«Η ολοκληρωτική καταστροφή της στέγης του Μεγάλου Τεμένους του Διδυμοτείχου είναι δυστυχώς μια μη αναστρέψιμη απώλεια, την οποία καμία “αποκατάσταση” δεν μπορεί να αναπληρώσει» λένε οι αρχαιολόγοι που έχουν αφυπηρετήσει και ανήκουν στην Ένωση Αρχαιολόγων Ελλάδας «ΗΩΣ».
Στην ανακοίνωσή τους αναφέρουν ότι πληροφορήθηκαν «με οδύνη την καταστροφή από πυρκαϊά της μοναδικής στέγης του Μεγάλου Τεμένους του Διδυμοτείχου για τη συντήρηση και αποκατάσταση του οποίου είχαν καταβληθεί προσπάθειες επί σειράν ετών από το ΥΠΠΟΑ.
Το Μεγάλο Τέμενος, το λεγόμενο τέμενος Βαγιαζήτ, ιδρύθηκε το 1420, από τον σουλτάνο Μεχμέτ Α΄, γιο του Βαγιαζήτ του Kεραυνού. Η εντυπωσιακή δρύινη πυραμιδοειδής στέγη, η οποία εδραζόταν με ένα ιδιαίτερα περίπλοκο σύστημα επάνω στους εξωτερικούς τοίχους και σε τέσσερις ογκώδεις πεσσούς, αποτελούσε μοναδικό δείγμα από άποψη διαστάσεων, τυπολογίας και ιστορικής αξίας σε όλη την οθωμανική αρχιτεκτονική.
Η ολοκληρωτική καταστροφή αυτού του κυρίαρχου στοιχείου του μνημείου από την πυρκαγιά είναι δυστυχώς μια μη αναστρέψιμη απώλεια, την οποία καμία «αποκατάσταση» δεν μπορεί να αναπληρώσει.
Αφού αναζητηθούν τα αίτια αυτής της καταστροφής από τους αρμόδιους θα πρέπει να αναζητηθεί με νηφαλιότητα ο καλύτερος τρόπος στέγασης του τεμένους. Απώλειες μνημείων τέτοιας σημασίας συνιστούν επώδυνη υπενθύμιση της ευαισθησίας του πολιτιστικού μας αποθέματος και της ανάγκης διαρκούς μέριμνας για την προστασία του».
Αμανατίδης: Θα αποκατασταθούν οι ζημιές
Την πολιτική βούληση της κυβέρνησης για την άμεση αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη το τέμενος Βαγιαζήτ επιβεβαίωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών και αρμόδιος επί θρησκευτικών και πολιτιστικών θεμάτων Γιάννης Αμανατίδης.
«Η χώρα μας θα πράξει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της για την άμεση αποκατάσταση του» τόνισε ο κ. Αμανατίδης σε σχετική ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στο πλαίσιο της παρουσίασης της Ετήσιας συνάντησης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Επιτροπών της UNESCO η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη 2-5 Απριλίου.
Όπως εξήγησε ο υφυπουργός, άμεσα θα αναπροσαρμοστούν τα προγράμματα έτσι ώστε να ξεκινήσει η ανακατασκευή της σκεπής, όπως και η αποκατάσταση των τοιχογραφιών που είναι μοναδικές σε όλα τα Βαλκάνια. Ο ίδιος πρόσθεσε: «’Αλλωστε είναι γνωστό ότι είναι το μεγαλύτερο τέμενος στα Βαλκάνια, δεν λειτουργούσε ως θρησκευτικός χώρος αλλά είναι ένα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και η χώρα μας θα πράξει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της.
«Ήδη από την πρώτη ημέρα» διευκρίνισε ότι «υπήρξε κλιμάκιο του υπουργείου Πολιτισμού καθώς και ομάδα επιστημόνων από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο» που έχουν επιληφθεί της κατάστασης ενώ σήμερα βρίσκεται εκεί η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, η οποία επισκέφθηκε το χώρο και είχε συνεργασία με τον δήμαρχο Διδυμοτείχου και με τις αρχές. Ερωτηθείς επίσης σχετικά με το τέμενος των Αθηνών, ο κ. Αμανατίδης είπε ότι «οι εργασίες συνεχίζονται και θα ολοκληρωθούν σύντομα» τονίζοντας ότι η σχετική συμφωνία που υπήρξε στη Βουλή ήταν με τη συντριπτική πλειοψηφία όλων των πολιτικών κομμάτων.
