Αναστάτωση δημιουργήθηκε πριν λίγο κατά τη διάρκεια της παραδοσιακής συνέντευξης τύπου της ΕΡΤ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Οι τόνοι οξύνθηκαν όταν ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ Βασίλης Κωστόπουλος επί της ουσίας αρνήθηκε να απαντήσει στα επίμονα ερωτήματα που του τέθηκαν ως προς τους λόγους που προ δύο εβδομάδων παύθηκε αιφνιδίως η επιτροπή του 1,5% (δηλαδή η επιτροπή που αποφασίζει ποια κινηματογραφικά σενάρια θα χρηματοδοτηθούν με το 1,5% επί των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων του σταθμού).
Δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι φορέων, σκηνοθέτες, παραγωγοί και επαγγελματίες του χώρου, που είχαν πλημμυρίσει την Αποθήκη Γ’ του Λιμανιού, άκουσαν έκπληκτοι τον κύριο Κωστόπουλο αλλά και τον σκηνοθέτη κύριο Γιώργο Βαρελά (εκ των νέων μελών της επιτροπής), ούτε λίγο ούτε πολύ, να εμμένουν πως τον ρόλο του αξιολογητή των κινηματογραφικών σεναρίων είναι σε θέση να επιτελέσουν ορθότερα και πιο συνετά μόνιμοι υπάλληλοι της ΕΡΤ κι όχι έμπειροι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου (όπως για παράδειγμα ο Μισέλ Δημόπουλος ή ο Νίκος Παναγιωτόπουλος της τέως επιτροπής).
Το σκεπτικό τους; Πώς οι μόνιμοι εντεταλμένοι υπάλληλοι της ΕΡΤ είναι ικανότεροι να προασπίσουν τα συμφέροντα της Δημόσιας Τηλεόρασης σε σχέση με τους “έξω”, διασφαλίζοντας πως τα περίπου 3 εκατομμύρια που δαπανά η ΕΡΤ στον ελληνικό κινηματογράφο ετησίως θα διατίθενται “με μεγαλύτερη διαφάνεια”. “Θα είναι η πιο φερέγγυα επιτροπή από κάθε άλλη που έχει περάσει”, υπογράμμισαν.
* Χρειάστηκαν επίμονες ερωτήσεις από πλευράς των δημοσιογράφων και των παραγωγών ως προς το τι εννοούν “ορθή χρήση των χρημάτων” για να μάθουμε τελικά από τον κύριο Βαρελά πως κύριος γνώμονας είναι όχι η καλλιτεχνική αρτιότητα και το υψηλό επίπεδο των ταινιών αλλά το κατά πόσον θα “χωράνε στο τηλεοπτικό πρόγραμμα της ΕΡΤ”. Γεγονός που θεωρήθηκε εξωφρενικό από τον κόσμο του κινηματογράφου. Διότι όλοι γνωρίζουν πολύ καλά πως άλλες προδιαγραφές έχει ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα κι άλλες ένα κινηματογραφικό έργο.
Πού ακούστηκε να χρηματοδοτούνται κινηματογραφικές ταινίες με κριτήριο την επιλεξιμότητα τους από την τηλεόραση; αναρωτήθηκαν πολλοί. Δηλαδή η ΕΡΤ, η οποία εδώ και πολύ καιρό δεν έχει δαπανήσει χρήματα για δραματοποιημένες σειρές, σκοπεύει να γεμίσει τα κενά στο πρόγραμμα της με τις ταινίες του 1,5%; Δηλαδή αντί για ταινίες, θα χρηματοδοτεί τηλεταινίες;
*Επίμονη ήταν η άρνηση των υπευθύνων να απαντήσουν στο ερώτημα τι είδους εμπειρία και γνώσεις έχουν οι μόνιμοι υπάλληλοι που επελέγησαν να επιτελέσουν αυτόν τον ρόλο. “Άλλη ερώτηση” ήταν η κοφτή απάντηση τους, που εξόργισε το ακροατήριο.
Ήταν προφανές πως είχαν πάρει αμυντική στάση, καθώς ήταν προϊδεασμένοι για την κριτική που θα δέχονταν, όμως αντί να εξηγήσουν ψύχραιμα τους πραγματικούς λόγους της παύσης της επιτροπής λειτούργησαν σπασμωδικά και αψυχολόγητα.
*Το βασικό επιχείρημά τους ήταν πως ήδη από τον Αύγουστο η νέα διοίκηση αποφάσισε ομόφωνα να ξηλώσει όλες τις επιτροπές της ΕΡΤ ώστε να κόψει κάθε “δεσμό” με τις παλιές διοικήσεις (το μεταφέρουμε ελεύθερα, αλλά αυτό ήταν το νόημα). Αν όμως η απόφαση αυτή είχε παρθεί από τον Αύγουστο γιατί ενεργοποιήθηκε τόσον καιρό μετά; Και γιατί δεν ενημερώθηκαν τα μέλη παρά το έμαθαν από τον τύπο; “Μα ήταν γνωστό από τον Αύγουστο πως θα άλλαζε η σύνθεση όλων των επιτροπών”, ήταν η απάντηση. Και επιχείρησαν να καθησυχάσουν τον κόσμο υπογραμμίζοντας πως “το έργο της προηγούμενης επιτροπής θα αξιοποιηθεί”.
