Ενθουσιασμός επικρατεί στην Αρχαία Ολυμπία γιατί βρέθηκε πήλινη επιγραφή με 13 στίχους από την Ραψωδία Ξ της Οδύσσειας.

Στους στίχους αυτούς ο Οδυσσέας απευθύνεται στον πιστό δούλο του τον χοιροβοσκό Εύμαιο στην καλύβα του οποίου φθάνει μόλις πατάει το πόδι του στην Ιθάκη, Ο χοιροβοσκός αναγνωρίζει τον αφέντη του, τον καλοδέχεται και του δίνει πληροφορίες για την περιουσία του, τους μνηστήρες και τη στάση της Πηνελόπης.

Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση των αρχαιολόγων η επιγραφή αυτή μπορεί να χρονολογηθεί στη ρωμαϊκή εποχή και πιθανώς πριν από τον 3ο αι. μ.Χ. Εάν η εκτίμηση αυτή  επιβεβαιωθεί κατά τη συστηματική μελέτη της επιγραφής που έχει ήδη αρχίσει, τότε η πήλινη πλάκα θα διασώζει ίσως το παλαιότερο σωζόμενο γραπτό απόσπασμα των Ομηρικών Επών που έχει έρθει στο φως.  Πέραν της μοναδικότητάς της η επιγραφή αυτή αποτελεί ένα σπουδαίο αρχαιολογικό, επιγραφικό, φιλολογικό και ιστορικό τεκμήριο.

Ως χώρος εύρεσης αναφέρεται μία θέση παρακείμενη του ιερού της Ολυμπίας όπου υπάρχουν κατάλοιπα της ρωμαϊκής εποχής. Γίνεται μια επιφανειακή-γεωαρχαιολογική έρευνα σε θέσεις γύρω από το Ιερό της Ολυμπίας στο πλαίσιο τριετούς ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Ο πολυδιάστατος χώρος της Ολυμπίας».

Η έρευνα πραγματοποιείται  υπό τη διεύθυνση της Δρ. Ερωφίλης-Ίριδας Κόλια, Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχιοτήτων  Ηλείας σε συνεργασία με τους καθηγητές Franziska Lang, Birgitta Eder, Andreas Vött και Hans-Joachim Gehrke του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και των Πανεπιστημίων Darmstadt, Tübingen και Frankfurt am Mainz. Μόλις ολοκληρώθηκε η συντήρηση της επιγραφής στο εργαστήριο της ΕΦΑ Ηλείας.

Ειδικοί περί της γλώσσας και γραφής των Ομηρικών Επών εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι η Ελληνική γλώσσα ομιλείτο και εγράφετο στον χώρο του Αιγαίου 500 έως 700 χρόνια τουλάχιστον πριν τον 8ο αιώνα π.Χ. όπου θωρείται ότι έζησε ο Όμηρος και συνέθεσε τα δύο Επη του, την  Ιλιάδα και την Οδύσεια. Η επιστημονική έρευνα δεν αποκλείει να υπήρχε γραφή στην Ελλάδα πολύ πριν από την εποχή του Ομήρου αλλά αυτή θα ήταν Γραμμική Γραφή Β και όχι το γνωστό μας αλφάβητο.

Ο Barry B. Powell στο βιβλίο του “Homer and the origins of the Greek alphabet (Cambridge 1991)”  εκτιμά ότι το Ελληνικό αλφάβητο επινοήθηκε με κύριο σκοπό να καταγραφούν τα ομηρικά έπη. Άποψη ενδιαφέρουσα που όμως δεν έχει τύχη ευρείας αποδοχής. Τα ομηρικά έπη διασώθηκαν κυρίως από την προφορική παράδοση. Μαρτυρείται μάλιστα τον 6ο αι. π.Χ. η ύπαρξη επαγγελματικής ένωσης ραψωδών, οι λεγόμενοι «ὁμηρίδες», οι οποίοι απήγειλλαν τα έπη. Δεν είναι ωστόσο γνωστό αν είχαν και κάποιο γραπτό κείμενο μπροστά τους. Τις απαγγελίες των ομηρικών επών με βάση ένα σταθερό κείμενο καθιέρωσε στη γιορτή των Παναθηναίων ο Πεισίστρατος.