Στον απόηχο της Συνόδου της Ρώμης και τα ευχολόγια για μια ισχυρή και ενωμένη Ευρώπη, έρχεται μια έκθεση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Oxfam που βάζει στο μικροσκόπιο τις 20 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες  που βγάζουν εξωφρενικά κέρδη.

Πιο συγκεκριμένα οι 20 μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρωζώνης ενέγραψαν κέρδη τετραμήνου το 2015 σε φορολογικούς παραδείσους, με το Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία τους πιο αγαπημένους τους προορισμούς, όπως αναφέρει η EurActiv Γαλλίας.

Το μεγάλο στοίχημα για την Ε.Ε. είναι ο έλεγχος της φοροδιαφυγής και του καναλιού μειωμένων φόρων  στα γνωστά νησιά-παραδείσους.

Οι τράπεζες που εξετάστηκαν δηλώνουν το 26% των κερδών τους σε φορολογικούς παραδείσους, αλλά μόνο το 12% των εσόδων τους και το 7% των εργαζομένων τους να βρίσκονται εκεί.

Για τη ΜΚΟ, το χάσμα μεταξύ της πραγματικής δραστηριότητας (αριθμός των απασχολουμένων και του κύκλου εργασιών) και των κερδών είναι η απόδειξη ότι οι τράπεζες ασκούν δραστηριότητες στους φορολογικούς παραδείσους.

«Εκεί δηλώνουν € 628 εκατομμύρια χωρίς καθόλου προσωπικό και € 383 εκατ. κέρδη για τα οποία δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ σε φόρους», αναφέρει η έκθεση.

Εξωφρενικός συντελεστής κέρδους

Το χάσμα μεταξύ των πραγματικών δραστηριοτήτων των τραπεζών και των κερδών τους, μερικές φορές μπορεί να φτάσει σε απίστευτες αναλογίες. Στα νησιά Κέιμαν, για παράδειγμα, «για κάθε € 100 εσόδα, υπάρχει κατά μέσο όρο € 167 κέρδος».

Με τη μεταφορά των κερδών τους σε φορολογικούς παραδείσους, ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν καταφέρει να επιτύχουν αμελητέους πραγματικούς φορολογικούς συντελεστές.

Η Barclays, η πέμπτη μεγαλύτερη τράπεζα στην Ευρώπη, δήλωσε κέρδη € 557 εκατ. στο Λουξεμβούργο, το οποίο η Oxfam κατατάσσει ως φορολογικό παράδεισο, αλλά κατέβαλλε μόνο € 1 εκατ. σε φόρους.

«Τα αποτελέσματα αυτής της έκθεσης, δείχνουν την έκταση του προβλήματος της συνολικής ατιμωρησίας στις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης. Τα σκάνδαλα εξακολουθούν και ακόμα οι τράπεζες δεν φαίνονται να αλλάζουν τις πρακτικές τους», δήλωσε ο Aubry.

Ίδιο σκηνικό στην καρδιά της Ευρώπης

Η έκθεση εστιάζει στους ευρωπαϊκούς φορολογικούς παραδείσους, όπως η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο, όπου πέντε τράπεζες (RBS, Societe Generale, UniCredit, Santander και BBVA) καταφέρνουν να εγγράφουν κέρδη υψηλότερα από τα έσοδά τους.

Στα € 39 εκατ., τα κέρδη της Société Générale στην Ιρλανδία για το 2015 -ήταν περισσότερο από τέσσερις φορές υψηλότερα από τα έσοδα των  € 9 εκατ.

«Αν και μερικές φορές μπορεί να υπάρχουν λόγοι για υψηλά κέρδη σε ορισμένες χώρες, αυτού του είδους τα αποτελεσμάτα δείχνουν τη δυνατότητα μετακίνησης των κερδών στην Ιρλανδία», αναφέρει η έκθεση.

Η Oxfam βάσισε τους υπολογισμούς της σχετικά με τα δεδομένα που διατίθενται από την υποβολή εκθέσεων ανά χώρα, η οποία υποχρεώνει τις τράπεζες να δημοσιεύσουν ένα ορισμένο μέρος των πληροφοριών σχετικά με τις δραστηριότητές τους: τον αριθμό των καταστημάτων και τη φύση των δραστηριοτήτων, τον κύκλο εργασιών, το προσωπικό, τα κέρδη ή τις ζημίες τους προ φόρων, το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε και τις δημόσιες επιδοτήσεις που έλαβε. Η υποχρέωση αυτή εισήχθη στη Γαλλία το 2013, προτού περάσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αργότερα το ίδιο έτος.

Στόχος, οι πολυεθνικές

Η πρόσβαση σε αυτές τις νέες πληροφορίες έχει καταστήσει ευκολότερο να ελεγχθεί αν τα κέρδη πραγματικά γίνονται στην περιοχή δικαιοδοσίας όπου δηλώνονται, και δεν μετακινούνται εκεί για να αποφύγουν την επιβολή φόρων.

Επί του παρόντος η υποχρέωση για την υποβολή εκθέσεων ανά χώρα ισχύει μόνο για τις τράπεζες. Μια οδηγία της Ε.Ε. βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με στόχο την επέκταση των απαιτήσεων σε πολυεθνικές σε όλους τους τομείς.

Αλλά στη Γαλλία, μια προσπάθεια να αναγκαστούν οι πολυεθνικές να δημοσιεύουν τα φορολογικά νομοσχέδια τους απορρίφθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο επειδή το δικαστήριο διαπίστωσε ότι η υποχρέωση της διαφάνειας υπονομεύει την ελευθερία των επιχειρήσεων στο επιχειρείν.