Με ένα παραδοσιακό καΐκι που έχει τη δυνατότητα χαμηλής ταχύτητας πλεύσης – από εκείνα που διέφυγαν ως τώρα της καταστροφής με αντίδωρο επιδότηση της Ε.Ε. για την απόσυρση- έγινε φέτος η υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα στη θαλάσσια περιοχή της νότιας Νάξου.

Στόχος της έρευνας που συνεχίστηκε για τρίτη χρονιά από το 2016, ήταν ο εντοπισμός των αρχαίων λιμένων  της θαλάσσιας περιοχής κατά μήκος των νοτίων ακτών του νησιού, από το Αλυκό μέχρι τον Πανόρμο.

Από τις διασκοπίσεις βυθού που έγιναν καταγράφηκαν 12 πιθανές θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και εντοπίστηκαν δυο θέσεις, με  διάσπαρτη κεραμική από αμφορείς ρωμαϊκών και υστερο-ρωμαικών χρόνων. Η μια βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή ανοικτά του Πανόρμου και η άλλη έξω του Ακρωτηρίου Μονή. Προφανώς υπάρχουν ναυάγια πλοίων αυτών των χρόνων.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού,  έγινε σάρωση θαλάσσιας έκτασης 6.2 τετραγωνικών χιλιομέτρων με τον ηχοβολιστή και παρατηρήθηκαν 15 περιοχές με το υποβρύχιο όχημα ROV.Ερευνήθηκαν  εκτεταμένοι θαλάσσιοι χώροι μεγάλου βάθους, ολοκληρώνοντας έτσι το τριετές    πρόγραμμα έρευνας της  Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με το Νορβηγικό Ινστιτούτο Αθηνών και το Ναυτικό Μουσείο του Όσλο.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας πραγματοποιήθηκαν διασκοπίσεις βυθού με ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης (side scan sonar) 680 KHz. Οι θέσεις με μορφολογικές ανωμαλίες (στόχοι) που σημειώθηκαν κατά τις πορείες του σόναρ, στη συνέχεια ελέγχονταν με τη χρήση υποβρύχιου τηλεκατευθυνόμενου οχήματος (Remote Operated Vehicle), το οποίο παρείχε την  απεικόνιση του στόχου σε οθόνη υπολογιστή. Με τον τρόπο αυτό καταγράφηκε σε χάρτη η μικρο-τοπογραφία μιας σημαντικής  θαλάσσιας έκτασης, η οποία παρέμενε μέχρι σήμερα ανεξερεύνητη.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση των αρχαιολόγων Δρ. Αγγελικής Σίμωσι από πλευράς του ΥΠΠΟΑ και του Δρ. Sven Ahrens από το Ναυτικό Μουσείο του Όσλο, με επιστημονικούς υπεύθυνους την καταδυόμενη αρχιτέκτονα-μηχανικό της ΕΕΑ Αικατερίνη Ταγωνίδου και του νορβηγού αρχαιολόγου και υπεύθυνου μηχανιμάτων Frode Kvalø.

Επίσης συμμετείχε ο κατασκευαστής και χειριστής  του ROV, Jean-Gregoire Kmerian. Σημαντική υπήρξε η βοήθεια του κ. Μανόλη Μπαρδάνη από το τοπικό  καταδυτικό κέντρο «Naxos Diving», όπως επίσης και του καπετάνιου του σκάφους της έρευνας κ. Γιάννη Μπαρδάνη.