*Το μεγαλύτερο φάουλ ήταν η προσπάθεια να δημιουργηθούν (εμμέσως) εντυπώσεις περί διαβλητότητας της διαδικασίας από την προηγούμενη επιτροπή. Όταν η επικεφαλής της ΕΣΠΕΚ Ελίνα Ψύκου (η οποία διαγωνίζεται με ταινία της στο φεστιβάλ) ρώτησε δημοσίως “με ποια καλλιτεχνικά (κι οχι διαχειριστικά) κριτήρια θα κρίνεται η δουλειά μας, την στιγμή που σε μας ζητείται πλήρες βιογραφικό”, και γιατί αντικαταστάθηκε στο παραπέντε νέων εγκρίσεων η επιτροπή, της αντέστρεψαν το ερώτημα ρωτώντας με καχυποψία πώς είναι δυνατόν να γνωρίζει ότι η επιτροπή ήταν έτοιμη να ανακοινώσει χρηματοδοτήσεις, δεδομένου πως η ΕΡΤ δεν έκανε κάποια σχετική ανακοίνωση. Και κατά πόσον υπάρχει επικοινωνία με κάποιο μέλος της επιτροπής -καθώς αυτό, είπαν, θα ήταν ανεπίτρεπτο. “Μένουμε έκπληκτοι με αυτό που ακούμε”, προσέθεσε ο κ.Βαρελάς.
Η κύρια Ψύκου, οργισμένη, απάντησε πως είναι δικαίωμα των ανθρώπων που παλεύουν και περιμένουν με αγωνία για μια απάντηση, να επικοινωνούν με την ΕΡΤ για να μάθουν αν έχει συνεδριάσει η επιτροπή.
Αυτή η δημιουργία εντυπώσεων πάντως έδωσε μια πολύ αρνητική εντύπωση στο κοινό. Εάν είχαν κάτι να καταμαρτυρήσουν στην εν λόγω επιτροπή, ας το έλεγαν ξεκάθαρα. Αλλά οι υπαινιγμοί, χωρίς αδιάψευστα επιχειρήματα, δημιουργούν ένα πολύ δυσάρεστο κλίμα που δεν ωφελεί κανέναν.
*Η απροθυμία τους να μιλήσουν για το θέμα, φάνηκε εξ αρχής: άρχισαν να μιλούν όχι για το σινεμά, αλλά για το πρόγραμμα της ΕΡΤ, τα προβλήματα που απορρέουν από το γεγονός πως 60 εκατομμύρια από τα έσοδα της εισφοράς της ΔΕΗ πηγαίνουν στην κάλυψη του χρέους, στην προσπάθεια που θα καταβληθεί να δημιουργηθεί μια νέα “υποδειγματική τηλεόραση” κλπ.
Όταν τους ζητήθηκε να επικεντρωθούν στο σινεμά, καθώς παραδοσιακά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ανακοινώνονται οι χρηματοδοτήσεις του 1,5%, δυσφόρησαν αλλά είπαν πως “αφού επιμένετε θα σας κάνουμε την χάρη να πούμε για το σινεμά”. Και αμέσως μετά ανακοίνωσαν την διεξαγωγή αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την δημιουργία κινηματογραφούπολης (ή μάλλον πόλης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης) στην Περαία της Θεσσαλονίκης με υποδομές τέτοιες που, όπως είπαν, θα εξασφαλίζουν την “θερμοκρασιακή άνεση των εργαζομένων” (!).
*Ερώτημα: με ποια λογική θεωρείται αδιάβλητη (ή περισσότερο αδιάβλητη) μια επιτροπή μονίμων υπαλλήλων; Πουθενά στον κόσμο (BBC, RAI) κλπ δεν γίνεται αυτό. Αντιθέτως, αναρωτιόμαστε πόσο εύκολα θα πει “όχι” μια επιτροπή που λογοδοτεί στο αφεντικό της (στην ΕΡΤ δηλαδή). “Με τι κριτήρια θα αξιολογηθεί ένας Αγγελόπουλος -αν ζούσε;”, αναρωτήθηκε ο διευθυντής φωτογραφίας Γ.Αρβανίτης που βρισκόταν στο ακροατήριο.
Εμείς θα το πηγαίναμε παραπέρα: πόσο εύκολα θα εγκριθεί η δουλειά ενός νέου αντισυμβατικού κινηματογραφιστή, εκτός πεπατημένης, ώστε “να χωρέσει στο πρόγραμμα”; Κρατάμε την διαβεβαίωση του κύριου Κωστόπουλου πως “αν κάτι δούμε πως δεν λειτουργεί θα το αλλάξουμε”. Κι ελπίζουμε να μην ισχύουν οι πληροφορίες μας, πως κάποια από τα νέα μέλη της επιτροπής, αναλαμβάνοντας τα νέα τους καθήκοντα, ρωτούσαν τι ακριβώς είναι το 1,5%…
