Του Βασίλη Κ. Καλαμαρά

Η Γκάγκα Ρόσιτς έχασε την μάχη με τον καρκίνο στα 64 της χρόνια, αλλά μέχρι τον θάνατό της, είχε κερδίσει πολλές μάχες μέσα από την μετάφραση: από τα σερβικά στα ελληνικά και από τα ελληνικά προς τα σερβικά.

Είχε έρθει στην Αθήνα το 1981 σε ηλικία 28 ετών ως προσκυνήτρια των αρχαίων τραγικών, αφού μέσα στο σακίδιο της είχε φέρει την διατριβή της «Το αρχαίο ελληνικό θέατρο στη σύγχρονη σκηνή». Στην ελληνική πρωτεύουσα ρίζωσε, παντρεύτηκε και απέκτησε μία κόρη.

Από την στιγμή που αποφάσισε να παραμείνει στην γη της αθηναϊκής τραγωδίας, βρέθηκε ανάμεσα σε δύο γλώσσες, ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς. Ο γενέθλιος τόπος της η Σερβία και η δεύτερη πατρίδα της, η Ελλάδα, συνυπήρξαν στη ζωή της και κυρίως στο μεταφραστικό της έργο.

Εμείς της είχαμε απονείμει το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης για τη απόδοση στα σερβικά ποιημάτων της Κικής Δημουλά. Οι συμπατριώτες της αποφάσισαν να την τιμήσουν με το Μεγάλο Έπαθλο της Ένωσης Συγγραφέων και Μεταφραστών για το σύνολο του έργου της. Κι ακόμη της είχαν απονείμει τον τίτλο της Επίτιμης Πρέσβειρας των Γραμμάτων.

Στα δύο πρωτότυπα έργα της στα σερβικά, το ταξιδιωτικό «Σκάλα στον ουρανό» και το μυθιστόρημα «Η μαργαριταρένια σκάλα», έκλεισε μέσα τους τον διπλό εαυτό τους. Στο πρώτο πρωταγωνιστεί η Αθήνα, ο ξένος τόπος και πως αυτός μεταμορφώνεται σε φίλιο περιβάλλον δημιουργίας μίας καινούριας ζωής.

Στο δεύτερο, το παραμύθι και η πραγματικότητα συγκεράζονται ως οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Όμως και τα δύο έχουν τον παλμό της βαλκανικής της καρδιάς κι αυτός ο παλμός-κατά δήλωσή της- είναι άπιαστος και απερίγραπτος, περισσότερο τον νοιώθεις, τον αισθάνεσαι. Το τρίτο της  βιβλίο «Πύλες του ονείρου» δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη στην ελληνική γλώσσα.

Η Γκάγκα Ρόσιτς είχε γεννηθεί το 1953 στη Σερβία. Είχε σπουδάσει συγκριτική λογοτεχνία, ξένες γλώσσες και θέατρο στο Βελιγράδι, στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Είχε μεταφράσει περισσότερους από εξήντα τίτλους της σερβικής και της ελληνικής λογοτεχνίας.