση/ διασκευή/σκηνοθεσία η Έφη Ρευματά, μετάφραση οι Θωμαΐς Κρητικού και η Μάρω Μελισσάρη.

Κοινός παρονομαστής αυτού του υλικού είναι η ίδια εύθραυστη, φοβισμένη γυναίκα, αντιμέτωπη με τη μοναξιά, την τρέλα και τα πάθη της, που αναγκάζεται να δει κατάματα τη ζωή της. Μέσα από διαφορετικές ηλικίες, σε μία διαδρομή ζωής γνωρίζουμε την αφετηρία και ανιχνεύουμε την κατάληξή της.

Βλέπεις τη Μπέρθα μικρή και αμέσως σου έρχεται στο μυαλό το ” Προς κατεδάφιση”: είναι η Γουίλι! Την βλέπεις μεγάλη και την αναγνωρίζεις: είναι η “Λαίδη Φθειροσόλ”. Στην ουσία οι ηρωίδες του Τενεσί είναι ο ίδιος ο συγγραφέας τους!

Αυτή η σύνθεση των μονόπρακτων σε ενιαίο έργο μας κάνει να ακουμπήσουμε όλους αυτούς τους πληγωμένους ανθρώπους, οι οποίοι πενήντα χρόνια μετά ακόμα μας συγκινούν με τη ” θανάσιμη” μοναξιά και την προσωπική ” φυλακή” τους. Στο βάθος όμως επιχειρούμε να κατανοήσουμε τον ίδιο τον Τ. Ουίλιαμς και την πολυσχιδή προσωπικότητά του.

Η Μάρω Μελισσάρη υποδύεται την αυταρχική και υστερική μάνα, που παρόλα τα λάθη της μεγάλωσε μόνη τα παιδιά της και η Θωμαΐς Κρητικού την Μπέρθα, μία ευαίσθητη και ψυχικά διαταραγμένη κόρη, αδύναμη να σταθεί στα πόδια της. Τραυματισμένες και οι δύο από αποτυχημένες σχέσεις, την οικονομική ανέχεια και τη συναισθηματική στέρηση, κινούνται  μέσα στον ολοκληρωτικό φόβο, που χωρίς έλεος τις καταδυναστεύει.

Αγγίζονται θεμελιώδη ζητήματα της ζωής και των διαπροσωπικών σχέσεων με προεξάρχον αυτό της επάρκειας του εαυτού. Η επαφή ανάμεσα στις δυο γυναίκες περιορίζεται σε καθημερινές σκληρές συγκρούσεις, που δείχνουν ολοφάνερα τη χρεωκοπία της ζωής τους εκατέρωθεν. Η καταβύθιση στα ενδότερα της προσωπικότητας στοιχειοθετεί τη δραματική δομή της κύριας ιστορίας, μπολιασμένη με υλικό και από τα άλλα μονόπρακτα. Η υπαρξιακή αγωνία, η τεράστια μοναξιά, η εγκατάλειψη από δικούς τους ανθρώπους, η έλλειψη του έρωτα και ο φόβος για το αύριο πρωταγωνιστούν, μετατρέποντας τις ηρωίδες σε τραγικά πρόσωπα.

Η αλλαγή των χαρακτήρων και η καταιγιστική εναλλαγή των συναισθημάτων συγκλονίζουν το θεατή και τον καθηλώνουν σε ένα σύμπαν βαρύ, που αποπνέει θάνατο. Παρ’όλα αυτά η όλη δράση έχει και τα ιντερμέδιά της, έτσι ώστε στο τέλος το πένθιμο φορτίο να “χάνει” λίγο από το εκτόπισμά του.

Επίσης τα ηχητικά αποσπάσματα, που παρεμβάλλονται με τις φωνές του Γιώργου Νινιού, της Βάσιας Χρονοπούλου και του Λευτέρη Βενιάδη, συνηγορούν στην όποια ελάφρυνση του διαμορφωμένου κλίματος.

Οι ερμηνείες εξαιρετικές, βαθιές, εσωτερικές με δύναμη ψυχής, που αντανακλάται  απλόχερα πάνω στη σκηνή. Ταλαντούχες και οι δύο πρωταγωνίστριες αλωνίζουν το θεατρικό σανίδι έχοντας “μοιραία” επικοινωνία μεταξύ τους, που δημιουργεί τις καίριες για την εξέλιξη της πλοκής ανατροπές.

Η σκηνοθετική γραμμή ρεαλιστική, ευφυής, στιβαρή, δίνει με άψογο τρόπο τη γεωμετρία της συγγραφικής σύνθεσης. Η Έφη Ρευματά στην πρώτη της σκηνοθετική απόπειρα αξίζει συγχαρητήρια, καθώς μία τόσο δύσκολη δουλειά την παρουσίασε με σεβασμό στο κείμενο χωρίς νεωτεριστικές υπερβολές και αστοχίες.

Οι υπαινικτικοί φωτισμοί του Δημήτρη Μπαλτά, τα ακριβή κοστούμια της Ιόλης Μιχαλοπούλου και η υποβλητική μουσική του Λευτέρη Βενιάδη συμπληρώνουν το τελικό αποτέλεσμα.

Αξίζει η παρακολούθηση αυτής της δυνατής παράστασης.